Χαρα και θρηνος της μουσικης

Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής λέμε. Και τι εννοούμε; Μουσικές συναυλίες στην πόλη και τελειώνει εκεί το όλο θέμα. Ισχύει -αλλά σε αυστηρά προσωπικό επίπεδο- η ρήση του Νίτσε ότι «ζωή χωρίς τη μουσική θα ήταν μία πλάνη», ένα λειψό πεδίο συνείδησης και βρυχηθμών ταυτόχρονα. Η μουσική φαίνεται να ξεκίνησε με την πρώτη συμπαντική έκρηξη. Τι βουή -φανταζόμαστε- και τι διακυμάνσεις, τι φριχτοί βομβισμοί αλλά και τι αστρικές μελωδίες.
 
Ελεγε ο Πλάτων ότι όλες οι μεγάλες κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις ήσαν απόρροια των εξελίξεων στους μουσικούς τονισμούς και στα μουσικά μέτρα, επηρεασμένος από τον Δάμωνα βεβαίως, αρχηγέτη των μουσικών την εποχή του Περικλή. Μπορεί να είναι κι έτσι, πάντως η μουσική, πριν από τη γλώσσα, εμφανίζεται να είναι η διάσωση του ελληνικού πολιτισμού, παρ' όλες τις υποδουλώσεις του -ποτέ δεν έπαψαν να χορεύουν οι πρόγονοι, είτε με τον δημοτικό είτε με τον αστικό [ρεμπέτικο] τρόπο. Ο ζεϊμπέκικος είναι χορός της Μεσογείου, μάλιστα ανατρεπτικός και όχι τουρκικός όπως μινυρίζουν διάφοροι καρεκλοκένταυροι της μουσικής παιδείας των Ελλήνων.
 
Οι πρώτοι Λυρικοί ήσαν ταυτόχρονα στιχουργοί, μουσικοί [με λύρα ή με αυλό συνόδευαν τα ποιήματά τους] αλλά και διδάσκαλοι χορού. Μουσική – ποίηση – χορός ήταν ένα και το αυτό· έτσι λένε οι μετρικοί και φιλόλογοι [πολύ λίγοι, είναι γεγονός, και κυρίως αλλοδαποί -υπάρχουν όμως και λαμπρές ελληνικές περιπτώσεις, άγνωστες εν πολλοίς]. Δεν έχει δοθεί η απαραίτητη προσοχή στη μουσική γραμματεία της χώρας. Και ενώ υπάρχουν πολλά μουσικά ταλέντα τις τελευταίες δεκαετίες, δεν προχώρησαν με βάση την παράδοση αλλά με τα ξενόφερτα κυκλοθυμικά [που ήσαν απαραίτητα αν ήθελαν να ακολουθήσουν την ταχύτητα των καιρών -και την απόγνωσή τους] τραγούδια. Μ’ αυτόν τον τρόπο [μπουάτ και εν συνεχεία «έντεχνο»] μας κάθισαν στο σκαμνί, απαγορεύοντάς μας να λικνίσουμε σώματα και ψυχές.
 
Τα λαϊκά πανηγύρια, ευτυχώς, έσωσαν τη μεταρσιωτική ανύψωση των σωμάτων έστω και με χονδροειδή δημοτικά ή ευτελή ζεϊμπέκικα και τσιφτετέλια. Ο ρυθμός, ως αποδείχτηκε, δεν χάθηκε ποτέ, παρά τους πολλούς αιώνες υποδούλωσης από αλλόγλωσσους και αλλόθρησκους. Η μουσική ήταν η μόνη που σεβάστηκαν οι χριστιανοί ολετήρες -και αυτό γιατί ήθελαν να συνοδεύσουν κάπως τους εκκλησιαστικούς ύμνους· πού να έβρισκαν οι αγράμματοι, οι άμουσοι τα μουσικά μέτρα αν όχι στην αρχαία μουσική;
 
Η μουσική γλώσσα είναι αδελφή της φωνητικής ή αρδεύεται από άλλα σημεία του σώματος; Είναι το σώμα μουσικό σημείο; Είναι μουσικό όργανο; Είναι μελωδία οι κινήσεις των μελών του σώματος; Τέτοια ώρα τέτοια λόγια θα πει κανείς. Οι περισσότεροι μουσικοί μιλάνε για την αστική [άρχουσα] τάξη, χωρίς να το υποψιάζονται ίσως. Αν τους πεις και τίποτα θα πέσουν να σε κατασπαράξουν. Αυτοί; Οι ανατροπείς αξιών και παραδόσεων; Σιγά, μη σπάσουμε τ’ αυγά [του ταλέντου των].
 
Ευτυχώς, το αισθητήριο των νέων τους άνοιξε τα μάτια και χορεύουν άφοβα πλέον χωρίς συμπλέγματα τους ελληνικούς λαϊκούς χορούς [που έρχονται από τον Ομηρο, τον Αρχίλοχο, τον Αλκμάνα και τους άλλους όλους]. Είναι αρχεγονία [και στη συνέχεια γούστο] η μουσική -όχι ξεκούρντιστες κιθάρες. Θεμέλιο παιδείας και όχι μοναχικά ταλέντα. Θρήνος και χαρά.
 
Πηγή: www.efsyn.gr

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.