Περι «τοπικης ιστοριας»…

Μια αισιόδοξη είδηση από ΔΠΘ, Δήμο Κομοτηνής και Φιλολόγους

Από όλες τις θεσμικές ιδιότητές μου, κυρίως όμως υπό την κυρίαρχη, αυτή του πολίτη, είχα επιδιώξει να βρεθεί τρόπος καταγραφής και γνώσης της τοπικής ιστορίας. Σε όλα τα χρόνια της εκπαίδευσης, η γενιά μου «διδάχθηκε» πέντε έξι φορές τις λεπτομέρειες από τη μάχη στο Μανιάκι, τη ναυμαχία στη Σαλαμίνα, τη στάση του Εν τούτω Νίκα , ανακατεμένα με την Επανάσταση του Κρόμγουελ, τον βίο του Ευγένιου Βούλγαρη, στοιχεία Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, φθάνοντας μέχρι πριν τον Βενιζέλο και σχεδόν μία από τα ίδια —ακαδημαϊκά εμπλουτισμένα— ακόμη και στη Νομική, στα μαθήματα της Ιστορίας του Δικαίου, καθώς και της Συνταγματικής, Πολιτικής και Διπλωματικής Ιστορίας.
 
Τόσο overdose Ιστορίας, Αρχαίας, Ρωμαϊκής, Βυζαντινής, της Ελληνικής Επανάστασης και Ευρωπαϊκής, που αν και μου αρέσει ως γνωστικός τομέας, θα έλεγα ότι μάλλον ακύρωσε το ενδιαφέρον μου με τον τρόπο διδασκαλίας και εξέτασης , παρά με ενεθάρρυνε να μάθω. Ζώντας μάλιστα στη Θράκη, για την οποία ουδεμία αναφορά υπάρχει στα σχολικά —λεπτομερή και επαναλαμβανόμενα κατά τα άλλα—  εγχειρίδια, θα υπέθετε κανείς ότι στερείται η Θράκη Ιστορίας. Συμπέρασμα βέβαια ανυπόστατο, αφού πρόκειται για την πατρίδα και τον τόπο που έζησε ο Δημόκριτος και έδρασε μυθολογικά ο Ορφέας, όπου η Μαρώνεια,  τα Άβδηρα, η Μεσημβρία υπήρξαν ισχυρές αρχαϊκές πόλεις. Η ρωμαϊκή Πλωτινούπολη, το βυζαντινό Διδυμότειχο που υπήρξε και πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, όπως και πρώτη Οθωμανική Πρωτεύουσα σε ευρωπαϊκό έδαφος, η βυζαντινή Κομοτηνή με τα μνημεία της, οι ακμάζουσες πόλεις της Ανατολικής Θράκης κατά την Οθωμανική περίοδο, η σημαντική συμβολή των Θρακιωτών στον αγώνα της Επανάστασης του 21 υπό πολύ πιο δυσχερείς συνθήκες σε σχέση με άλλες περιοχές, οι εξεγέρσεις σε Φιλιππούπολη, Βάρνα, Αγχίαλο, Μεσημβρία, Μάκρη, Μαρώνεια, Κεσσάνη και Καλλίπολη, οι απαγχονισμοί 26 ή 32 προκρίτων τον Απρίλιο του 1821 στην Αδριανούπολη, το Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης τον Σεπτέμβριο του 1821, οι δεκάδες οπλαρχηγοί , η επώαση της Φιλικής Εταιρίας στην περιοχή , η «πρώτη» βουλγαρική κατοχή της Θράκης το 1912, η Διασυμμαχική Κυβέρνηση της Θράκης το 1919, η ενσωμάτωσή της το 1920 στην ελληνική Επικράτεια, η έλευση των προσφύγων το 1922, οι πολλές πληθυσμιακές της ομάδες, ο αφανισμός των Εβραίων και πολλά άλλα, αποτελούν ιστορικά γεγονότα που τουλάχιστον οι πολίτες της Θράκης δικαιούνται να γνωρίζουν, αφού αφορά την περιοχή που διαμένουν, την ΤΟΠΙΚΗ τους ΙΣΤΟΡΙΑ.
 
Όπως εξίσου σημαντική είναι η τοπική του ιστορία για τον κάθε τόπο. Αυτήν που συνεχίζουμε με την ύπαρξή μας εδώ. Αυτήν που γνωρίζουμε σε άλλα σημεία καθόλου και σε άλλα ελλιπώς ή στρεβλά. Και που δεν μας δόθηκε ποτέ η δυνατότητα να ανιχνεύσουμε. Αυτή που με τα χρόνια φτωχαίνει, αφού χάνονται πηγές και ζώσες μαρτυρίες . Γιατί έπρεπε να παπαγαλίζουμε επί χρόνια την ιστορία την οποία και όπως «έπρεπε», αφήνοντας ένα μεγάλο κομμάτι , το πιο προσιτό και ίσως ενδιαφέρον, απ’ έξω. Που δεν μάθαμε να το συνδέουμε με τα πανελλήνια, ευρωπαϊκά και παγκόσμια γεγονότα, αφού το αγνοούμε εν πολλοίς.
 
Θεωρώ λοιπόν, ιδιαίτερα σημαντική την είδηση ότι πραγματοποιήθηκε Ημερίδα για την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων τοπικής ιστορίας από ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΘΝΟΛΟΓΙΑΣ του ΔΠΘ, ότι υπάρχει Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Τοπική Ιστορία και κυρίως ότι ο ΔΗΜΟΣ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ θέτει στη διάθεση όσων εκπονούν εργασίες τοπικής ιστορίας ηλεκτρονική πλατφόρμα, όπως ανακοίνωσε ο Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων Ροδόπης, γιατί έτσι πέραν της ουσίας πραγματώνεται και η ζητούμενη διασύνδεση του Πανεπιστημίου με τις τοπικές Κοινωνίες. Αισιόδοξη βέβαια και η διαπίστωση που διαβάζω ότι «πληθαίνουν οι φιλόλογοι που δείχνουν ενδιαφέρον για την τοπική ιστορία με διαδραστικές δράσεις», όταν μάλιστα το Υπουργείο Παιδείας προβλέπει την διάθεση – με προαιρετική ενεργοποίηση ορισμένων ωρών – από την «κανονική» (ζητείται εξήγηση…) ιστορία.
 
Αναμένοντας τη συνέχεια, για όλες τις τοπικές ιστορίες και από όλους όσους μπορούν να συμβάλουν.
 

* Ο κ. Γιώργος Πεταλωτής είναι πρώην υφυπουργός και δικηγόρος. 

 

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.