Δεν κλεινω τα ματια μου στη βια κατα των γυναικων
Στις 25 Νοέμβρη 1960 δολοφονούνται στον Άγιο Δομίνικο, μετά από εντολή του δικτάτορα Τρουχίγιο, οι αδελφές Μιραμπάλ. Ο θάνατός τους υπήρξε η αφορμή να καθιερωθεί αυτή η ημέρα ως η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Οι οργανώσεις υπέρ των δικαιωμάτων της γυναίκας παγκόσμια καθιέρωσαν την επέτειο θανάτου των αδελφών Μιραμπάλ για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών δέκα χρόνια πριν τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1991. Οι αδελφές Μιραμπάλ αποτελούν το σύμβολο για τις γυναίκες που έχουν κακοποιηθεί, καθώς υπέστησαν μέχρι τον θάνατό τους βάναυσες μορφές κακοποίησης, μένοντας στην ιστορία του γυναικείου κινήματος ως οι «Πεταλούδες» που τα έβαλαν με το αιμοσταγές δικτατορικό καθεστώς Τρουχίγιο.
Η έμφυλη βία, η βία κατά γυναικών και κοριτσιών, αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών, χωρίς διαχωρισμούς ανάμεσα σε κράτη, πολιτισμικές κουλτούρες, ηλικία, εκπαιδευτικό επίπεδο ή ταξική προέλευση. Ακυρώνει κάθε προσπάθεια και πρόοδο στο όνομα της περιλάλητης «ισότητας» μεταξύ των δύο φύλων. Η βία κατά των γυναικών είναι ίσως η πιο επαίσχυντη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο όρος «βία κατά των γυναικών» περιλαμβάνει κάθε πράξη βίας που στηρίζεται στο φύλο κι έχει ως αποτέλεσμα ή είναι δυνατό να έχει ως αποτέλεσμα τη σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βλάβη ή πόνο για τις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων των απειλών τέτοιων πράξεων, τον εξαναγκασμό ή την αυθαίρετη στέρηση της ελευθερίας είτε αυτό προκύπτει στη δημόσια είτε στην ιδιωτική ζωή.
Θα περιμέναμε να συμβαίνει το αντίθετο, όσο η ίδια η κοινωνία οικοδομεί, στο βάθρο της χειραφέτησης, σχέσεις και κανόνες, μέρος της εκπολιτισμένης συνείδησης, στον δρόμο της κοινωνικής-σεξουαλικής απελευθέρωσης και ισότητας. Η αλλαγή στην αλληλεπίδραση συμπεριφορών ανάμεσα στα δύο φύλα, με τη συμμετοχή των γυναικών και τη μερική ενσωμάτωση στα επίπεδα των κέντρων που αφορούν στην εργασία, στην ενεργή πολιτική δράση, στη μόρφωση, στον αθλητισμό, δεν στάθηκε ικανή να περιορίσει φαινόμενα ντροπής, μαζί με ό,τι κουβαλάει η λογική της πρωτόλειας βίας, σωματικής ή ψυχολογικής.
Οι τεράστιες αλλαγές στην παγκόσμια κοινωνία που οδήγησαν στον ενεργό ρόλο της γυναίκας εντός της κοινωνίας, φαίνεται ότι άφησαν ανεπισκίαστη την κοινωνική συνείδηση, διασφαλίζοντας μόνο σε ένα βαθμό, την οικονομική της αυτονόμηση. Η ισότητα μεταξύ των δύο φύλων απέκτησε εικονικό περιεχόμενο, ακόμα και μετά από μια σειρά θεσμικών-νομικών παρεμβάσεων, αλλά λιγότερο ουσιαστικό.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι πλέον κοινές μορφές βίας κατά των γυναικών είναι:
- Η βία από τον ερωτικό σύντροφο
- Η σεξουαλική βία στην εργασία ή και εκτός εργασίας
- Η γυναικοκτονία, τα εγκλήματα τιμής και τα συζυγικά εγκλήματα
- Η διακίνηση και η δουλεμπορία γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της εξώθησης στην πορνεία και την οικονομική εκμετάλλευση γυναικών και κοριτσιών
- Η οικονομική βία
- Η βία κατά γυναικών σε περιβάλλοντα ανθρωπιστικής κρίσης και πολεμικών συγκρούσεων όπου συμβαίνουν ομαδικοί βιασμοί.
Όσα περιστατικά δημοσιεύονται με αφορμή την ημέρα αφιερωμένη στην εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών είναι σοκαριστικά στο μέγεθος αλλά και στον τρόπο που ασκούνται: φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας, σεξουαλικής κακοποίησης, κοινωνικής διαπόμπευσης, βιασμών, σεξιστικής βίας, εργασιακής εκμετάλλευσης, σεξουαλικής δουλείας, βίαιου τραμπουκισμού.
Τα στατιστικά στοιχεία -όταν και όπου υπάρχει φροντίδα για καταγραφή των περιστατικών- είναι αμείλικτα. Σύμφωνα με την έκθεση «Βία κατά των γυναικών: Πανευρωπαϊκή έρευνα» του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA, 2014):
- Μία στις 10 γυναίκες στην ΕΕ έχει υποστεί κάποια μορφή γενετικής βίας, από την ηλικία των 15 ετών και άνω
- Μία στις 20 έχει πέσει θύμα βιασμού
- Μία στις 5 έχει υποστεί σωματική και / ή σεξουαλική βία από νυν ή τέως σύντροφο.
Ωστόσο, μόλις το 14% των γυναικών καταγγέλλουν στην αστυνομία την πιο σοβαρή περίπτωση βίας από στενό σύντροφο, ενώ το 13% είναι το πιο σοβαρό περιστατικό βίας από μη σύντροφο.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που επικαλείται η ΕΙE, φαίνεται πως σωματική βία αναφέρει ότι έχει υποστεί το 28% των γυναικών (18% από σύντροφο και 10% από άλλο άτομο), ενώ σεξουαλική βία αναφέρεται από το 6% των γυναικών (5% από σύντροφο και 1% από άλλο άτομο). Τα περιστατικά βιασμών υπολογίζονται στη χώρα μας σε 5.000 ετησίως, ωστόσο μόνο 150 από αυτά πιστοποιούνται και ακολουθούν τη νομική οδό και αυτό, όπως σημειώνει η ΕΙΕ, είναι αποτέλεσμα της έλλειψης ιατροδικαστικών δομών, αφού «οι μισοί τουλάχιστον νομοί της χώρας μας δεν διαθέτουν ούτε έναν ιατροδικαστή».
Να σπάσει η σιωπή
Το μοναδικό ευχάριστο είναι ότι η κοινωνία δεν σιωπά πια, συμμετέχοντας με δράσεις, πρωτοβουλίες, κινήματα, οργανώσεις, γνωστοποιώντας όλα αυτά τα ζήτημα και τις εκδοχές κακοποίησης, όπως τα βιώνει σήμερα το γυναικείο φύλο.
Σε πρώτο επίπεδο, η αντιμετώπιση για την εξάλειψη του φαινομένου περνά μέσα από τη συλλογική και ατομική δράση και συνείδηση. Η αλλαγή νοοτροπίας, ξεκινώντας από την ψυχική διαδραστική έκφραση του εκπαιδευτικού συστήματος, στα σχολεία, εκεί όπου εκκολάπτονται συνειδήσεις, προκειμένου να διδάξουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα στα παιδιά.
Το επόμενο είναι να πείσουμε, διασφαλίζοντας την προστασία και την υποστήριξή μας στα θύματα της όποιας κακοποίησης, να σπάσουν τη σιωπή τους. Να διαρραγεί το πλαίσιο των ηθικοπλαστικών κανόνων, όπως επιβάλλονται, μέρος μιας άτυπης οικογενειακής βίας, μιας δήθεν χαρωπής μετουσίωσης προς την ενηλικίωση και τους «κανόνες γυναικείας συμπεριφοράς».
Το σημαντικό είναι η ανάγκη τα ίδια τα θύματα να μιλήσουν ανοιχτά και ελεύθερα. Δεν σωπαίνω σημαίνει: ανοίγω τα φτερά μου στην ελευθερία, στη δικαίωση, ενάντια σε ό,τι απειλεί τη ζωή, την ύπαρξη, την ψυχική υπόσταση, την αξιοπρέπεια, τον σεβασμό. Όσο παραμένει το βαθύ σκοτάδι της σιωπής, τόσο θα σκοτεινιάζουν γυναικείες ζωές. Δεν σωπαίνω σημαίνει: παραδειγματική τιμωρία, σημαίνει συμμετέχω στην κοινωνική αντίληψη που «χαστουκίζει» τη βία, απομονώνει την ανομία και χαρίζει το χαμόγελο της ζωής που αξίζει σε όλες τις κακοποιημένες γυναίκες-θύματα.
Υ.Γ.: Για το άρθρο χρησιμοποιήθηκαν πηγές και στοιχεία από: Πανευρωπαϊκή έρευνα για τη βία κατά των γυναικών, Βία κατά των γυναικών- Σίσυ Βωβού από Το Μωβ, Η 25η Νοέμβρη, Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών – Ιστορική αναφορά, της Βέρας Σιατερλή, UN – International Day for the Elimination of Violence against Women και την Ελληνική Ιατροδικαστική Εταιρεία
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
