Ποια εξεγερση;

Η είδηση προβλήθηκε δεόντως την περασμένη εβδομάδα: Σχεδόν επτά στους 10 νέους, 18 έως 34 ετών, στην Ελλάδα θα συμμετείχαν ενεργά σε μεγάλης κλίμακας εξέγερση εναντίον της κυβέρνησης, τις επόμενες ημέρες ή μήνες. Ακολουθούν χώρες όπως η Ισπανία (65%) και η Ιταλία (63%). Το αποκαλύπτει έρευνα που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση (το σχετικό ερωτηματολόγιο υπάρχει εδώ www.generation-what.gr). Οι νέοι δυσφορούν ακόμη για την οικονομική κατάσταση, το σκοτεινό μέλλον, τη διεύρυνση του χάσματος μεταξύ πλουσίων και φτωχών.
 
Όπως πάντα, το πώς τίθεται μια ερώτηση, σε μια δημοσκόπηση που αποτυπώνει τη στιγμή, έχει ιδιαίτερη αξία για το τελικό συμπέρασμα: «Αν τις επόμενες μέρες ή μήνες, λάμβανε χώρα μια μεγάλη εξέγερση εναντίον της γενιάς που βρίσκεται σήμερα στην εξουσία, θα συμμετείχες ενεργά σ' αυτήν;».
 
Η ερώτηση έχει ήδη κατευθύνει προσδιορίζοντας το περιεχόμενο της εξέγερσης η οποία οπωσδήποτε θα είναι μεγάλη (γιατί;).
 
Με ένα πονηρό κλείσιμο του ματιού στο υποσυνείδητο, η εξέγερση έχει μετατραπεί σε σύγκρουση γενεών -οι νέοι εναντίον των μεγαλύτερων, πάντα συμβαίνει-, χάνοντας το όποιο πολιτικό της νόημα. Έχει πάθει αφυδάτωση. Όπως μετά τον θυελλώδη Μάη του ’68 που κάποιοι προσπαθούσαν να τον εξηγήσουν ως τέτοιου είδους σύγκρουση αγνοώντας την έλλειψη νοήματος που κυριαρχούσε στις ζωές χιλιάδων ανθρώπων στις δυτικές μητροπόλεις της καλοζωισμένης μεσαίας τάξης. Και τι παράδοξο, αν σταθούμε στην ηλικία ως το βαρόμετρο εκείνο που θα φέρει μια εξέγερση – ο Έλληνας πρωθυπουργός τον Ιούλιο κλείνει τα 43, ο Ιταλός τον Γενάρη έγινε 42, ο Γάλλος σε επτά μήνες θα φτάσει τα σαράντα.
 
Την τελευταία 20ετία ζούμε μια διάχυτη φιλολογία περί εξέγερσης, αντίστασης, έως και επανάστασης, όπου ο ρόλος της νέας γενιάς θεωρείται ο συντελεστής εκείνος που αλλάζει τα δεδομένα μέχρι να περάσει κανείς τα πρώτα –αντα και να τον μαντρώσουν υποχρεώσεις, νευρώσεις, δηλώσεις, όπως θέλει να μας πείσει το κυρίαρχο σχήμα μιας σκέψης κατά βάση συστημικής.
 
«Και οι δάσκαλοι της νεολαίας νταντάδες/ κόβουν στα μέτρα τους τους μαθητάδες»: κόμματα και παρατάξεις, δεξιά, κέντρο, αριστερά, διαφημιστικές εταιρείες, μέινστριμ βιομήχανοι και εναλλακτικοί βιοτέχνες της κουλτούρας, πέφτουν σαν τα ακόρεστα όρνια πάνω στο κορμί της νεολαίας. Για να θεραπεύσουν τις συμπλεγματικές ενοχές τους, να χειραγωγήσουν, να τζιράρουν. Προτάσσουν μια ωριμότητα γεμάτη καλούπια ξεχνώντας μια ρήση του σπουδαίου Βασίλη Διαμαντόπουλου που, σε μια συνέντευξή του, είχε υποστηρίξει ότι «η ωριμότητα είναι η αρχή της σήψης».
 
Στο πλαίσιο αυτό, πώς να έμενε απ’ έξω η εξέγερση;
 
Είναι άλλωστε εκείνη η μεθυστική της αύρα όταν συμβαίνει και το ιστορικό της αποτύπωμα που αποκλείεται να αγνοήσεις, ιδιαίτερα εάν έχεις συμμετέχει. Η αντισυστημική της διάσταση (εξεγείρομαι, άρα υπάρχω θα μας πει ο Καμύ) τροφοδοτεί ταυτόχρονα έναν φετιχισμό, στα όρια της ονείρωξης. Πολύ ρομαντικά πράγματα αυτά όμως.
 
Στα όρια της πλήξης και ενός πολιτικού μηδενισμού που δίνει ιδιαίτερη σημασία στο θέαμα το οποίο θεωρητικά αντιπαλεύει ξεχνώντας ότι η μεγάλη νύχτα των οδοφραγμάτων που μας υποσχέθηκαν οι Ιδεολογίες έχει καταχωνιαστεί στο μουσείο. Κάτι σαν την Δευτέρα Παρουσία την οποία όλο και λιγότεροι πιστεύουν, άλλο που καλοντύνονται για να φανούνε πιστοί.
 
Επειδή αυτή η πρακτική ηττήθηκε παρασύροντας στην πτώση της τον ίδιο τον άνθρωπο λεηλατώντας τη φύση μέσα από τα πενταετή πλάνα της παραγωγής και τον τεχνοκρατικό ορθολογισμό.
 
Τότε; Ποιος θα κάνει την πολυπόθητη εξέγερση – αν τίθεται αυτό το ερώτημα; Γιατί ανησυχεί και ρωτά η παγκόσμια πολιτική και οικονομική ελίτ; Τι μπορεί να διαβλέπει;
 
Όπως αρκετοί πολέμιοι της, οι οποίοι σίγουρα εντυπωσιάζονται με τα πορίσματα μιας έρευνας – σε δείγμα μόλις 8 χιλιάδων ατόμων…– η οποία επιβεβαιώνει το πεπερασμένο σχήμα ότι τις εξεγέρσεις φέρνει το άδειο στομάχι, αισθάνεται ότι αμφισβητείται το κύρος της.
 
Είτε επειδή χάνει πελάτες αφού το προϊόν όλο και απομαγεύεται είτε επειδή η κοινωνία, κομμάτι της οποίας είναι και η νεολαία, ακολουθεί άλλες διαδρομές. Υπόγειες, διαρκείς, λιτές στην έκφραση, πολύχρωμες, αυτόνομες. Κυνικά ευφυείς.
Έστω και σε μια κοινωνία, όπου οι μισοί μαραζώνουν από το χασμουρητό που έφερε η διάψευση της ελπίδας και της ανάθεσης θέλοντας και οι υπόλοιποι να πάθουμε ασφυξία μέσα στα σαγόνια του παλιού.
 
Μπορεί να συμβαίνει μια εξέγερση και να αδυνατούμε να την αντικρίσουμε. Μπορεί και όχι. Οι εξεγέρσεις δεν προβλέπονται. Ούτε έχουν εγχειρίδια. Αλλιώς, θα τρέχαμε στις Πυθίες να μασουλήσουν και να μας πουν τι και πότε. Δεν χρειάζεται. Έχουμε λόγο!

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.