Βασιλης Δαλκαβουκης «Η Συναντηση ουσιαστικα ειναι μια εξωτερικευση των συνεργασιων μας»

«Η διαπολιτισμική εκπαίδευση είναι άλλος ένας τρόπος για να φέρουμε πάλι στο προσκήνιο το ζήτημα της ισοτιμίας και της διαφορετικότητας»

Σήμερα θα ξεκινήσει τις εργασίες της η 7η Συνάντηση για την Εθνογραφία και την Κοινωνική και Πολιτισμική Ανθρωπολογία που διοργανώνει στις εγκαταστάσεις του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας το εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Σπουδές στην τοπική ιστορία-Διεπιστημονικές προσεγγίσεις» του Τμήματος. Οι εργασίες της Συνάντησης θα είναι διήμερες και θα ολοκληρωθούν αύριο, ενώ κατά τη διάρκειά της, προπτυχιακοί, μεταπτυχιακοί φοιτητές και υποψήφιοι διδάκτορες θα παρουσιάσουν τις ερευνητικές τους εργασίες.
 
Για τα όσο πρόκειται να διαμειφθούν κατά τη διάρκεια της Συνάντησης, συνομιλήσαμε  με τον κ. Βασίλη Δαλκαβούκη, Επίκουρο Καθηγητή Εθνογραφίας του Ελλαδικού Χώρου στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, για τους σκοπούς της συνάντησης αλλά και τους άξονες που την τροφοδοτούν.
 
Ο λόγος στον ίδιο…
 
ΠτΘ: κ. Δαλκαβούκη την Παρασκευή και το Σάββατο έχετε στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας την 7η Συνάντηση για την εθνογραφία και την κοινωνική και πολιτισμική ανθρωπολογία. Το θέμα της είναι «Ανιχνεύοντας τις νέες βεβαιότητες. Ανθρωπολογικές οπτικές και Εθνογραφικές πρακτικές σε έναν κόσμο που αλλάζει». Το πιο ενδιαφέρον από αυτή τη συνάντηση είναι ότι δίνετε τον λόγο στους φοιτητές σας να παρουσιάσουν τις ερευνητικές τους εργασίες.
Β.Δ.:
Αυτή η Συνάντηση γίνεται για 7η φορά τα τελευταία 10 χρόνια. Έχουμε χάσει κάποια έτη. Η συνάντηση αυτή είναι κατά κάποιον τρόπο θεσμοθετημένη, πλέον στο τμήμα, ξεκινήσαμε δε για πρώτη φορά το 2008. Το 2008 και το 2009 ήταν ημερίδα. Από το 2010 και μετά «άνοιξε» και έγινε πιο συμμετοχική. Καταγράφει ουσιαστικά τη δουλειά που κάνουμε για την εθνογραφία και την ανθρωπολογία, κοινωνική και πολιτισμική, όχι μόνο πολιτική, στο τμήμα με φοιτητές μας, με φοιτητές από άλλα πανεπιστήμια, με μεταπτυχιακούς φοιτητές πια, που έχουμε στο τμήμα, κλπ. Κάθε φορά που γίνεται αυτή η συνάντηση, ουσιαστικά είναι μια εξωτερίκευση των συνεργασιών μας. 

«Η δική μας Σχολή δεν μπορεί να προσφέρει παρά μόνο οπτικές για να δούμε τον κόσμο» 

ΠτΘ: Η σύνδεση του πανεπιστημίου με την κοινωνία είναι διαρκές αιτούμενο και την κτίζετε πλέον  καθημερινά εσείς, οι εκπαιδευτικοί  της  Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών, υπήρχε όμως και ένα ακόμη  αίτημα, η ανάδειξη και η συνειδητοποίηση  της ιστορίας αυτού του τόπου, της χώρας, με τα θετικά της και τα αρνητικά της…
Β.Δ.:
Για εμάς, το πανεπιστήμιο είναι ένας φορέας ανάπτυξης. Το θέμα είναι πώς θα βοηθήσει στην ανάπτυξη. Δυστυχώς η δική μας Σχολή δεν μπορεί να προσφέρει παρά μόνο οπτικές για να δούμε τον κόσμο.  Δεν είμαστε  πολυτεχνείο, δεν είμαστε οικονομικό τμήμα για να προωθήσουμε οικονομικά μοντέλα, αλλά όλα αυτά, οι τεχνολογικές οπτικές και οι οικονομικές οπτικές, και οι κοινωνικές πολιτικές, έχουν από πίσω μια θεώρηση. Αυτή τη θεώρηση προσπαθούμε να δώσουμε, να συλλάβουμε δηλαδή και να συνθέσουμε μια θεωρητική αντίληψη με βάση την οποία εκτιμούμε ότι μπορούμε να συνεισφέρουμε στην τοπική ανάπτυξη. 
 
Με αυτή την άποψη, το μεταπτυχιακό μας που έχει τίτλο «Τοπική ιστορία – Διεπιστημονικές προσεγγίσεις», προσπαθεί να κάνει δύο πράγματα. Το πρώτο  είναι να παρέμβει σε τοπικό επίπεδο βοηθώντας  και εμάς και τους φοιτητές μας αλλά και το κοινό να κατανοήσει τι σημαίνει τοπικό και να αξιοποιήσει σε αυτή τη διαδικασία το πολύ καλό και πολύ θετικό που υπάρχει στο Τμήμα μας, την πολυεπιστημονικότητα. Εμείς δεν είμαστε ένα τμήμα συγκεκριμένης επιστημονικής οπτικής,  αντίθετα έχουμε μια ευρεία γκάμα επιστημονικών αντικειμένων που θεραπεύουμε, τα οποία ακριβώς προσπαθούμε να τα συνθέσουμε με διάφορους τρόπους. Ένας από τους τρόπους είναι και αυτός, να επικεντρωθούμε σε μια πολυεπιστημονική και διεπιστημονική προσέγγιση του τοπικού. Θα πρέπει να διευκρινίσω ότι το εν λόγω μεταπτυχιακό δεν ασχολείται με την τοπική ιστορία της Θράκης. Το μεταπτυχιακό αφορά το αντικείμενο της τοπικής ιστορίας. 

«Δύο είναι οι βασικές συνεργασίες που καταγράφει η φετινή 7η Συνάντηση» 

ΠτΘ: Ποιες είναι οι βασικές συνεργασίες που καταγράφονται στη Συνάντηση;
Β.Δ.:
Δύο είναι οι βασικές συνεργασίες που καταγράφει η φετινή 7η Συνάντηση. Στην πρώτη τροφοδοτείται το πρόγραμμα από εργασίες, που έκαναν οι μεταπτυχιακοί μας φοιτητές, κατά κύριο λόγο, στο πλαίσιο του προγράμματος «Τοπική Ιστορία – Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις», και αφορούν στην Καβάλα, στο Σουφλί, στη Δράμα, στις Σάπες, στην Κομοτηνή, κλπ.
 
Ο δεύτερος πυλώνας  που τροφοδοτεί αυτό το πρόγραμμα, είναι η συμμετοχή η δική μου στο μεταπτυχιακό για την διαπολιτισμική εκπαίδευση που κάνει το ΤΕΕΠΗ της Αλεξανδρούπολης, δηλαδή το Σάββατο οι περισσότερες συνεδρίες προέρχονται από μεταπτυχιακές φοιτήτριες του ΤΕΕΠΗ, του Τμήματος Νηπιαγωγών, όπου συζητάμε το ζήτημα της  διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.
 
Η διαπολιτισμική εκπαίδευση είναι άλλος ένας τρόπος για να φέρουμε πάλι στο προσκήνιο το ζήτημα της ισοτιμίας και της διαφορετικότητας. Στις δημοκρατίες υπάρχει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα που το έχει επισημάνει ο Αλεξίς ντε Τοκβίλ, από τις αρχές του 19ου αιώνα. Οι δημοκρατίες θέλουν να πετύχουν την ισονομία και ταυτόχρονα να διαφυλάξουν τη διαφορετικότητα. Αυτό είναι ένα πολύ δύσκολο έργο για να το πετύχουμε ταυτόχρονα. Ένας εκπαιδευτικός νόμος, για παράδειγμα,  για να είναι δημοκρατικός, πρέπει να έχει εφαρμογή σε όλη την περιφέρεια. Με τη διαφορά ότι όλη η περιφέρεια, ως κράτος, για παράδειγμα, δεν έχει τις ίδιες δυνατότητες και τις ίδιες προσβάσεις σε αυτό το δημόσιο αγαθό που είναι  η εκπαίδευση. Σκεφτείτε για παράδειγμα, το δημόσιο λύκειο της Γλαύκης, στο οποίο φοιτούν αποκλειστικά μειονοτικοί μαθητές, και το αντίστοιχο δημόσιο λύκειο της Κηφισιάς, όπου επίσης φοιτούν δωρεάν μαθητές, αλλά είναι τελείως διαφορετικού πολιτισμικού, κοινωνικού, οικονομικού και άλλου προφίλ. Ο νόμος όμως δεν διαφοροποιεί. Είναι ένας νόμος που εφαρμόζεται δημοκρατικά.
 
Επομένως θα πρέπει, και σύμφωνα με την προσέγγιση του ντε Τοκβίλ, να βρούμε πώς το διαφορετικό συμμετέχει στο ισότιμο. Η διαπολιτισμική εκπαίδευση είναι ένας τρόπος που έχουν σκεφτεί οι κοινωνικές επιστήμες, για να προσεγγιστεί αυτή η σχέση. Να δούμε πώς μπορούμε να τη διαμορφώσουμε. Στο θεσμικό πλαίσιο υπάρχουν ρωγμές, αν θέλει κανείς να δουλέψει. Εκείνο που είναι σίγουρο είναι ότι η διαπολιτισμικότητα, ενώ έχει μπει στο δημόσιο λόγο, και δη τον πανεπιστημιακό δημόσιο λόγο, δεν υπηρετείται με θεσμικούς τρόπους στα λεγόμενα διαπολιτισμικά σχολεία. Ένα από τα κεντρικά ζητούμενα αυτού του μεταπτυχιακού είναι πόσο διαπολιτισμική είναι η διαπολιτισμική εκπαίδευση. 

«Από τις επτά αυτές συναντήσεις έχουμε μαζέψει ένα πάρα πολύ αξιόλογο υλικό» 

ΠτΘ:  Όσοι θα παρουσιάσουν τις εργασίες τους σε αυτή τη συνάντηση προέρχονται από το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας;
Β.Δ.:
Όχι δεν είναι όλοι δικοί μας φοιτητές. Τρεις από αυτούς είναι απόφοιτοι δικοί μας που συνδέθηκαν με  την κοινωνική ανθρωπολογία, φροντίσαμε να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε μεταπτυχιακά άλλων τμημάτων, όπου γίνεται πιο συστηματική δουλειά στην κοινωνική ανθρωπολογία και σήμερα είμαστε πολύ περήφανοι για αυτά τα παιδιά. Είναι τρεις υποψήφιοι διδάκτορες, η Θάλεια Βαρελάκη, που κάνει τη διατριβή της για τον καρκίνο του μαστού στο πανεπιστήμιο του Αιγαίου, ο Σάββας Τριανταφυλλίδης, που επεξεργάζεται το ζήτημα της ομοφυλόφιλης ανδρικής συμβίωσης και το ζήτημα της υιοθεσίας παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια και ο Παντελής Προμπονάς, ο οποίος ασχολείται με τις πολιτικές του θανάτου, με αφορμή τους πρόσφυγες. Αυτά τα τρία παιδιά έρχονται κάθε φορά που τα καλούμε και μας τιμούν, μας αγαπούν και τα αγαπάμε πάρα πολύ, τα παρακολουθούμε πάντα.
 
Να επισημάνω επίσης ότι σε αυτή τη Συνάντηση δεν είμαι μόνος μου. Η ημερίδα διοργανώνεται από το Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, στο οποίο συνεργαζόμαστε με τον κ. Βαρβούνη, την κ. Κράβα, την κ. Μάρκου και με τους συναδέλφους από το Τμήμα Παρευξεινίων, τον κ. Σέργη και τον κ. Χαρατσίδη, και είναι και συνδιοργάνωση με το μεταπτυχιακό μας, στο οποίο όλη αυτή η λογική υπεισέρχεται στα μαθήματα και είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι γι' αυτό.
 
Από τις επτά αυτές συναντήσεις έχουμε μαζέψει ένα πάρα πολύ αξιόλογο υλικό. Από τις δυο πρώτες συναντήσεις έχει τροφοδοτηθεί μια έκδοση με τον τίτλο «Ανυποψίαστοι ανθρωπολόγοι, καχύποπτοι φοιτητές» και νομίζω ότι είναι ώρα να επεξεργαστούμε και το υλικό των υπόλοιπων συναντήσεων,  συμπεριλαμβανομένης και της 7ης, για να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε.  Νομίζω ότι μπορούν να προκύψουν  αξιόλογες εκδόσεις.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.