Δυο ασυμβατες ιδιοτητες

Γράφει η Νάνσυ Λάμπρου

Με το ξέσπασμα τις οικονομικής κρίσης το 2007 παρατηρήθηκε η επάνοδος ακροδεξιών φωνών πανευρωπαϊκά, με κύριο εκφραστή τους στην Ελλάδα το κόμμα της Χρυσής Αυγής. Από το Μάιο του 2012, οπότε και το συγκεκριμένο κόμμα μπήκε στη Βουλή, γίναμε μάρτυρες της «κινηματικής» του δράσης, όπως για παράδειγμα, αιμοδοσία μόνο για Έλληνες, παροχή επισιτιστικής βοήθειας μόνο για Έλληνες, κ.α. Ζήσαμε,επίσης, σκηνοθετημένες πράξεις, όπως αυτή της γιαγιάς που συνοδεύεται από μέλη της ακροδεξιάς οργάνωσης σε ΑΤΜ σε κεντρικό σημείο της πόλης των Αθηνών για να κάνει ανάληψη τη σύνταξή της με ασφάλεια, πογκρόμ κατά μεταναστών, επιθέσεις σε στέκια και καταλήψεις αλλά και επιθέσεις κατά της ίδιας της ζωής.

Το πλαίσιο ανάπτυξης της κοινωνικής εργασίας

Ως φοιτητές/τριες Κοινωνικής Εργασίας, από την πρώτη στιγμή που προσερχόμαστε στις διαλέξεις των μαθημάτων, μάς καθίσταται σαφές ότι «οι αξίες της κοινωνικής εργασίας είναι κατ’ εξοχήν ουμανιστικές(1)». Οι άνθρωποι αντιμετωπίζονται ως ολότητες ενώ ταυτόχρονα λαμβάνεται υπόψη η αλληλεπίδραση με το περιβάλλον τους και γίνεται σεβαστή η δική τους αντίληψη και ερμηνεία της εμπειρίας τους.

Το πλαίσιο ανάπτυξης της κοινωνικής εργασίας αφορά σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. Ως αυριανοί επαγγελματίες κοινωνικοί λειτουργοί καλούμαστε να εργαστούμε στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής κρίσης παγκοσμίως και των αυξημένων αναγκών, ποσοτικά και ποιοτικά.
 
Συνεπώς, όντας οι ίδιοι σε ευάλωτη θέση, καλούμαστε να υλοποιήσουμε παρεμβάσεις πρόληψης και αντιμετώπισης της φτώχειας, της ανεργίας, του κοινωνικού αποκλεισμού, του ρατσισμού και κάθε μορφής διάκρισης, των ανισοτήτων στη στέγαση, στην εκπαίδευση και τη φροντίδα υγείας, των εξαρτήσεων, της κακοποίησης και της εκμετάλλευσης, της παραβατικότητας, της κοινωνικής και κοινοτικής ανάπτυξης. Θα εργαστούμε, για παράδειγμα, με οικογένειες, παιδιά και νέους, με ηλικιωμένους, με πάσχοντες ή ψυχικά πάσχοντεςανθρώπους, με ανθρώπους με αναπηρία, με τοξικομανείς και εξαρτημένουςαπό αλκοόλ, τζόγο ή το διαδίκτυο, με πρόσφυγες και μετανάστες.

Ζήτημα δεοντολογίας

Ο Κώδικας Δεοντολογίας (2) του επαγγέλματος αναφέρει επιτακτικά ότι «η κοινωνική εργασία βασίζεται στο σεβασμό της εγγενούς αξίας και αξιοπρέπειας όλων των ανθρώπων, καθώς και των δικαιωμάτων που απορρέουν από αυτές τις αξίες». Οι κοινωνικοί λειτουργοί οφείλουν να υποστηρίζουν και να υπερασπίζονται τη σωματική, ψυχική (συναισθηματική), πνευματική ακεραιότητα και ευημερία των εξυπηρετουμένων ενώ παράλληλα έχουν την ευθύνη να προάγουν την κοινωνική δικαιοσύνη τόσο σε επίπεδο ατόμου, όσο και σε επίπεδο κοινωνίας.

Αυτό σημαίνει: α) να καταπολεμούντις κοινωνικές διακρίσεις, β) να αναγνωρίζουν τη διαφορετικότητα, γ) να ενεργούν προς το δίκαιο διαμοιρασμό των πόρων, δ) να καταπολεμούντις άδικες πολιτικές και πρακτικές, και ε) να εργάζονται με αλληλεγγύη.

Δύο ασύμβατες ιδιότητες

Μπορεί, επομένως, ένας επαγγελματίας κοινωνικός λειτουργός να συντάσσεται με ακροδεξιές φωνές; Του επιτρέπεται, δεοντολογικά και ηθικά, να προάγει το ρατσισμό, τη μισαλλοδοξία; Να δρα με κριτήριο την οποιαδήποτε μορφή διάκρισης,να ενισχύει την άνιση μεταχείριση λόγω φυλής, χρώματος, φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, ηλικίας, θρησκείας, εθνοτικής καταγωγής, οικογενειακής κατάστασης, πολιτικών πεποιθήσεων, πνευματικής ή σωματικής αναπηρίας ή άλλης προτίμησης ή προσωπικού χαρακτηριστικού, ιδιότητας ή καθεστώτος; Έχει το δικαίωμα να ενισχύει την εκμετάλλευση και την κακοποίηση, την ξενοφοβία, τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις, να αποδίδει το ρόλο του αποδιοπομπαίου τράγου στον διαφορετικό, τον ξένο, τον Άλλον;

Εξ ορισμού λοιπόν, ο κοινωνικός λειτουργός δεν πρέπει ναείναι ναζιστής ή φασίστας. Δεν του επιτρέπεται να ενεργεί κατά τρόπο που να αντίκειται στις αρχές και τις αξίες της κοινωνικής εργασίας, οι οποίες «δεν αποτελούν παράπλευρες διαστάσεις της αλλά βρίσκονται στην καρδιά, στο κέντρο της πρακτικής της»(3).

Αν επιλέγει κάποιος να είναι φασίστας ή ναζιστής, δεν μπορεί την ίδια στιγμή να είναι κοινωνικός λειτουργός.

[1] Καλλινικάκη, Θ (2011), Εισαγωγή στη Θεωρία και την Πρακτική της Κοινωνικής Εργασίας, Αθήνα: Τόπος, σελ.104
[2]Κώδικας Δεοντολογίας που υιοθετήθηκε από την Διεθνή Ομοσπονδία την Κοινωνικών Λειτουργών (IFSW) και από τη Διεθνή Ένωση των Σχολών Κοινωνικής Εργασίας (IASSW) το 2004
[3]Κανδυλάκη, Α (2009), Κοινωνική Εργασία σε Πολυπολιτισμικό Περιβάλλον, Αθήνα: Τόπος, σελ. 52

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.