Στην τελικη ευθεια για την αλλαγη του καθεστωτος της Σαρια στη Θρακη

Τη νομοθετική ρύθμιση που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας στην Κομοτηνή για το θέμα των δικαιοδοτικών αρμοδιοτήτων του Μουφτή, έδωσε στη δημοσιότητα το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, μαζί με την αιτιολογική έκθεση.
 
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου ξεκαθαρίζεται οριστικώς ότι η εφαρμογή των διατάξεων του Ιερού Μουσουλμανικού Νόμου για τα μέλη της μειονότητας της Θράκης είναι προαιρετική, χωρίς ωστόσο να μεταβάλλεται ο σημαντικός θεσμικός και διττός ρόλος του Μουφτή (θρησκευτικός λειτουργός και ιεροδίκης) και της Μουφτείας, η οποία συνεχίζει να είναι δημόσια υπηρεσία (αποκεντρωμένη υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων).
 
Σύμφωνα με την έκθεση οι αρμοδιότητες του Μουφτή δεν περιορίζονται αλλά συνεχίζουν να προβλέπονται απαράλλακτες στις κείμενες διατάξεις (θρησκευτικές, εποπτικές, γνωμοδοτικές, δικαστικές), έτσι δεν μεταβάλλεται ποιοτικά ή ποσοτικά η προβλεπόμενη σήμερα αρμοδιότητα των πολιτικών δικαστηρίων για τον έλεγχο των αποφάσεων του και την κήρυξη της εκτελεστότητας αυτών.
 
Ωστόσο, οι αρμοδιότητες του επί της επίλυσης συγκεκριμένων οικογενειακών και κληρονομικών διαφορών θα ασκούνται μόνο εφόσον για τις διαφορές που άγονται ενώπιον του δεν υφίσταται αντίρρηση και άρνηση από κανένα από τα διάδικα μέρη.
 
Επίσης ρητώς προβλέπεται, για πρώτη φορά, ότι η υπαγωγή της υπόθεσης στη δικαιοδοσία του Μουφτή είναι αμετάκλητη –άρα η συγκεκριμένη υπόθεση δικάζεται και ρυθμίζεται αποκλειστικά κατά τον ιερό μουσουλμανικό νόμο- και αποκλείει τη δικαιοδοσία των τακτικών δικαστηρίων για τη συγκεκριμένη διαφορά, προκειμένου να εγκαθιδρύεται ασφάλεια δικαίου και αμετάκλητη δικανική κρίση γι’ αυτήν (φυσικά δεν αποκλείεται τα μέρη να προσφύγουν στον Μουφτή για άλλη διαφορά οικογενειακού δικαίου). Έτσι εάν οποιοδήποτε από τα μέρη δεν επιθυμεί την υπαγωγή της υπόθεσής του στη δικαιοδοσία του Μουφτή, δύναται να προσφύγει στα δικαστήρια, κατά τις κοινές ουσιαστικές (του κοινού δικαίου) και δικονομικές διατάξεις, τα οποία σε κάθε περίπτωση έχουν το τεκμήριο της δικαιοδοσίας
 
Ειδικά για τις κληρονομικές σχέσεις των μελών της μουσουλμανικής μειονότητας πλέον εφαρμόζονται, ως γενικός κανόνας, οι κοινές διατάξεις του Αστικού Κώδικα, εκτός και εάν ο διαθέτης δηλώσει εγγράφως ενώπιον συμβολαιογράφου ή κάθε δημόσιας αρχής την επιθυμία του να υπαχθεί η κληρονομική διαδοχή του στον Ιερό Μουσουλμανικό Νόμο, ώστε να εξασφαλίζονται η ταυτότητα και  η ελεύθερη και έγκυρη δήλωση του διαθέτη (στο βαθμό φυσικά που αυτό είναι εφικτό και ελέγξιμο, όπως άλλωστε ισχύει για κάθε δικαιοπραξία και κάθε πράξη ενώπιον μιας δημόσιας αρχής ή ενός συμβολαιογράφου), και έτσι, καταργείται η μέχρι σήμερα αυτόματη υπαγωγή των μελών της μειονότητας στο ιερό μουσουλμανικό δίκαιο.
 
Μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος που θα ρυθμίσει τις αναγκαίες λεπτομέρειες (κυρίως δικονομικού χαρακτήρα), ο Μουφτής συνεχίζει να επιλαμβάνεται των υποθέσεων που πλέον άγονται κοινή συναινέσει ενώπιον του, όπως ορίζεται στην πρώτη παράγραφο, τηρουμένης όμως της υφιστάμενης σήμερα διαδικασίας (η οποία τηρείται ατύπως από τον Μουφτή). Για λόγους ασφάλειας δικαίου, από το νέο καθεστώς καταλαμβάνονται μόνο οι δημόσιες, μυστικές και κατατεθειμένες ιδιόγραφες  διαθήκες που έχουν συνταχθεί πριν τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, χωρίς ακόμα να έχει επέλθει κληρονομική διαδοχή επ’ αυτών (ήτοι δεν έχει αποβιώσει ο διαθέτης).
 
Το υπουργείο τονίζει πως ο διάλογος με ειδικευμένους μουσουλμάνους Θεολόγους, με ακαδημαϊκούς, με τους Μουφτήδες και με επιστημονικές ενώσεις συνεχίζεται. 

Το σχέδιο νόμου 

Το σχέδιο νόμου έχει ως εξής:
 
1. Στο τέλος του άρθρου 5 της από 24.12.1990 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Περί Μουσουλμάνων Θρησκευτικών Λειτουργών» (Α΄ 182) που κυρώθηκε με το άρθρο μόνο του ν. 1920/1991 (Α΄ 11) προστίθεται παρ. 4 ως εξής:
 
«4. α. Η υπαγωγή των διαδίκων στη δικαιοδοσία του Μουφτή είναι προαιρετική και γίνεται μόνο κατόπιν υποβολής ατομικών αιτήσεων από όλα τα μέρη ή κατόπιν υποβολής κοινής αίτησης των μερών για επίλυση της συγκεκριμένης διαφοράς. Κάθε αίτηση, ατομική ή κοινή, πρέπει να περιέχει τα στοιχεία των εισαγωγικών δικογράφων κατά τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και, επί ποινή ακυρότητας, ρητή ανέκκλητη δήλωση κάθε διαδίκου περί επιλογής της συγκεκριμένης δικαιοδοσίας. Η κοινή αίτηση ή οι ατομικές αιτήσεις υπογράφονται υποχρεωτικά από τους διαδίκους και τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους, ή μόνο από τους τελευταίους, εφόσον διαθέτουν ειδικό πληρεξούσιο, το οποίο πρέπει να έχει δοθεί μέσα στον τελευταίο μήνα πριν την υπογραφή της αίτησης. Η αίτηση κατατίθεται στη Μουφτεία από οποιονδήποτε εκ των υπογραφόντων πληρεξουσίων δικηγόρων, λαμβάνει αριθμό κατάθεσης και ημερομηνία συζήτησης της υπόθεσης. Οι ατομικές αιτήσεις συζητούνται μαζί στη δικάσιμο της πρώτης κατατεθείσας αίτησης. Η υπαγωγή της υπόθεσης στη δικαιοδοσία του Μουφτή είναι αμετάκλητη και αποκλείει τη δικαιοδοσία των τακτικών δικαστηρίων για τη συγκεκριμένη διαφορά. Εάν οποιοδήποτε από τα μέρη δεν επιθυμεί την υπαγωγή της υπόθεσης του στη δικαιοδοσία του Μουφτή, δύναται να προσφύγει στα δικαστήρια, κατά τις κοινές ουσιαστικές και δικονομικές διατάξεις, τα οποία σε κάθε περίπτωση έχουν το τεκμήριο της δικαιοδοσίας. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καθορίζονται ιδίως οι αναγκαίοι δικονομικοί κανόνες για τη συζήτηση της υπόθεσης από τον Μουφτή και την έκδοση των αποφάσεων του, τα θέματα οργάνωσης και λειτουργίας της σχετικής υπηρεσίας, της τήρησης του αρχείου και της παράστασης των πληρεξουσίων δικηγόρων, καθώς και κάθε σχετικό θέμα για την εφαρμογή του παρόντος.
 
β. Οι κληρονομικές σχέσεις των μελών της μουσουλμανικής μειονότητας ρυθμίζονται από τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, εκτός εάν ο διαθέτης δηλώσει εγγράφως ενώπιον συμβολαιογράφου ή δημόσιας αρχής την επιθυμία του να υπαχθεί η κληρονομική διαδοχή του στον Ιερό Μουσουλμανικό Νόμο. Η δήλωση αυτή είναι ελεύθερα ανακλητή, είτε με μεταγενέστερη αντίθετη δήλωσή του ενώπιον συμβολαιογράφου ή δημόσιας αρχής είτε με σύνταξη μεταγενέστερης διαθήκης κατά τους όρους του Αστικού Κώδικα. Ταυτόχρονη εφαρμογή του Αστικού Κώδικα και του Ιερού Μουσουλμανικού Νόμου στην κληρονομική περιουσία ή σε ποσοστό ή και σε διακεκριμένα στοιχεία αυτής δεν είναι δυνατή.
 
γ. Μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος της περ. α΄, ο Μουφτής επιλαμβάνεται των υποθέσεων που άγονται κοινή συναινέσει ενώπιον του, τηρουμένης της υφιστάμενης κατά το χρόνο δημοσίευσης του παρόντος διαδικασίας. Για τις κληρονομικές σχέσεις της παρ. 2 που έχουν γεννηθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος εφαρμόζεται ο Ιερός Μουσουλμανικός Νόμος, εκτός εάν ο κληρονομούμενος είχε συντάξει δημόσια διαθήκη και αυτή δεν έχει ακυρωθεί για οποιονδήποτε λόγο με αμετάκλητη δικαστική απόφαση, οπότε η κληρονομική διαδοχή επέρχεται κατά τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα. Δημόσιες διαθήκες που έχουν συνταχθεί πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος και δεν έχει επέλθει κληρονομική διαδοχή αναπτύσσουν κανονικά τις έννομες συνέπειες τους κατά τον χρόνο επαγωγής».
 
2. Στη παρ. 2 του άρθρου 5 της από 24.12.1990 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Περί Μουσουλμάνων Θρησκευτικών Λειτουργών» (Α΄ 182) που κυρώθηκε με το άρθρο μόνο του ν. 1920/1991 (Α΄ 11) μετά τη φράση «Ο Μουφτής ασκεί δικαιοδοσία» προστίθεται η φράση «, υπό τις προϋποθέσεις και τις διαδικασίες που ορίζονται στη παράγραφο 4,».

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.