Μετρα ανω, κατω και πλαγιως

Τα μαθηματικά είναι ένας τρόπος να συνεννοούμαστε, ένας τρόπος να περιορίζουμε τον χώρο και τον χρόνο, μια φιλοσοφία με πολέμιους και φίλους. Άλλοι τα καταλαβαίνουν, άλλοι πάλι δυσκολευόμαστε. Τα μέτρα, τώρα, όλος αυτός ο αμέτρητος όγκος που μας κάθεται καθημερινά στο στομάχι, τι είναι; Το γνωστό μας μέτρο έχει όρια – είναι η απόσταση που ταξιδεύει το φως περίπου τριακόσια εκατομμυριοστά ενός δευτερολέπτου. Έχει δηλαδή κάποιο όριο, ένα τέλος που ορίζεται από μια αυθαίρετη αρχή. Γιατί λοιπόν να μην αντιληφθούμε τα περίφημα μέτρα των μνημονίων, όπως τα προχτεσινά, και των παλιότερων πολιτικών στρατηγικών σε βάρος της κοινωνίας, ως αυθαίρετες αποφάσεις, προειλημμένες από μηχανισμούς που κατ’ όνομα πλέον διατηρούν πλέον μια επίφαση δημοκρατικότητας;
 
Δεν είναι εύκολο όσο κινούμαστε μέσα στον κύκλο της οικονομίας ως πρωταρχικής δραστηριότητας της ανθρώπινης ζωής, όσο λειτουργούμε με μπακαλίστικους υπολογισμούς, όσο ο κοινωνικός αντίλογος ξεδιπλώνεται με όρους που δεν αμφισβητούν αυτό που ο Κορνήλιος Καστοριαδης αποκαλούσε κυρίαρχο φαντασιακό. Δεν μιλάμε για την στρατηγική της επιβίωσης της κοινωνίας, αλλά την ίδια τη λογική των μέτρων τα οποία άλλοι τα παίρνουνε, άλλοι τα κόβουνε και τα μοντάρουνε, άλλοι τα φοράνε. Η κατανόηση της νεοελληνικής πολιτικής και πολιτισμικής κρίσης απαιτεί γνώσεις κοπτοραπτικής και κυρίως χιούμορ όπως εκείνου της Ρένας Βλαχοπούλου με την Σούζυ η οποία έτρωγε και ψευδόταν. Πού θα χωρέσουν λοιπόν οι βαρύγδουπες και μαθηματικοποιημένες οικονομικές αναλύσεις δεξιάς και αριστεράς για το πώς «η χώρα θα βγει από την κρίση» όταν δεν λαμβάνουν υπόψη αυτό που συμβαίνει στην καθημερινή ζωή, όταν αφαιρούν από τους συντελεστές, τους μεγεθυντές, τους πολλαπλασιαστές, τα μοντέλα, το στοιχείο του απρόβλεπτου;
 
Το χρήμα, όσο χρήμα υπάρχει πλέον στην αγορά, μπορείς να το κατευθύνεις προτρέποντας τους χρήστες να το επιστρέψουν στην ουσία εκεί όπου παράγεται – στις κεντρικές τράπεζες και τα κράτη – όπου είναι συγκεντρωμένο. Η ψυχραιμία έξω από τα ΑΤΜs, το καλοκαίρι του 2015, εν μέσω cαpitαl controls, ήταν προβλέψιμη ή όχι; Υπολογισμένη ίσως, προβλέψιμη όχι. Γνωρίζει κανείς πώς θα αντιδράσουν οι πολίτες στο νέο πακέτο μέτρων Τσίπρα όταν πλέον στο πολιτικάντικο παιχνίδι ο όρος ισοδύναμα μεταμφιέστηκε σε αντίμετρα; Δεν χρειάζεται να ρωτήσουμε όσους υπόσχονται διαρκή αντίσταση για να συσπειρώσουν το εκλογικό τους ακροατήριο. Ούτε τους εκπροσώπους της αγοράς που χτίζουν το πολιτικό τους προφίλ μέσω της τηλεόρασης.
 
Ας είμαστε ειλικρινείς όσο μπορούμε: στη χώρα υπάρχει χρήμα το οποίο δεν πρόκειται να πλήξουν τα περίφημα μέτρα. Ας όψονται το κατακερματισμένο κοινωνικό σώμα που βυθίζεται στην συλλογική και ατομική απάθεια, οι εκατοντάδες φωτογραφικές ρυθμίσεις που έφεραν μια διάχυση των προνομίων σε σχέση με το κομματικό σύστημα, δραστηριότητες στα όρια του νόμου, το μεταπολεμικό μοντέλο «ανάπτυξης» που ευνόησε συγκεκριμένες κλίκες συμφερόντων δημιουργώντας αργότερα με την άνοδο του παπανδρεικού σοσιαλισμού κι άλλα τζάκια. Ακολούθησε ο πακτωλός του ευρωχρήματος στη διαχείριση του οποίου προσδοκά ακόμη το πολιτικό σύστημα. Ας δούμε λ.χ. τους περιφερειάρχες που μονίμως διεκδικούν τη διαχείριση των αγροτικών κονδυλίων.
 
Στο μεταξύ βέβαια, ενώ κοινωνία και φύση καταστρέφονται από οδοστρωτήρες όπως η περιλάλητη «ανάπτυξη», ένα κομμάτι της κοινωνίας βίωνε και βιώνει τον αποκλεισμό από το πολιτικό σύστημα – κατ’ άλλους το πάρτι – το οποίο αναλαμβάνει με διάφορους μηχανισμούς να διαχειριστεί τη φτώχεια. Το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης έχει σύμφωνα με πολλούς τέτοιο χαρακτήρα, ωστόσο, δεν αρκεί αυτή η κριτική. Δεν φτάνει επειδή, ενδεχομένως, αντιμετωπίζει τον άνθρωπο αποκλειστικά και χωρίς τέλος ως αντικείμενο, όχι υποκείμενο της οικονομίας. Ποιος την σχεδιάζει την οικονομία; Δεν κινείται από μόνη της! Κατά βάθος, όσοι επένδυσαν στην ασυδοσία της «ελεύθερης» αγοράς που δεν στέκεται χωρίς κρατική παρέμβαση και όσοι επένδυσαν στην απόλυτη σχεδιοποίηση της ζωής μέσω της οικονομίας μέσα από τα ορθολογικά πλανά, επιθυμούν τα μέτρα, όπως κι αν επιβάλλονται – άνω, κάτω ή πλαγίως.
 
Σώμα είναι η πέτρα που πίστεψε, γράφει ο ποιητής Γιάννης Στίγκας. Επειδή ξεπέρασε εκείνο το όριο που είχαν θέσει οι άλλοι για εκείνη. Εάν το αισθανθούμε, εκείνο το σύνθημα που έχει γραφεί σε δεκάδες τοίχους της μνημονιακής εποχής, «εσείς μέτρα, εμείς πέτρα» ίσως αποκτήσει περιεχόμενο. 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.