Χαληλ Μουσταφα-Balkanatolia «Οι ανθρωποι πηραν μαζι τους, μουσικες και γνωσεις που υπο αλλες συνθηκες ισως να μην ηταν ευκολα αποδεκτες»

Από την Ροδόπη στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού βρέθηκαν και οι Balkanatolia, ένα συγκρότημα που ξεκίνησε πριν 25 χρόνια στην Θράκη ως μία πρόταση αρμονικής συνύπαρξης και κοινής πολιτιστικής παραγωγής μουσουλμάνων και χριστιανών, όπως εξήγησε ο τραγουδιστής και μουσικός, κ. Χαλήλ Μουσταφά.
 
Μαζί με τους «Λαλητάδες της Ροδόπης» οι Balkanatolia συμμετείχαν παρουσιάζοντας τούρκικα και αρμενικά τραγούδια και μιλώντας στον «ΠτΘ» ο ίδιος σχολίασε την ιστορία που κρύβεται πίσω από αυτά αλλά και την θέση που έχουν σήμερα, σε μία εποχή «πολιτικού, πολιτιστικού και κοινωνικού συντηρητισμού».
 
Μέσα από το μουσικό οδοιπορικό στις παρυφές της Εγνατίας, είπε, ο θεατής είχε την δυνατότητα να αντιληφθεί πως τραγούδια με εντελώς διαφορετική  μουσική βάση και λογική για να καταλήξει πως εν τέλει τα Βαλκάνια είναι μία περιοχή «δεμένη και ενωμένη». 

«Παρά τον χαρούμενο χορευτικό ρυθμό τους, τα τραγούδια αυτά κρύβουν ιστορία πίσω τους» 

Οι Balkanatolia εκπροσώπησαν την Ροδόπη σε ένα μουσικό οδοιπορικό με την συμμετοχή πολιτισμικών ομάδων από όλη την Βόρεια Ελλάδα, ενώ ερμήνευσαν αρμένικα και τουρκικά τραγούδια που επιλέχθηκαν σε συνεννόηση με τον εμπνευστή της όλης προσπάθειας, τον κ. Νίκο Κυπουργό. Κάποια από αυτά, είναι γνωστά στον ελλαδικό χώρο σε άτομα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το τραγούδι, έκρινε ο κ. Μουσταφά αναφερόμενος στον «Οσμάν Αγά», κομμάτι διαδεδομένο σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και των Βαλκανίων και  «Το Γεφύρι της Δράμας», τραγούδι που ερμηνεύεται εδώ και χρόνια στα τουρκικά ενώ έγινε ιδιαίτερα γνωστό χάρη στον Σωκράτη Μάλαμα.
 
«Kάποια από αυτά έχουν κατά καιρούς τραγουδηθεί στην ελληνική περιοχή, όπως το Κόνιαλι, κομμάτι  που είναι γνωστό στους κύκλους που ασχολούνται με το παραδοσιακό τραγούδι.  Μία μερίδα ανθρώπων, ωστόσο, μπορεί να το γνωρίζουν επιδερμικά, αγνοούν, ωστόσο, την ιστορία του εξ ου και θεωρώ πως είχε μεγάλη αξία το γεγονός ότι ακούστηκε από την φωνή της Κατίνας Φαρασοπούλου», εξήγησε ο τραγουδιστής και μουσικός, θέλοντας να ξεκαθαρίσει πως, παρά τον χαρούμενο χορευτικό ρυθμό τους, τα τραγούδια αυτά κρύβουν ιστορία πίσω τους. 

«Τα Βαλκάνια είναι βαθειά ενωμένα, δεμένα μεταξύ τους» 

Τα Βαλκάνια και η Ανατολή είναι περιοχές στις οποίες οι άνθρωποι κατά καιρούς λόγω πολέμων και δύσκολων συγκυριών χρειάστηκε να αλλάξουν τόπο. Αυτή η πονεμένη μετάβαση από ένα μέρος στο άλλο ή ο αποχωρισμός από την «μητέρα πατρίδα» που τους γέννησε συνεπαγόταν και την μεταφορά πολιτιστικών στοιχείων, πληροφόρησε ο ίδιος λέγοντας ειδικότερα «πρόκειται για περιοχές όπου σημειώθηκαν ανταλλαγές πληθυσμών. Οι άνθρωποι αυτοί στους καινούργιους τόπους κουβαλούσαν τα ιδιαίτερα γνωρίσματά τους, έγινε επομένως ένα “μπλέξιμο” μουσικών και πολιτιστικών χαρακτηριστικών».
 
Από αυτά μπορούν, λοιπόν, να προκύψουν ομοιότητες ανάμεσα σε ένα θρακικό με ένα ποντιακό τραγούδι, ή σε ένα σερβικό με ένα θρακιώτικο, συμπέρανε τονίζοντας πως τέτοιες ομοιότητες δεν είναι ασυνήθιστες αφού «τα Βαλκάνια είναι βαθειά ενωμένα, δεμένα μεταξύ τους». Χαρακτηριστικό παράδειγμα που χρησιμοποίησε ο κ. Μουσταφά για να κάνει κατανοητή αυτήν την διαπίστωση ήταν το τραγούδι «Από ξένο τόπο» που τραγουδιέται στα τούρκικα, τα σερβικά, τα βουλγαρικά, ενώ υπήρχε και η σκέψη να το ερμηνεύσουν μαζί επί σκηνής οι Balkanatolia με τους σεφαραδίτες Εβραίους της Θεσσαλονίκης.
 
Η βασική ιδέα πάνω στην οποία στηριζόταν η συναυλία «Τα μυστικά της Εγνατίας», εξάλλου, ήταν να ταξιδέψει ο θεατής στις παρυφές της Εγνατίας και να διαπιστώσει ότι ουσιαστικά οι μουσικοί δίνουν την σκυτάλη ο ένας στον άλλον. Ακόμα και τα ηπειρώτικα τραγούδια που, σύμφωνα με τον τραγουδιστή και μουσικό των Balkanatolia, έχουν διαφορετική λογική και μουσική βάση με την παράδοση της Θράκης, είναι δυνατόν να ομοιάζουν με αυτά.
 
Γι’ αυτό, βέβαια, η οργάνωση μίας τέτοιας συναυλίας ήταν δύσκολη υπόθεση, συνέχισε συγχαίροντας τους διοργανωτές, μιας και απαιτούσε την έρευνα, τον προγραμματισμό και την σύνδεση πολυάριθμων καλλιτεχνών και πολιτισμικών ομάδων με διαφορετικά ιδιαίτερα γνωρίσματα. Είχε, όμως, μία ιδιαίτερη αξία και ήταν ένα «ελπιδοφόροι», όπως το χαρακτήρισε, μουσικό ταξίδι, αφού «οι άνθρωποι ήρθαν και έφυγαν με ένα χαμόγελο». 

«Στις κοινωνίες υπάρχει ένας πολιτιστικός συντηρητισμός τα τελευταία χρόνια» 

«Γενικότερα  – πέραν από τον πολιτικό συντηρητισμό που διαπνέει την Ελλάδα, την Ευρώπη και πιθανώς τον υπόλοιπο κόσμο – υπάρχει και ένας πολιτιστικός συντηρητισμός στις κοινωνίες τα τελευταία χρόνια. Βάσει αυτών η συναυλία είναι ένα επίτευγμα και μάλιστα ιδιαίτερα ελπιδοφόρο», συνέχισε για να πει στην συνέχεια αναφορικά με την αντιμετώπιση από το κοινό, «οι άνθρωποι ήρθαν κι έφυγαν με ένα χαμόγελο. Πήραν μαζί τους, όμως, μουσικές και γνώσεις που υπό άλλες συνθήκες ίσως να μην ήταν εύκολα αποδεκτές».
 
Θέλοντας να μιλήσει και για την αντίθετη πλευρά, τους ανθρώπους εκείνους, δηλαδή που δίνουν αξία στον πολιτισμό χωρίς να κουβαλούν μέσα τους «κατακάθια του παρελθόντος που άφησαν πόνο στις ψυχές των ανθρώπων» συμπλήρωσε πως υπάρχουν εκείνοι που κάνουν την υπέρβαση. Παρατήρησε δε πως πολλές φορές συντηρητικότερες θέσεις μπορούν να έχουν και νέοι άνθρωποι, ενώ δεν είναι λίγοι οι ανοιχτόμυαλοι μεγαλύτερης ηλικίας με «ανοικτούς ορίζοντες».
 
Και μπορεί ο κ. Χαλήλ Μουσταφά να μην αποσκοπεί στο να κάνει πολιτική αλλά ας μην ξεχνούμε πως πριν από 25 χρόνια, η δημιουργία των Balkanatolia ήταν για πολλούς μία πρόταση με πολιτικές προεκτάσεις, μία πρόταση σύμπραξης και συμφιλίωσης των διαφορετικών πολιτισμών που υπήρχαν στην Θράκη. Σχολιάζοντας αυτήν την διαπίστωση ο ίδιος είπε πως οι τότε επικρατούσες συνθήκες ανάμεσα σε χριστιανούς και μουσουλμάνους ήταν διαφορετικές και τα μέλη ένοιωσαν ότι χρειαζόταν ένας τρόπος αυτά τα δύο στοιχεία να δημιουργήσουν κάτι μαζί. 

«Θεωρούσαμε πως με την κοινή πολιτιστική παραγωγή χριστιανών και μουσουλμάνων, συμβάλλαμε στην αρμονική συμβίωση των ανθρώπων στην περιοχή μας» 

«Θεωρούσαμε πως με την κοινή πολιτιστική παραγωγή χριστιανών και μουσουλμάνων, συμβάλλαμε στην αρμονική συμβίωση των ανθρώπων στην περιοχή μας. Τότε μας είχε βοηθήσει πολύ και η γνωριμία μας με τον Θανάση Γκαϊφύλλια με τον οποίο βγάλαμε ένα cd», συνέχισε κάνοντας μία μικρή αναδρομή στις απαρχές της δημιουργίας των Balkanatolia για να καταλήξει στο σήμερα, που η κατάσταση είναι τελείως διαφορετική.
 
«Από ένα διάστημα και μετά νοιώσαμε ότι οι συνθήκες είναι διαφορετικές και οι Balkanatolia μετεξελίχθησαν σε ένα έθνικ σχήμα, ενσωματώνοντας μουσικές άλλων χωρών. Πλέον δεν το βλέπουμε μόνο σαν πρόταση για την αρμονική συνύπαρξη μουσουλμάνων και χριστιανών στην Θράκη αλλά σαν μια παραγωγή και πρόταση πολιτισμού από όλες τις γλωσσικές ομάδες των Βαλκανίων και όχι μόνο. Είμαστε ένα σχήμα που θέλει να καθιερώσει ένα διαφορετικό άκουσμα πάνω στα διαφορετικά ηχοχρώματα όλου του κόσμου». 

«Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία οπισθοδρόμηση σε σχέση με τις ανθρώπινες αξίες και τα δικαιώματα, οπισθοδρόμηση που επηρεάζει και την περιοχή μας» 

Πλέον, λοιπόν, πρόκειται για ένα συγκρότημα που απευθύνεται στο μουσικόφιλο κοινό της Ελλάδας και άλλων χωρών και δεν στοχεύει μόνο στην μετάδοση πολιτιστικών στοιχείων, αλλά και στην ψυχαγωγία.  «Δίνουμε μία πρόταση μουσικής με διαφορετικά ακούσματα. Μέσα στα παραδοσιακά τραγούδια βάζουμε σύγχρονα τραγούδια, σκεφτόμαστε την αποδοχή που θα έχει και αναλόγως διαμορφώνουμε τον ήχο μας, προσπαθούμε όποιος μας ακούει να μην λαμβάνει μόνο πολιτισμικά μηνύματα αλλά να διασκεδάσει κιόλας», συμπλήρωσε θέλοντας να δώσει λεπτομέρειες για την φυσιογνωμία των Balkanatolia,«ούτως ή άλλως τα τραγούδια μας δεν παρουσιάζονται με την παραδοσιακή τους μορφή. Δεν είμαστε ούτε παραδοσιακό σχήμα ούτε ένα σύγχρονο. Έχουμε ηλεκτρική κιθάρα και ηλεκτρικό μπάσο και θέλουμε να δώσουμε τα τραγούδια με έναν πιο εύκολο τρόπο ώστε να έχουν επαφή με νεώτερους ανθρώπους».
 
Ιδιαίτερα χαρούμενος από την ανταπόκριση και την αποδοχή του κόσμου ο κ. Χαλήλ Μουσταφά θέλησε να κλείσει διατυπώνοντας γενικότερες κρίσεις για τον συντηρητισμό που επηρεάζει κάθε πτυχή της ζωής σήμερα. «Θεωρώ ότι μετά την κρίση η κοινωνία μας έχει μπει σε μία λογική συντηρητισμού πολιτικού, πολιτισμικού, κοινωνικού και όλα αυτά δημιουργούν πίεση προς τη συρρίκνωση δημοκρατικών αξιών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Νομίζω ότι κοινωνίες δεν βρίσκονται εκεί που θα έπρεπε να βρίσκονται μετά την πάροδο τόσων χρόνων και η πρόοδος του ανθρώπου αφορά μόνο τεχνολογικά επιτεύγματα», υποστήριξε διατυπώνοντας την κρίση πως τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία οπισθοδρόμηση σε σχέση με τις ανθρώπινες αξίες και τα δικαιώματα, οπισθοδρόμηση που επηρεάζει και την περιοχή μας.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.