Ενας Κομοτηναιος φοιτητης του Παντειου αφηγειται το «ταξιδι» του στην Ευρωπη

Ο Βαγγέλης Σιδερούδης μιλάει για την εμπειρία του προγράμματος Erasmus όπως την βίωσε στο Montpellier της Γαλλίας

Την μοναδική εμπειρία του Erasmus έζησε ένας Κομοτηναίος φοιτητής του Παντείου Πανεπιστημίου ο οποίος στο τελευταίο έτος των σπουδών του αποφάσισε να κάνει χρήση του προγράμματος, περνώντας λίγους μήνες της ακαδημαϊκής του πραγματικότητας στο Montpellier της Γαλλίας.
 
Ο Βαγγέλης Σιδερούδης μίλησε στον «ΠτΘ», αφηγούμενος την προσωπική του εμπειρία από την παραμονή του στο Montpellier, την ακαδημαϊκή του καθημερινότητα, την ευκαιρία να γνωρίσει νέους ανθρώπους από όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, αλλά και τη γενικότερη καθημερινότητα των μόνιμων κατοίκων της πόλης που επέλεξε. Ο ίδιος επιβεβαίωσε το αξέχαστο της εμπειρίας, κυρίως ως προς τη δυνατότητα της γόνιμης επικοινωνίας με ανθρώπους διαφορετικής κουλτούρας και πολιτισμού, στεκόμενος και κριτικά στα θετικά και τα αρνητικά της εμπειρίας του, αλλά και τα όσα του έδωσε σε σχέση με την αντίστοιχη πραγματικότητα της Ελλάδας.
 
Ο λόγος στον ίδιο…
 
ΠτΘ.: κ. Σιδερούδη προσφάτως επιστρέψατε από την Γαλλία, όπου και παραμείνατε στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus.  Πώς πήρατε αυτή την απόφαση,  δεδομένου ότι βρίσκεστε και στο τελευταίο έτος των σπουδών σας;
Β.Σ.:
Ήταν η πρώτη φορά. Δεν έχει και τόση μεγάλη σημασία το ότι οδεύω προς το πτυχίο, δεν πρέπει να τα συσχετίζουμε τόσο στενά. Εξάλλου, η κατάλληλη περίοδος, από ό,τι λέγεται γενικά, για να πας Erasmus είναι μετά το τέλος του 2ου έτους των σπουδών. 
 

ΠτΘ.: Πώς μάθατε για το Erasmus και πώς κρίνετε τη διαδικασία που απαιτείται για να λάβετε μέρος στο πρόγραμμα;
Β.Σ.:
Σχετικά με την πληροφόρηση η πικρή αλήθεια είναι ότι αποτελεί έναν από τους τομείς που υστερεί βαρέως το ελληνικό πανεπιστήμιο. Ας πάρουμε σαν παράδειγμα το δικό μου Πανεπιστήμιο, το Πάντειο, το οποίο είναι ιδιαίτερα δραστήριο, συνεργαζόμενο με πλειάδα φορέων και ιδρυμάτων και με  διάφορα προγράμματα, τα οποία έρχονται και παρέρχονται, χωρίς να τα γνωρίζουν οι φοιτητές. Εγώ προσωπικά γνώριζα από παλιά το πρόγραμμα και, όπως οι περισσότεροι, άντλησα το μεγαλύτερο μέρος των πληροφοριών από συμφοιτητές και φίλους που έχουν ήδη συμμετάσχει. Σε ό,τι αφορά την διαδικασία, δυστυχώς ζούμε στο ελληνικό κράτος. Η διαδικασία δεν είναι τόσο απαιτητική αλλά σε ταλαιπωρεί. Βέβαια όλα τα παραπάνω αποτελούν παρελθόν από τον πρώτο κιόλας μήνα στο εξωτερικό. Είναι μία εμπειρία, η οποία αξίζει και με το παραπάνω όλη την ταλαιπωρία, τις αιτήσεις και τα χαρτιά. 

«Η απουσία ξενόγλωσσων προγραμμάτων σπουδών, λειτουργεί ανασταλτικά για τους φοιτητές που επιθυμούν να κάνουν Erasmus» 

ΠτΘ.: Πώς ήταν η ζωή σας, η πανεπιστημιακή σας καθημερινότητα εκεί; Και ποιες οι συνθήκες διαβίωσής σας;
Β.Σ. :
Έμενα σε εστία, την οποία πλήρωνα. Παρακολουθούσα κανονικά καθημερινά τα μαθήματα, τα οποία ήταν στη γαλλική γλώσσα.  Υπήρχαν και ορισμένα στην αγγλική αλλά, δεδομένου του ιδιότροπου εθνικισμού των Γάλλων, αυτά ήταν περιορισμένα, ιδίως εν συγκρίσει με άλλες χώρες όπως η Γερμανία ή η Ισπανία, όπου υπάρχει μία μεγάλη «βεντάλια» αγγλόφωνων προγραμμάτων. Επί της ευκαιρίας νομίζω ότι πρέπει να αναφερθούμε στην  χώρα μας, η οποία παρά το γεγονός ότι αποτελεί ιδιαίτερα δημοφιλή προορισμό Erasmus, λόγω της ζωής, του κλίματος και τον μαγευτικών τοπίων της, υστερεί εξόφθαλμα σε ξενόγλωσσα προγράμματα, γεγονός που στην πράξη λειτουργεί ανασταλτικά ή έστω παρεμποδιστικά. 

«Το Montpellier ιδιαίτερα δημοφιλής “ερασμικός” προορισμός» 

ΠτΘ.: Πώς ήταν η διαμονή σας στο Montpellier; Τι έχει να προσφέρει;
Β.Σ.:
Το Montpellier είναι η πρωτεύουσα του νομού Hérault, της επαρχίας Occitanie (Languedoc-Roussillon). Απέχει δύο ώρες από τη Μασσαλία. Φοιτητική πόλη και ιδιαίτερα δημοφιλής «ερασμικός» προορισμός. Πρόκειται για μία πόλη 250 χιλιάδων κατοίκων, από την οποία βέβαια δεν λείπει τίποτα. Κι όταν λέω τίποτα το εννοώ. Από θέμα αθλητισμού, διασκέδασης, θεαμάτων έχει τα πάντα. Εδώ διαπιστώνουμε και ένα ριζικά διαφορετικό στοιχείο Ελλάδας – Γαλλίας. Εν αντιθέσει με εμάς που είμαστε λάτρεις του συγκεντρωτισμού, οι Γάλλοι «απλώνουν» καλύτερα τα πράγματα. Δεν ισχύει εκεί το – πολύ γνώριμο σε εμάς – στη μεγάλη πόλη τα πάντα, στις υπόλοιπες τίποτα. 

«Το ιστορικό  κέντρο του Montpellier, δεν είναι μία γυάλινη μπάλα αλλά απολύτως εναρμονισμένο με την υπόλοιπη πόλη και την καθημερινότητα των κατοίκων» 

ΠτΘ.:  Σέβονται οι πολίτες το αστικό περιβάλλον; Ποια είναι η συμπεριφορά τους στην πόλη, οι συνήθειές τους;
Β.Σ.:
 Στην κοινή καθημερινότητα τους στην πόλη δεν διαφοροποιούνται από εμάς. Αυτό,  ίσως, που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση, ωστόσο, είναι η πόλη αυτή καθ’ αυτή. Στη Γαλλία όσο και στην Γερμανία και την Ισπανία, όπου είχα την ευκαιρία να ταξιδέψω, κάθε πόλη, από τη μικρότερη έως την μεγαλύτερη,  έχει το ιστορικό – μεσαιωνικό συνήθως- κέντρο της, το όποιο δεν είναι μία γυάλινη μπάλα αλλά απολύτως εναρμονισμένο με την υπόλοιπη πόλη και την καθημερινότητα των κατοίκων. Στο Montpellier υπάρχουν πολλά καταστήματα, τα οποία στεγάζονται σε κτήρια του 14ου και του 17ου αιώνα και λειτουργούν κανονικά. Προσδίδει ένα μοναδικό στοιχείο το να τρως ή να πίνες το ποτό σου σε ένα καστρόμορφο κτήριο μερικών αιώνων.  Αντίστοιχα και τα σπίτια. Τόσο στη Γαλλία όσο και στη Γερμανία σπίτια που μετρούν πολλούς αιώνες στα «ντουβάρια» τους απαγορεύεται να κατεδαφιστούν, κατοικούνται κανονικά και υφίσταται χρηματική βοήθεια από το κράτος για τη δαπανηρή συντήρησή τους. Δεν υπάρχει δηλαδή αυτή η δική μας αντίληψη «τις πέτρες θα βλέπουμε;» και «στα παλιούρια θα μένουμε;!». 

«Οι Γάλλοι διασκεδάζουν διαφορετικά, πιο οργανωμένα»

ΠτΘ.: Στο κομμάτι της ψυχαγωγίας και της διασκέδασης τι συμβαίνει;
Β.Σ.:
Σαν την Ελλάδα δεν είναι πουθενά. Αποτελούμε ευτυχώς ή δυστυχώς έναν ξεχωριστό πλανήτη. Δεν ισχύουν, εντούτοις, και τα διάφορά υπερβολικά που συχνά πυκνά ακούμε, ότι τα πάντα κλείνουν από τις 10 και τίποτα δεν κυκλοφορεί μετά. Εξάλλου, σε φοιτητικές πόλεις, όπως το Montpellier, κάτι τέτοιο θα αποτελούσε «αυτοκτονία» της αγοράς. Απλώς διασκεδάζουν διαφορετικά, πιο οργανωμένα. Μέχρι τις 7 θα πας στο καφέ, μέχρι τις 10 στην παμπ ή το μπαρ, μετά ακολουθεί το κλαμπ. Στο εξωτερικό δεν υπάρχουν ταβέρνες όπου θα φας, θα διασκεδάσεις και ενδεχομένως θα το ξημερώσεις.  Ούτε «χαλαρά και όχι», ή χαλαρά ή ‘’έκσταση’’ στο κλαμπ.

«Το να βρίσκεσαι σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον συνιστά μια μαγευτική εμπειρία» 

ΠτΘ.:  Υπήρχαν άλλα άτομα από την Ελλάδα στο πρόγραμμα;
Β.Σ.:
Την περίοδο που πήγα εγώ, ήμουν ο μόνος Έλληνας. Το μεγαλύτερο μέρος των παιδιών Erasmus ήταν από το Βέλγιο, τη Γερμανία, την Ιταλία αλλά και ένας πολύ μεγάλος αριθμός, γεγονός που μου έκανε ανάλογη εντύπωση, από την Κολομβία.  Από ‘κει κι έπειτα η πιο εξωτική, θεωρώ, γνωριμία μου ήταν ένα παιδί από τον Άγιο Δομίνικο.
 
ΠτΘ.: Πώς ήταν η συνδιαλλαγή σας με ανθρώπους από τόσες διαφορετικές χώρες και κουλτούρες; Υπήρχαν θετικά και αρνητικά;
Β.Σ.:
Όσο τετριμμένο και αν ακούγεται το να βρίσκεσαι σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον συνιστά μια μαγευτική εμπειρία. Παρατηρείς τις ομοιότητες ή τις διαφορές, από τα καθημερινά κι ασήμαντα ως την όλη συγκρότηση της σκέψης. Ιδιαίτερα με τα άτομα από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες είναι ακόμη πιο γοητευτικό, καθώς παρατηρείς σε ποια σημεία είστε όλοι Ευρωπαίοι και πού διαφοροποιείστε εθνικά. 

«Οι δυτικοερυωπαίοι αντιμετωπίζουν με “ψηλομητισμό” τις νότιες – μεσογειακές χώρες» 

ΠτΘ.: Υπάρχει κάπου τόσο έντονη διαφοροποίηση; Ισχύουν τα όσα καταλογίζουμε μεταξύ σοβαρού κι αστείου στους δυτικοευρωπαίους;
Β.Σ.:
Εδώ οφείλω να παραδεχτώ ότι, δυστυχώς, ισχύουν τα στερεότυπα. Ψυχροί,  μαζεμένοι άνθρωποι, μη ανήσυχα πνεύματα, οι οποίοι αντιμετωπίζουν με έναν «ψηλομητισμό» τις νότιες-μεσογειακές χώρες. Αντιστοίχως, ισχύει απόλυτα το «Una faccia una razza» που με αδερφική αγάπη λέμε για τους Ιταλούς.
 
ΠτΘ.: Γίνατε αποδέκτης αρνητικών-υποτιμητικών σχολίων για την Ελλάδα;
Β.Σ.:
Δυστυχώς ναι. Πέρα από κακό χιούμορ και άγνοια του «politically correct», αυτό που παρατήρησα κυρίως είναι η άγνοια.  Χαρακτηριστικό αυτού το γεγονός ότι 8 στους 10 με ρωτούσαν πως ΗΤΑΝ τον καιρό της κρίσης και τους απαντούσα «Δεν έχει πώς ήταν αλλά πώς ΕΙΝΑΙ, τώρα είναι το χειρότερο έτος της κρίσης» και απαντούσαν πως «πλέον δεν τα λένε στα δελτία ειδήσεων». 

«Μπροστά σε επίπεδο υποδομών και διοίκησης, πίσω σε γνωστικό αντικείμενο τα πανεπιστήμια του εξωτερικού» 

ΠτΘ.: Διαφορές ως προς το επίπεδο των φοιτητών των άλλων χωρών εν συγκρίσει με τη δική μας εντοπίσατε;
Β.Σ.:
Ναι υφίστανται.  Μπορεί σε επίπεδο υποδομών, οργάνωσης, διοίκησης τα πανεπιστήμια των υπολοίπων ευρωπαϊκών χωρών να είναι πολύ πιο μπροστά από μας, αλλά καθαρά σε επίπεδο εκπαίδευσης-γνωστικού αντικειμένου είναι κάποιες δεκαετίες πίσω, και μιλάμε τώρα για το Montpellier,για μία από τις παλαιότερες νομικές σχολές ολόκληρης της Ευρώπης.
 
ΠτΘ.: Υπάρχει κάποια οικονομική βοήθεια; Κατά πόσο ανταποκρίνεται αυτή στα πραγματικά έξοδα;
Β.Σ.:
Υπάρχει, από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών και είναι αναλογική του κόστους ζωής της χώρας. Ανταποκρίνεται περίπου στο 1/3 των εξόδων. 

«Η μικρή δημοφιλία του Erasmus στην Ελλάδα αποτέλεσμα μικροαστικής αντίληψης» 

ΠτΘ.: Εν κατακλείδι πως κρίνεται εσείς την εμπειρία της συμμετοχής σας στο πρόγραμμα Erasmus και γιατί θεωρείται ότι σε σχέση με το εξωτερικό, που η συμμετοχή θεωρείται δεδομένη, στην Ελλάδα ακόμα αντιμετωπίζει μειωμένη δημοφιλία;
Β.Σ.:
Προσωπικά θεωρώ πως πρόκειται για μία καταπληκτική εμπειρία. Δεν έχω κανένα αρνητικό να κρατήσω από αυτήν. Ως προς το δεύτερο σκέλος της ερώτησης στην Ελλάδα τα προγράμματα Erasmus, διότι περιλαμβάνουν μια σειρά προγραμμάτων από σπουδές μέχρι διδακτορικό, όντως δεν είναι τόσο δημοφιλή. Στην υπόλοιπη Ευρώπη το Erasmus είναι must τα τελευταία 20 χρόνια.  Μόλις περνάς σε μία σχολή και γίνεσαι φοιτητής δεν τίθεται θέμα εάν θα πας σε Erasmus, αλλά πότε. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πηγαίνουν και δύο φορές. Δυστυχώς στην Ελλάδα ακόμη υπολειπόμαστε σε αυτό και δεν ευθύνεται μόνο η οικονομική δυσπραγία της τελευταίας επταετίας, πίσω από την οποία κρυβόμαστε, αλλά μία μικροαστική αντίληψη  που λέει «Πού να τρέχω τώρα… μια χαρά τα περνάω στη Θεσσαλονίκη, στην Κομοτηνή… και σιγά άμα πάω τι θα κερδίσω;». Κατά την άποψή μου πρόκειται για μία  άκρως λανθασμένη αντίληψη, την οποία βλέπω πολύ έντονα, και στο δικό μου περιβάλλον. Το Erasmus αποτελεί μία μοναδική εμπειρία, η οποία έχει να σου προσφέρει, από τον επιστημονικό μέχρι τον προσωπικό τομέα, μόνο θετικά και αξέχαστες εμπειρίες. Το μήνυμά μου λοιπόν για όσους το σκέφτονται αλλά κυρίως για όσους δεν έχει περάσει καν από το μυαλό τους είναι «μην κάθεστε παιδιά, φύγατε για Erasmus».

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.