Κατερινα Καλφοπουλου «Η καταγραφη των περιστατικων μεσα απο την σχολικη ταξη, μου εγινε αναγκη, ως διαδικασια αποφορτισης»

Το βιβλίο της εκπαιδευτικού και συγγραφέα κ. Κατερίνας Καλφοπούλου με τίτλο «Ο Γιάννης που αγάπησα: Ιστορίες ανατροπής στην τάξη των μαθηματικών», παρουσιάζεται σήμερα, Σάββατο 2 Δεκεμβρίου και ώρα 19:00 στον χώρο του βιβλιοπωλείου Δημοκρίτειο, με πρωτοβουλία του βιβλιοπωλείου, των εκδόσεων Τραυλός και το παράρτημα Ροδόπης της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας.
 
Ένα βιβλίο, ο τίτλος του οποίου, όπως έχουν επισημάνει πολλοί αναγνώστες, παραπέμπει ίσως σε ερωτικό μυθιστόρημα, τον οποίο όμως συνοδεύει ιδανικά και «επεξηγηματικά» ο υπότιτλος του, που επεξηγεί ότι ο προαναφερθέντας «έρωτας» αφορά σε αυτόν που τρέφει η συγγραφέας για την επιστήμη των μαθηματικών και την εκπαίδευση.
 
Εξ αυτού του λόγου άλλωστε το βιβλίο «αφηγείται» ιστορίες  και περιστατικά που έλαβαν χώρα στη σχολική αίθουσα κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας των μαθηματικών, που, όπως αναφέρει και ο γνωστός συγγραφές Τεύκρος Μιχαηλίδης, που υπογράφει στον πρόλογό, «μας δείχνει με ζωντάνια και γλαφυρότητα πώς ένας δάσκαλος καταφέρνει να μετατρέψει τα αναμασημένα, ανακυκλωμένα αλλά παρόλα αυτά αραχνιασμένα αναλυτικά προγράμματα, τα αρτηριοσκληρωτικά και κακογραμμένα, γεμάτα λάθη, με παντελή έλλειψη φαντασίας σχολικά εγχειρίδια, σ’ ένα ποταμό φρεσκάδας, στοχασμού και δημιουργίας».
 
Η Θεσσαλονικιά Κατερίνα Καλφοπούλου είναι γνωστή, πέραν όλων των άλλων, ως μέλος της Ομάδας «ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ»,  και τις  μαθητικές λέσχες ανάγνωσης μαθηματικής λογοτεχνίας που συντονίζει,   καθώς και από την ιστοσελίδα  «Μαθηματικά + Λογοτεχνία» που διατηρεί από το 2008 και έχει αποτελέσει «τόπο συνάντησης» και εκτενούς διαλόγου σχετικά με ζητήματα που άπτονται του αντικειμένου της.
 
 Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου της  η κ. Καλφοπούλου μίλησε στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm» για τον Γιάννη που την ενέπνευσε, τα περιστατικά που καταγράφει, τους λόγους που τα καταγράφει καθώς  τη σχέση των μαθηματικών με τη λογοτεχνία.
 
Κατερίνα Καλφοπούλου όμως… 

«Δεν μπορεί ένας τίτλος με έναν υπότιτλο που φέρει την λέξη “ανατροπή” να μην φέρει ο ίδιος την ανατροπή» 

ΠτΘ: «Ο Γιάννης που αγάπησα: Ιστορίες ανατροπής στην τάξη των μαθηματικών» είναι ο τίτλος του βιβλίου που αποτελεί και αφορμή για τη συζήτησή μας. Να ξεκινήσουμε από αυτόν, καθώς τίτλος και υπότιτλος, φαίνονται σαν δύο διαφορετικά πράγματα.
Κ.Κ.: Δεν μπορεί ένας τίτλος με έναν υπότιτλο που φέρει τη λέξη «ανατροπή» να μην φέρει ο ίδιος την ανατροπή. Γι’ αυτό ο τίτλος με τον υπότιτλο απέχουν παρασάγγας. Από τη μία ο τίτλος παραπέμπει μάλλον σε ερωτικό μυθιστόρημα, ενώ ο υπότιτλος υποχρεωτικά επεξηγεί περί τίνος πρόκειται. Είναι ακριβώς ιστορίες μέσα από την τάξη των μαθηματικών, τα δέκα χρόνια που διδάσκω σε δημόσια σχολεία. Διάφορα περιστατικά τα οποία θεώρησα ότι έπρεπε να καταγραφούν, λόγω της ιδιαίτερης  εκπαιδευτικής, παιδαγωγικής και ψυχολογικής αξίας. Περιστατικά που κατέγραφα αρχικά στο ιστολόγιο που διατηρώ, με τίτλο «Μαθηματικά + Λογοτεχνία», και κάποια στιγμή μετά από προτροπές συναδέλφων, φίλων αλλά και του ίδιου του εκδότη, αποφάσισα να τα εκδώσω. Έκανα μία επιλογή κειμένων, τα επιμελήθηκα από την αρχή ώστε να γίνουν κείμενα που μπορούν να φιλοξενηθούν σε ένα βιβλίο και το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας ήταν το «Ο Γιάννης που αγάπησα».
 
ΠτΘ: Ο Τεύκρος Μιχαηλίδης που υπογράφει και τον πρόλογο του βιβλίου, μεταξύ άλλων το χαρακτηρίζει ως ένα «πολύτιμο βιβλίο» για τον νέο δάσκαλο, τους γονείς και τους μαθητές. Για εσάς τι είναι αυτό το βιβλίο; Μπήκατε στη διαδικασία να γράψετε εν είδει αγανάκτησης για τα όσα βιώνει σήμερα ο δάσκαλος, το αντίθετο, τι ακριβώς ισχύει;
Κ.Κ.: Ξεκίνησα να γράφω, από προτροπή συναδέλφων που ήθελαν να δουν τι γίνεται μέσα στην τάξη μου. Δεν ήταν κατ’ ανάγκη αγανάκτηση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν στιγμές που πραγματικά αγανακτούμε στο σχολείο.  Η διαδικασία της καταγραφής των περιστατικών μέσα από την σχολική τάξη, από κάποια στιγμή και μετά μου έγινε ανάγκη, καθώς ήταν μια διαδικασία αποφόρτισης, είτε πολύ έντονων θετικών συναισθημάτων- αυτών που βγάζουν τα παιδιά μέσα στον αυθορμητισμό τους ή η χαρά τους όταν ανακαλύπτουν κάτι καινούργιο – είτε όχι και τόσο θετικών συναισθημάτων, όσο και λίγο απόγνωση στην υποχρέωση που επωμιζόμαστε από την πολιτεία να τα βγάλουμε πέρα μέσα σε τόσο πολυπολιτισμικές τάξεις, με διαφορετικές δυνατότητες και με μία ύλη σαφώς καθορισμένη. Κάτι που δεν είναι πάντοτε εφικτό.
 
Έχουμε πολλά πράγματα να κάνουμε μέσα σε μία σχολική τάξη, πέρα από το να διδάξουμε τις εξισώσεις πρώτου, δεύτερου και τρίτου βαθμού. Είναι η επικοινωνία που πρέπει να αναπτύξουμε με τους εφήβους, η διάθεση για μάθηση, για πειραματισμό, για καινούργιες εμπειρίες που πρέπει να τους καλλιεργήσουμε και ένα σωρό πράγματα, που κάποιος ο οποίος δεν είναι μέσα στην τάξη και βλέπει ψυχρά την ύλη που πρέπει να παραδώσουμε δεν μπορεί να κατανοήσει. Άλλωστε και οι γονείς οι ίδιοι έχουν 2, 3 ή και 4 παιδιά, ενώ εγώ για παράδειγμα έχω περάσει και χρονιές με τριάντα παιδιά στην τάξη. Τριάντα νέους ανθρώπους με το ύψος και το βάρος, το φυσικό ύψος και το υλικό βάρος σε μία αίθουσα.  Πολλοί άνθρωποι οι οποίοι μέσα σε 40 λεπτά πρέπει να αλληλεπιδράσουν, να επικοινωνήσουν και να αντιδράσουν, γιατί κυρίως οι νέοι αντιδρούν καθώς πολλές φορές θεωρούν τον δάσκαλο επιβεβλημένο. Οπότε έχουμε να αντιπαρέλθουμε και τέτοια προβλήματα πολλές φορές. Όλα αυτά αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης και τα καταγράφω από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. 

«Οι εκπαιδευτικοί ως κλάδος συνήθως είμαστε η εύκολη λεία, για οποιαδήποτε κυβέρνηση» 

ΠτΘ: Ζούμε σε εποχές απαξίωσης της δημόσιας εκπαίδευσης. Η καταγραφή αυτή, το βιβλίο αυτό θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχει και έναν ευεργετικό χαρακτήρα για την εκπαιδευτική κοινότητα, υπό την έννοια της συνειδητοποίησης του αγώνα που καταβάλλεται μέσα στη σχολική αίθουσα;
Κ.Κ.: Σαφώς και ως κλάδος συνήθως είμαστε η εύκολη λεία, για οποιαδήποτε κυβέρνηση. Είμαστε αυτοί που φταίμε γενικά για την εκπαίδευση. Αυτό είναι κάτι που το έχουμε αποδεχτεί με πικρία και δυστυχώς αυτό εισπράττουμε και από την κοινωνία , στο μεγαλύτερο μέρος της. Υπάρχουν βέβαια και γονείς οι οποίοι έρχονται στο σχολείο με χαρά να μας συγχαρούν, δεν αποτελούν όμως την πλειοψηφία και ειδικά στο λύκειο που τα πράγματα  είναι ακόμα πιο δύσκολα σε σχέση με το γυμνάσιο.
 
Η αρχική μου πρόθεση ωστόσο ήταν να καταγράψω τα γεγονότα χωρίς να βλέπω πώς αυτά θα εξελιχθούν, θα χρησιμοποιηθούν, θα λειτουργήσουν στη συνέχεια. Είχα πάντα αυτή τη τάση στα κείμενα, γιατί έπονταν τα σχόλια των αναγνωστών, είτε για να πουν ότι ταυτίζονται με ένα περιστατικό είτε ακόμα και να το συμπληρώσουν. Αυτός ο διάλογος που είχε ανοίξει, μου έδινε μία τροφοδότηση που με έκανε να συνεχίζω και να βλέπω και άλλες οπτικές. Αυτές στην πορεία εξελίσσονται και ακόμα βλέπω διάφορες σκέψεις από αναγνώστες τις οποίες εγώ δεν τις είχα αρχικά. Νομίζω ότι αυτή είναι και η φύση ενός βιβλίου. Ο καθένας το διαβάζει και παίρνει από αυτό, αυτό που τον αγγίζει. Όπως έλεγε και ο Έρμαν Έσσε, από κάθε ιστορία το αληθινό κομμάτι είναι αυτό που μπορεί ο καθένας να πιστέψει. Κάπως έτσι είναι και «ο Γιάννης που αγάπησα». Ο καθένας διαβάζει το κομμάτι που του αναλογεί ή με το οποίο ταυτίζεται ή και ακόμα με το κομμάτι που διαφωνεί και δεν ταυτίζεται. Είναι  ευχής έργον να υπάρχει αντίλογος. Αυτή ήταν άλλωστε η αρχή μου, να προκαλέσω και τη διαφωνία και το πέτυχα πολλές φορές, με θέματα όπως τι σημαίνει διδάσκω μαθηματικά, που είχε γίνει ένας πολύ μεγάλος διάλογος στο «mathimatika.gr». όπου για αρκετό καιρό κρατούσε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με αντιπαραθέσεις. 

«Τα τελευταία δέκα χρόνια ζούμε την ανατροπή της επικρατούσας άποψης σε σχέση με την λογοτεχνία και τα μαθηματικά» 

ΠτΘ: Τα μαθηματικά τελικά, μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για τη συγγραφή ενός βιβλίου; Ζούμε άλλωστε και την άνθιση της μαθηματικής λογοτεχνίας στη χώρα μας και με ντόπιους συγγραφείς, όπως ο Ανδρέας Λύκος ή και το Τεύκρος Μιχαηλίδης, που υπογράφει τον πρόλογο του βιβλίου σας…
Κ.Κ.: Βεβαίως και μπορεί  και εδώ είναι η ανατροπή, που τα τελευταία δέκα χρόνια ζούμε όλοι εμείς.  Ο κ. Ανδρέας Λύκος, ο κ. Τεύκρος Μιχαηλίδης, εγώ και άλλοι πολλοί σαν και εμάς, είμαστε μια μεγάλη ομάδα, η ομάδα «Θαλής + Φίλοι» οι οποίοι αξιοποιούμε την μαθηματική λογοτεχνία, αυτό το είδος λογοτεχνίας, το οποίο ανθεί. Και μέσα  από αυτά προσπαθούμε να φέρουμε και τους μαθητές, και όχι μόνο, κοντά για να δουν τα μαθηματικά διαφορετικά, να αγγίξουν το συναίσθημα που μπορεί να κρύβει αυτή η επιστήμη.  

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.