Αλλαζοντας τον τροπο διδασκαλιας της Ιστοριας μεσω του ΔΠΘ

Μέσα από την εκπαιδευτική ιστοσελίδα «Κοινές ιστορίες για μια Ευρώπη χωρίς διαχωριστικές γραμμές» - Άγγελος Παληκίδης «H ιστοσελίδα παρέχει εύκολη πρόσβαση σ’ ένα διαφορετικό από το σχολικό εγχειρίδιο εκπαιδευτικό υλικό στο μάθημα της ιστορίας»

Ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο βρίσκεται πλέον στα χέρια των εκπαιδευτικών της χώρας μας, η εκπαιδευτική ιστοσελίδα Ιστορίας «Κοινές ιστορίες για μια Ευρώπη χωρίς διαχωριστικές γραμμές» (www.he.duth.gr/sharedhistories) που δημιούργησε το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης σε συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης και με την ενίσχυση του Κοινωφελούς Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος».
 
Η επιστημονική ομάδα ιστορικών, αποτελούμενη από πανεπιστημιακούς καθηγητές, εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, υποψήφιους διδάκτορες και μεταπτυχιακούς φοιτητές υπό τον επιστημονικό υπεύθυνο-συντονιστή του έργου και επίκουρο καθηγητή του τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ κ. Άγγελο Παληκίδη, κάνει άνοιγμα στους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι μέσα από αυτή θα μπορούν να μελετούν γεγονότα και φαινόμενα της ευρωπαϊκής ιστορίας που επηρέασαν στο παρελθόν τους λαούς, αξιοποιώντας τις πολλαπλές αναγνώσεις τους στη διδασκαλία της ιστορίας.
 
Όμως δεν περιορίζονται σε αυτό, αλλά ζητούν από τους εκπαιδευτικούς να έρχονται σε επαφή με την επιστημονική ομάδα και να αναρτούν τα σχέδια μαθήματος που εκπόνησαν, ώστε να υπάρχει διαρκής ανατροφοδότηση μεταξύ θεωρίας και διδακτικής πράξης, καθώς και εμπλουτισμός της ιστοσελίδας με νέες ιδέες και προτάσεις.
 
Αξίζει να σημειωθεί πως το έργο, που είναι αποτέλεσμα της μετάφρασης στα ελληνικά του ομώνυμου ηλεκτρονικού βιβλίου που δημιούργησε το Συμβούλιο της Ευρώπης, δεν είναι ένα ακόμη βιβλίο ευρωπαϊκής ιστορίας, δηλαδή ένα ακόμη γραμμικό ιστορικό αφήγημα, αλλά διαρθρώνεται πάνω σε τέσσερα θέματα, τις συνέπειες της Βιομηχανικής Επανάστασης, την εξέλιξη της εκπαίδευσης, τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ιστορία της Τέχνης και την επαφή της Ευρώπης με τον υπόλοιπο κόσμο. 

Ένα βιβλίο ιστοριών από το Συμβούλιο της Ευρώπης 

Ο κ. Παληκίδης εδώ και 4 χρόνια είναι επιστημονικός σύμβουλος του τμήματος για την ιστορική εκπαίδευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, και μια από τις προσπάθειες του Συμβουλίου είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία του ηλεκτρονικού βιβλίου, γραμμένου στα αγγλικά, με τίτλο «Κοινές ιστορίες για μια Ευρώπη χωρίς διαχωριστικές γραμμές», ένα βιβλίο 1.000 σελίδων, που αποτελούσε αποτέλεσμα μιας προσπάθειας 4 ετών και πάνω από 40 επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων στην Ευρώπη. 

«Στο Συμβούλιο της Ευρώπης επιστήμονες, με  ξεχωριστή ιδεολογική τοποθέτηση, προσπαθούν να συνυπάρξουν και να προχωρήσουν το έργο των κοινών ιστοριών των λαών της Ευρώπης» 

Όμως, εξήγησε ο ίδιος κατά τη διάρκεια συνομιλίας στο «Ράδιο Παρατηρητής», «το εγχείρημα δεν αποτελεί μια ακόμη γραμμική αφήγηση της ευρωπαϊκής ιστορίας  από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, κάτι που υποδηλώνει και ο πληθυντικός «Ιστορίες» αντί της μοναδικής ιστορίας, που θα γραφόταν μέσα από ιδεολογικές οπτικές και συγκεκριμένες στοχεύσεις. Κουλτούρα του Συμβουλίου της ΕΕ άλλωστε δεν είναι να φτάνει σε μια κοινή συνισταμένη, στη μία αλήθεια, αλλά να βάζει στο τραπέζι του διαλόγου ανθρώπους ή χώρες που διαφωνούν. Η ειδοποιός διαφορά σε αυτό είναι ότι έχουμε να κάνουμε με επιστήμονες, που όσο και αν έχουν ο καθένας ξεχωριστή ιδεολογική τοποθέτηση, προσπαθούν να συνυπάρξουν και να προχωρήσουν.»
 
Όπως αναφέρθηκε, το βιβλίο είναι αποκλειστικά γραμμένο στα αγγλικά, κάτι που αποτελεί πρόβλημα μιας και ο κύριος σκοπός αυτής του προγράμματος ήταν να αξιοποιηθεί στην εκπαίδευση όλων των βαθμίδων όλων των χωρών, σε οτιδήποτε έχει σχέση με την ιστορική εκπαίδευση. Έτσι λοιπόν, για να μην είναι περιορισμένη η χρήση του, ζητήθηκε από τους συνεργάτες να υπάρξει προσαρμογή στις κατά τόπους γλώσσες, κάτι που μόνο στην Ελλάδα έχει γίνει εξολοκλήρου και επιπλέον δημιουργήθηκε σχετική ιστοσελίδα που προσφέρει ακόμα περισσότερες δυνατότητες από ό,τι το ίδιο το βιβλίο του Συμβουλίου της Ευρώπης. Να σημειωθεί δε πως η μόνη άλλη χώρα που αυτή τη στιγμή δουλεύει στη μετάφραση του βιβλίου είναι η Εσθονία, όμως εκεί η μετάφραση χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Παιδείας, και μάλιστα πλουσιοπάροχα, εν αντιθέσει με την προσπάθεια του κ. Παληκίδη και των 14 συνεργατών του, η οποία χρηματοδοτήθηκε ως μορφή επιβράβευσης από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. 

Αναπληρώνοντας τις ελλείψεις στα σχολικά εγχειρίδια 

Όλη αυτή την προσπάθεια λοιπόν έκαναν 15 επιστήμονες, με τον κ. Παληκίδη να σημειώνει πως ένας από τους παράγοντες που τους ώθησαν να προχωρήσουν το ταχύτερο σε αυτό το εγχείρημα είναι το γεγονός ότι στη χώρα μας δεν έχουμε έγκυρο και ελκυστικό εκπαιδευτικό υλικό.
 
«Δυστυχώς, όταν ένας εκπαιδευτικός θέλει να φύγει από το σχολικό εγχειρίδιο, να φύγει από την τυποποιημένη διδασκαλία και την μάθηση, δεν έχει εύκολη πρόσβαση τουλάχιστον σε ένα διαφορετικό εκπαιδευτικό υλικό» ανέφερε, και αυτό ακριβώς προσπάθησαν να προσφέρουν, ώστε να μην είναι έρμαιο των όσων αφερέγγυων συναντούν στο διαδίκτυο και, χωρίς πρόθεση, να το μεταφέρουν στις τάξεις.
 
«Θέλαμε να προφέρουμε κάτι εντελώς έγκυρο, κάτι πάρα πολύ ελκυστικό, με πολυτροπικό υλικό» σημείωσε, τονίζοντας πως δεν περιορίζονται στο γραπτό λόγο αλλά χρησιμοποίησαν  εκπαιδευτικά βίντεο από το BBC και τα υποτίτλισαν στα ελληνικά, δημογραφικούς πίνακες, φωτογραφίες, έργα τέχνης, κτίρια, μηχανές, τύπο, χαρακτικά, αφίσες, μουσειακά εκθέματα, μαρτυρίες, δραματοποιημένες αφηγήσεις, με περίπου 1000 συνδέσμους προς άλλες ιστοσελίδες. 

«Δεν κινδυνεύει η κοινωνία και ο πολιτισμός από τη συνύπαρξη και την αλληλεπίδραση του διαφορετικού» 

Από τους κεντρικούς λόγους που ξεκίνησαν αυτή την τετραετή προσπάθεια, ήταν η εικόνα μια Ευρώπης που συνεχώς αλλάζει, και κοινωνιών που συνεχώς διαφοροποιούνται εσωτερικά, μέσα από την ανησυχία της ανόδου της ξενοφοβικής ακροδεξιάς. Γι αυτό ένα μεγάλο κομμάτι του βιβλίου ασχολείται με τη διαρκή κινητικότητα των πληθυσμών της Ευρώπης ή πληθυσμών που έρχονται στην Ευρώπη, ένα φαινόμενο που ξεκίνησε με τη Βιομηχανική Επανάσταση.
 
Με αυτό, όπως εξήγησε ο κ. Παληκίδης, θέλουν να δείξουν πως οι κοινωνίες, που θεωρούν τους εαυτούς τους εθνικά ομοιογενείς, πριν από 100 χρόνια κάθε άλλο παρά ήταν. «Ζητούμενο δεν ήταν να διατηρήσεις την εθνική καθαρότητα αλλά να επιδιώξεις την ώσμωση με τον μετανάστη» τόνισε ο ίδιος διευκρινίζοντας «πως μια από τις στοχεύσεις του εγχειρήματος ήταν να καταδείξουν ότι δεν κινδυνεύει η κοινωνία και ο πολιτισμός από τη συνύπαρξη και την αλληλεπίδραση του διαφορετικού. Αντίθετα έχει μόνο να κερδίσει φτάνει να διαμορφώνεται με όρους ανθρωπιστικούς, παιδείας επιστήμης και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.» 

Η ιστοσελίδα και έχει την έγκριση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής και έχει κοινοποιηθεί στους φορείς εκπαίδευσης στην Ελλάδα και την Κύπρο 

Η ιστοσελίδα έχει  την έγκριση του ΙΕΠ, και έχει κοινοποιηθεί σε όλους τους σχολικούς συμβούλους πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα, ενώ έχει γίνει ενημέρωση στην Κύπρο, και έχει ήδη προταθεί από το Μάρτιο σε εκπαιδευτικούς, ενώ έχουν ενημερωθεί και τα τμήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης των οποίων το ενδιαφέρον άπτεται των θεμάτων αυτών. 

Ανοικτοί σε προσκλήσεις εκπαιδευτικών  για επιμόρφωση στη χρήσης της σελίδας 

Αξίζει να σημειωθεί τέλος ότι οι δημιουργοί της ιστοσελίδας είναι ανοιχτοί στη διενέργεια σεμιναρίων σε εκπαιδευτικούς, για να εξηγήσουν τη χρήση της. Αυτό που ζητούν από τους εκπαιδευτικούς είναι να χρησιμοποιήσουν την ιστοσελίδα ή και μέρη της, σε δικά τους μαθήματα, και η δουλειά τους να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα, εμπλουτίζοντάς τη και καθιστώντας τη βήμα διαλόγου.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.