Τουρκικο Δημοψηφισμα: Η επομενη μερα

Γρηγόρης Ευάγγελος – Καλαβρός, Ομότιμος Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου ΔΠΘ «Η Ε.Ε. και η χώρα μας πρέπει να βοηθήσει στην αναζήτηση δυνατοτήτων επαναδραστηριοποίησης της ευρωπαϊκής δυναμικής της Τουρκίας»

Με το οριακό ποσοστό του  51,4%, έναντι του 48,6%, επικράτησε τελικά το «Ναι» του Τουρκικού λαού στο δημοψήφισμα της Κυριακής, που αφορούσε στη συνταγματική αναθεώρηση του πολιτεύματος της γείτονος και κατ’ επέκταση στις υπερεξουσίες του Τούρκου προέδρου που θα αναδειχθεί από τις προεδρικές εκλογές του 2019. Ένα ποσοστό που διέψευσε πλήρως τις προσδοκίες του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος ωστόσο «πέρασε» την συνταγματική αναθεώρηση που επιθυμούσε, αντιμετωπίζοντας μολαταύτα την επομένη του δημοψηφίσματος, καταγγελίες περί νοθείας του αποτελέσματος εσωτερικά και εξωτερικά.

Νοθεία καταγγέλλει τόσο η αντιπολίτευση, ζητώντας επανακαταμέτρηση των ψήφων και απειλώντας με προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος για «εκλογικές ατασθαλίες» κάνει λόγο και η αποστολή παρατηρητών του Συμβουλίου της Ευρώπης, κάνοντας γνωστό πως καταμετρήθηκαν περισσότερες από 2,5 εκατομμύρια φάκελοι δίχως επίσημη σφραγίδα.

Συγκεκριμένα μιλώντας στο ραδιοφωνικό δίκτυο ORF, ο Αλεφ Κόρουν, αυστριακός βουλευτής, μέλος της αποστολής παρατηρητών του Συμβουλίου της Ευρώπης, επεσήμανε πως «υπάρχουν υποψίες ότι περισσότερες από 2,5 εκατομμύρια ψήφοι χειραγωγήθηκαν. Πρόκειται για το γεγονός ότι ο (εκλογικός) νόμος επιτρέπει μόνο επίσημους φακέλους. Ωστόσο, το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο αποφάσισε, αντίθετα από τον νόμο, ότι φάκελοι χωρίς επίσημη σφραγίδα θα γίνουν δεκτοί». «Το δημοψήφισμα στην Τουρκία δεν ανταποκρίθηκε στα κριτήρια που έχει ορίσει το Συμβούλιο της Ευρώπης» δήλωσε αντιπροσωπεία της αποστολής παρατηρητών του ευρωπαϊκού οργανισμού ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κάνοντας λόγο για ανεπαρκές νομικό πλαίσιο και αλλαγές της τελευταίας στιγμής στην καταμέτρηση των ψηφοδελτίων, καταγγελία στην οποία συμφωνεί και η Ένωση Δικηγορικών Συλλόγων της Τουρκίας η οποία σε ανακοίνωσή της αργά το βράδυ της Δευτέρας χαρακτήρισε ως παράνομη την απόφαση κατήγγειλε πως η απόφαση της τελευταίας στιγμής που έλαβε το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο της Τουρκίας να επιτρέψει την καταμέτρηση μη σφραγισμένων ψηφοδελτίων στο δημοψήφισμα που διεξήχθη την Κυριακή αντιβαίνει σαφώς στον νόμο, εμπόδισε την τήρηση κανονικών αρχείων και μπορεί να επηρέασε τα αποτελέσματα.

Την ίδια ώρα, παρά τις επικρίσεις εντός και εκτός Τουρκίας, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε ρόλο απόλυτου κυρίαρχου, μετά το δημοψήφισμα, το απόγευμα της Δευτέρας από το νέο προεδρικό μέγαρο, στην Άγκυρα, μίλησε σε οπαδούς τους, ξεκινώντας και πάλι από το ζήτημα της θανατικής ποινής, στρεφόμενος ωστόσο και κατά των ευρωπαίων επικριτών του, και συγκεκριμένα προς την επιτροπή του ΟΑΣΕ λέγοντας μεταξύ άλλων πως  «στην Ευρώπη υπάρχει μια οργάνωση που λέγεται ΟΑΣΕ. Ετοιμάζουν μόνοι τους κάτι εκθέσεις. Σχολιάζοντας το δημοψήφισμα. Πρώτα απ' όλα να ξέρετε την θέση σας. Εμείς τις πολιτικού περιεχομένου εκθέσεις που ετοιμάζετε, ούτε τις βλέπουμε, ούτε τις ακούμε, αλλά ούτε και τις ξέρουμε. Συνεχίζουμε την πορεία μας».

Η επόμενη ωστόσο του δημοψηφίσματος βρίσκει τους πολιτικούς αναλυτές, να προκρίνουν ως σημαντικότερο ζήτημα,  το πώς το αποτέλεσμα αυτό θα επηρεάσει τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Γρηγόρης – Ευάγγελος Καλαβρός «Η Τουρκία σε κατάσταση αυξημένης αστάθειας»

Στην άποψη αυτή συνηγόρησε μιλώντας στον «ΠτΘ» ο ομότιμος καθηγητής Διεθνούς Δικαίου του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Γρηγόριος – Ευάγγελος Καλαβρός, ο οποίος κλήθηκε να σχολιάσει τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος αλλά και την επόμενη ημέρα.

Ο ίδιος υπογράμμισε πως η επόμενη ημέρα βρίσκει την Τουρκία σε μία κατάσταση «εξαιρετικά αυξημένης αστάθειας» επικεντρώνοντας και στον διχασμό που επικρατεί εντός της. «Το μισό των ψηφοφόρων τάχθηκε υπέρ του ναι και το άλλο μισό υπέρ του όχι, στο οποίο ωστόσο συμπεριλαμβάνονται τα τρία μεγάλα αστικά κέντρα, η Κωνσταντινούπολή, η Άγκυρα και η Σμύρνη, οι περιοχές δηλαδή που συγκεντρώνουν το πλέον μορφωμένο και ποιοτικά υψηλότερο δυναμικό της Τουρκίας» συνέχισε για να διευκρινίσει πως οι καινούργιες συνταγματικές αρμοδιότητες του Προέδρου της Τουρκίας θα ισχύσουν μετά την εκλογή του νέου Προέδρου το 2019.

Δημοψήφισμα υπό καθεστώς εκτάκτου ανάγκης

«Το παρών δημοψήφισμα διεξήχθη υπό καθεστώς αναστολής όλων των συνταγματικών προβλέψεων για τα ατομικά δικαιώματα» υπογράμμισε ο κ. Καλαβρός επισημαίνοντας πως αυτό προβλέπεται από το άρθρο 15 της Σύμβασης της Ρώμης για τα δικαιώματα του ανθρώπου. Ερωτηθείς ωστόσο για το αν και κατά πόσο βασίμως ακολουθήθηκε η εφαρμογή του εν λόγω άρθρου ο ίδιος τόνισε πως «δεν ξέρω αν υπήρχε πραγματικός εσωτερικός ή εξωτερικός κίνδυνος, όπως προβλέπεται από το άρθρο 15 της Σύμβασης της Ρώμης για τα δικαιώματα του ανθρώπου, υπό τις οποίες δικαιολογείται αναστολή της προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων» για να καταλήξει λέγοντας πως «εφόσον η προεδρική εκλογή του 2019 διεξαχθεί υπό ομαλές δημοκρατικές και συνταγματικές συνθήκες σημαίνει ότι ο τουρκικός λαός θα κάνει τις επιλογές του. Αν δηλαδή η κάλπη αναδείξει τον Ερντογάν αυτός θα αποκτήσει τις αρμοδιότητες που αναγνωρίζονται με την συνταγματική μεταρρύθμιση που δρομολογήθηκε με το δημοψήφισμα αφού θα έχει εγκριθεί η εκλογή του ως προέδρου της Δημοκρατίας».

«Να βοηθήσουμε την Τουρκία να μην διολισθήσει σε εξωδημοκρατικές ή εξωευρωπαϊκές προοπτικές»

Η επόμενη μέρα, σύμφωνα με τον ίδιο, «μας βρίσκει σε μία ανησυχία και αγωνία για το μέλλον της χώρας, των διμερών και των Τουρκοευρωπαϊκών σχέσεων και αυτό που έχω να συστήσω είναι ότι χρειάζεται ψυχραιμία, ώστε να βοηθήσουμε την Τουρκία να μην διολισθήσει σε εξωδημοκρατικές ή εξωευρωπαϊκές προοπτικές».

«Η Ε.Ε. και η χώρα μας ειδικά πρέπει να βοηθήσει στην αναζήτηση δυνατοτήτων επαναδραστηριοποίησης της ευρωπαϊκής δυναμικής της Τουρκίας, διότι μία Τουρκία εκτός Ε.Ε. θα είναι εντελώς ανεξέλεγκτη» συνέχισε για να εξηγήσει πως θα πρέπει να κρατήσουμε  μία στάση αναμονής σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο δεύτερου δημοψηφίσματος από πλευράς Ερντογάν για την καθιέρωση της θανατικής ποινής. «Αν εισαχθεί η θανατική ποινή στην Τουρκία, είναι βέβαιο ότι διακόπτεται οριστικά η Ευρωπαϊκή Προοπτική της, διότι και τα 27 κράτη μέλη της Ε.Ε. έχουν υπογράψει το πρωτόκολλο του Συμβουλίου της Ευρώπης που είναι προσαρτημένο στην Σύμβαση της Ρώμης του 1960 για τα δικαιώματα του ανθρώπου με το οποίο καταργείται η θανατική ποινή. Σε περίπτωση που εισαχθεί η θανατική ποινή στην Τουρκία, τότε ανακόπτεται η όποια προοπτική, πράγμα για το οποίο εμάς και όχι μόνο εμάς αλλά ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα έπρεπε να αφορά γιατί η Τουρκία είναι μία μεγάλη χώρα, ένας μεγάλος ήδη διεθνής παίκτης, και έχουμε κάθε λόγο να την φέρουμε μέσα στους κόλπους της Ε.Ε.» τόνισε.

«Ως  χώρα δεν χρειάζεται να ακολουθήσουμε την Τουρκία σε έναν δρόμο υψηλών τόνων εξωτερικής πολιτικής»

«Βεβαίως το δημοψήφισμα έγινε υπό έκτακτες συνθήκες. Βεβαίως κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου χρησιμοποιήθηκαν πολύ υψηλοί τόνοι που αφορούν τις σχέσεις με την Ευρώπη και την χώρα μας.  Ελπίζω όμως ότι τέτοιου είδους τόνοι θα αποφευχθούν σε μία ομαλότερη και κανονικότερη δημόσια ζωή μετά το δημοψήφισμα. Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται ψυχραιμία στην αντιμετώπιση της Τουρκία» επανέλαβε ο κ. Καλαβρός σημειώνοντας πως «δεν πρέπει να εξωθήσουμε την Τουρκία, εκτός Ευρώπης ή εκτός Ε.Ε. και δεν χρειάζεται να την ακολουθήσουμε σε έναν δρόμο υψηλών τόνων εξωτερικής πολιτικής, διότι η εξωτερική πολιτική δεν διεξάγεται με συνθήκες προεκλογικού αγώνα». 

«Οι γαλλικές εκλογές θα στείλουν μήνυμα ανησυχίας για την προοπτικής της Ε.Ε.»

Το μέλλον της Τουρκίας εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι το μόνο που ανησυχεί αυτή τη στιγμή το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, καθώς οι γαλλικές προεδρικές εκλογές βρίσκονται προ των πυλών, με την Γερμανία να ακολουθεί, ενώ η Βρετανίδα Πρωθυπουργός Τερέζα Μέι χθες, ζήτησε πρόωρες εκλογές στη Βρετανία στις 8 Ιουνίου, τονίζοντας πως χρειάζεται νωπή λαϊκή εντολή εν όψει των κρίσιμων διαπραγματεύσεων με την ΕΕ για το Brexit.

Ερωτηθείς σχετικά ο κ. Καλαβρός τόνισε πως «ο πρώτος γύρος των γαλλικών εκλογών  θεωρώ πως δεν θα δώσει το στίγμα της πραγματικής βούλησης του γαλλικού λαού, θα στείλει όμως ένα μήνυμα ανησυχίας για την προοπτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

«Στο σύνολο της  Ε.Ε.- όχι μόνο στην Γαλλία – επικρατεί ένας προβληματισμός και μία ανησυχία, για το μέλλον της Ε.Ε.» υπογράμμισε επισημαίνοντας πως « δύο είναι τα μεγάλα προβλήματα στα οποία θα κληθεί ο γαλλικός λαός να πάρει θέση. Το ένα είναι το μέλλον της Ε.Ε. και το δεύτερο θα είναι η επιρροή που θα έχει στην Ε.Ε. και στην παγκόσμια πολιτική, το Brexit. Και αυτό διότι το Brexit θα επηρεάσει και τις προοπτικές της Ένωσης και τις διμερείς σχέσεις της με το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο δίνει και το δικό του στοίχημα  αν θα παραμείνει ή όχι ενωμένο».

«Ο γαλλικός λαός σύντομα θα κληθεί να στείλει ένα μήνυμα» κατέληξε, σημειώνοντας πως παρά τη δημοσκοπική άνοδο της Μαρί Λεπέν, ο Εμανουέλ Μακρόν έχει αρκετές προοπτικές ώστε να επικρατήσει στον πρώτο γύρο.  «Στον δεύτερο γύρο σε καμία περίπτωση δεν βλέπω επικράτηση των ακροδεξιών πολιτικών δυνάμεων» σημείωσε κλείνοντας, εκφράζοντας την πεποίθηση πως  οι εκλογές στην Γαλλία, «θα κινηθούν στο ίδιο πνεύμα και στο ίδιο νόημα που κινήθηκαν οι εκλογές στην Ολλανδία, και ελπίζω να κινηθούν και τον Σεπτέμβριο στην Γερμανία». 

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.