Η δημιουργικη γραφη, η ομαδα του εργαστηριου της Φιλοπροοδης Ενωσης Ξανθης και… «Πληροφοριαι εντος»

Οι Κωνσταντίνος Παππάς, Βασίλης Μπάτζιος, Μαρία Μούτσιου, Βιργινία Δοϊτσίδου, Ειρήνη Κουλεσίδου, Μαρία Μαρκίδου, Μαρία Δαργανάκη, Παναγιώτης Αυγουλίδης, Ειρήνη Κώστογλου και Δημήτρης Μπουζάρας, όλοι τους είναι μέλη τού εργαστηρίου Δημιουργικής Γραφής της Φιλοπρόοδης Ένωσης Ξάνθης (ΦΕΞ). Παράλληλα, είναι η συγγραφική ομάδα που συνέθεσε τη συλλογή των δέκα αυτοτελών διηγημάτων –πεδίο δράσης τους η πόλη της Ξάνθης–, με τίτλο «Πληροφορίαι εντός» (54 σελίδες) που κυκλοφόρησε το 2017 από τις εκδόσεις «Μέθεξις». Το συγκεκριμένο πόνημα υπήρξε αποτέλεσμα πολύχρονων συναντήσεων, μαθημάτων, αλλά και μόχθου και αστείρευτης φαντασίας εκ μέρους των δημιουργών του. Η συγγραφή γι’ αυτούς είναι μία καθημερινή συνήθεια, ένα καθημερινό βασανιστήριο, τους φαντάζει αδιανόητο πλέον να απέχουν από το κόσμο των ιστοριών.
 
Όπως και οι ίδιοι επισημαίνουν, μέσα σε αυτή τη συλλογή, ο αναγνώστης μπορεί να δει να αποτυπώνονται με ενάργεια οι ψυχές τους. Οι ήρωες που σκιαγραφούνται, ο χαρακτήρας και η δράση τους, δεν απέχουν πολύ από την πραγματικότητα, κάλλιστα θα μπορούσε να είναι ο καθένας μας. Κορίτσια με μάτια πράσινα σαν χάντρες, βασανισμένοι καλλιτέχνες, δολοφόνοι αποκρουστικοί, εμπλεκόμενοι σε ερωτικά τρίγωνα, αυτόχειρες ή παρολίγον αυτόχειρες, αντιστασιακοί με σθένος, μετανάστες στο όνειρο. «Τα διηγήματα αυτά, έχουν μέσα ανησυχία, διαμαρτυρία και πολύ πολύ συναίσθημα. Ερωτισμό και τρυφεράδα, σουρεαλιστικά κείμενα, αναφορά στη μετανάστευση, ιστορικά κείμενα με πολιτική προέκταση», σχολιάζει για τη συλλογή ένας από τους συγγραφείς, ο Δημήτρης Μπουζάρας σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ Κομοτηνής. 

Περί Δημιουργικής Γραφής 

Τα εργαστήρια Δημιουργικής Γραφής τα τελευταία χρόνια κάνουν αισθητή την παρουσία τους, καθώς πληθαίνουν με αριθμητική πρόοδο. Είτε διοργανώνονται από εκδοτικούς οίκους, πανεπιστημιακά ιδρύματα, βιβλιοπωλεία κ.ά. προσφέρουν μία στέγη και τα κατάλληλα εφόδια στους επίδοξους συγγραφείς. Εκεί, οι τελευταίοι, σε μεγάλο βαθμό παρακολουθούν τις βασικές αρχές της λογοτεχνίας, αλλά και γενικότερα τα στάδια σύλληψης, δημιουργίας και αφήγησης ιστοριών, μαθαίνουν δηλαδή τεχνικές γέννησης αλλά και οργάνωσης των ιδεών τους. Μεταχειρίζονται ακόμη, διαφορετικά είδη γραφής και αυτοσχεδιάζουν με σκοπό να ανακαλύψουν τη δική τους λογοτεχνική φωνή. Για πρώτη φορά, τα εργαστήρια Δημιουργικής Γραφής κάνουν την εμφάνιση τους στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1980, βασισμένα κυρίως σε δυτικά πρότυπα, ενώ ως πρώτος δάσκαλος μαρτυρείται ο ποιητής Νίκος Φωκάς, ο οποίος άρχισε να διδάσκει το άγνωστο αντικείμενο της Δημιουργικής Γραφής στη ΧΕΝ Αθηνών το 1983. 

Η Φιλοπρόοδη Ένωση Ξάνθης και το εργαστήρι Δημιουργικής Γραφής 

Η Φιλοπρόοδη Ένωση Ξάνθης (ΦΕΞ) ιδρύθηκε το 1952 και υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους φορείς ανάπτυξης τής ποιότητας ζωής στην ευρύτερη περιοχή τής Αν. Μακεδονίας και Θράκης. Διαχειρίζεται μέχρι σήμερα ένα σημαντικό μέρος τού πολιτιστικού κεφαλαίου τού τόπου, ενώ δραστηριοποιείται όχι μόνο στους τομείς τής παραδοσιακής –τμήμα παραδοσιακών χορών, ορχήστρα ανατολικής μουσικής κ.ά.– αλλά και της σύγχρονης δημιουργίας. Για παράδειγμα, υπάρχουν δράσεις με στόχο τη διδασκαλία χορών όπως tango, salsa, μαθημάτων μαγειρικής, φωτογραφίας, και φυσικά υπάρχει το εργαστήρι Δημιουργικής Γραφής.
 
Το 2012 ήταν η πρώτη φορά που η ΦΕΞ διοργάνωσε σε συνεργασία με το Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης σεμινάρια Δημιουργικής Γραφής, εντάσσοντάς τα επίσημα στο πρόγραμμα των εκπαιδευτικών της δραστηριοτήτων. Η απήχηση ήταν αρκετά μεγάλη, και η μακρά διάρκειά τους στον χρόνο απέδειξε το σημαντικό έργο που επιτελείται. Όσοι παίρνουν μέρος στο εργαστήρι δεν αποτελούν αποκομμένες προσωπικότητες που απλά αποτυπώνουν τις σκέψεις τους. Γίνονται αμέσως μία ομάδα, η οποία συνεργάζεται με αρμονικό και φιλικό τρόπο. Σχετικά με την ευχάριστη αυτή ατμόσφαιρα που επικρατεί, η Μαρία Δαργανάλη, μία εκ των συγγραφέων, επισημαίνει σε συνέντευξη που παραχώρησε και εκείνη στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ Κομοτηνής: «Δεν γνωριζόμασταν μεταξύ μας. Φτάσαμε στο σημείο να περιμένουμε την ώρα να συναντηθούμε για να γίνει το μάθημα. Αυτό μας αρέσει περισσότερο. Η σχέση που βγήκε μέσα από αυτήν την ομάδα. Κι αυτός είναι ο λόγος που την κρατά ενωμένη».
 
Στη συνέχεια ακολουθεί ένα δείγμα από τα δέκα αυτοτελή διηγήματα της συλλογής «Πληροφορίαι εντός». Πρόκειται για το διήγημα της Μαρίας Μαρκίδου που διαθέτει τον πολύσημο τίτλο «Θα» και αναφέρεται στη σχέση της δημιουργού με τη μαγική πόλη της παλιάς Ξάνθης. 

Θα 

Περιπλανήθηκα και σήμερα στα στενοσόκακα της Παλιάς Πόλης. Έσυρα το κουφάρι μου, άνευρο, άψυχο στο Μονοπάτι της Ζωής… Ειρωνεία! Ήθελα να ακούσω το γάργαρο νερό του Κοσύνθου που πάντα με ηρεμούσε όταν το επισκεπτόμουν. Μάταιος κόπος!
 
Κάθε πρωί παίρνω τους δρόμους. Είχα κάνει ολόκληρο σχέδιο σε ποια μέρη θα την πήγαινα για να της γνωρίσω τις ομορφιές της πόλης μου, του τόπου που γεννήθηκα. Κι αυτή σα να το γνωρίζει με το που ανοίγω τα μάτια μου είναι εκεί και με περιμένει καρτερικά, μ' αυτό το θλιμμένο καταπράσινο βλέμμα της. Φοράει πάντα εκεί­νο το λευκό φόρεμα, που της είχα πάρει δώρο σε ένα από τα κοινά μας ταξίδια στη Ρώμη, το αγαπημένο της και τα σγουρά κατακόκκι­να μαλλιά της αγκαλιάζουν με έναν μοναδικό τρόπο το χλωμό πρό­σωπο της. Μου κάνει σήμα και την ακολουθώ. Κάθε μέρα το ίδιο.

Το νιώθω, με καλεί να πάω κοντά της. Κι εγώ κάθε μέρα πα­λεύω… παλεύω να τα καταφέρω να ζήσω, μήπως το αύριο που ξη­μερώνει είναι όντως καλύτερο. Αλλά το πρωί πάλι ο ίδιος πόνος. Ξεκινάει από την καρδιά και μοιράζεται σε όλο το σώμα. Μου κό­βεται η ανάσα, μουδιάζουν τα χέρια μου, τα πόδια μου και για να αντέξω τον πόνο, τον πνίγω στο αλκοόλ. Ο πόνος γλυκαίνει αλλά… έρχεται και πάλι η μορφή της να με στοιχειώσει για άλλη μια φορά.
 
Ανοίγω την πόρτα κι αρχίζω να περιπλανιέμαι άλλοτε στα Στε­νά του Νέστου κυνηγώντας την σαν ερωτευμένο σχολιαρόπαιδο, άλλοτε στο άλσος πάνω από την Παλιά Πόλη κι όποτε την ζυγώνω και προσπαθώ να νιώσω ξανά τη ζεστασιά τού κορμιού της, γίνεται καπνός και χάνεται. Συνειδητοποιώ ότι δεν υπάρχει πια. Στο μυα­λό μου επιστρέφει η πικρή πραγματικότητα. Ένα άψυχο κορμί στις κυλιόμενες σκάλες ενός αεροδρομίου και στην βαλίτσα παραδίπλα τα αποτελέσματα μιας εγκυμοσύνης που δεν πρόλαβε να ανακοι­νωθεί. Θα ερχόταν να γνωρίσει τους γονείς μου. Θα παντρευόμα­σταν. Θα γινόμασταν γονείς. Θα… Πόσες πολλές υποσχέσεις και ελπίδες κρύβει αυτή η μικρή λεξούλα, θα…
 
Είναι μονόδρομος πια για μένα. Προσπαθώ να ζήσω για την οι­κογένεια μου, γι' αυτόν τον πόνο που νιώθω και δεν θέλω να τους προκαλέσω. Αλλά μήπως τώρα είμαι ζωντανός; Ακροβατώ σε ένα τεντωμένο σχοινί μεταξύ ζωής και θανάτου. Μακάρι να μπορούσα να γυρίσω το χρόνο πίσω, να αρνηθώ την πτήση τελευταίας στιγ­μής που μου ανατέθηκε. Να ήμουν μαζί της, δίπλα της, να μη νιώ­θει απροστάτευτη την ώρα της επίθεσης. Θα την έκλεινα σφιχτά στην αγκαλιά μου και θα φεύγαμε μαζί στην αιωνιότητα.
 
Δεν αντέχω άλλο να καθυστερώ το αναπόφευκτο. Λυπάμαι για τον πόνο που θα προκαλέσω στους αγαπημένους μου. Λυπάμαι που είμαι τόσο αδύναμος, τόσο εγωιστής. Λυπάμαι… Λυπάμαι! Το έχω αποφασίσει… έχω σκεφτεί και τον τρόπο.
 
Θα την περιμένω πάλι αύριο το πρωί, θα ανηφορίσουμε τρέ­χοντας την Παλιά Πόλη, θα διασχίσουμε το περιαστικό άλσος, θα ανάψουμε ένα κεράκι στον Προφήτη Ηλία, θα ακολουθήσουμε το μονοπάτι του Μάκαλαρ και θα σκαρφαλώσουμε στο Αυγό από την πίσω πλευρά. Θα αγναντέψουμε τη θέα να ευφρανθεί η ψυχή μας και έπειτα εφόσον μου το επιτρέψει, θα της πιάσω το χέρι και θα πετάξουμε μαζί. Αύριο το πρωί αγαπημένη μου… αύριο το πρωί!
 

Δ.M.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.