Δημοσθενης Σωτηρουδης, γλυπτης – ζωγραφος «Τα παντα ξεκινουν απο τη γυναικα»

«Ευαίσθητα άτομα απέναντι στην τέχνη υπάρχουν παντού»

Στην Θράκη «επιστρέφει» ο σπουδαίος εικαστικός Δημοσθένης Σωτηρούδης, τα εγκαίνια της έκθεσης του οποίου αναμένεται να πραγματοποιηθούν σήμερα το απόγευμα στην αίθουσα εκδηλώσεων «Βιργινία Τσουδερού» του Ιδρύματος Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης, στην καπναποθήκη «Π» στην Ξάνθη.
 
Ο Δημοσθένης Σωτηρούδης «επιστρέφει» στον γενέθλιο τόπο του την Θράκη, έχοντας γεννηθεί στα Πετρωτά του Έβρου, μη έχοντας όμως φύγει ποτέ από την γειτονιά της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, καθότι ζει και δημιουργεί στην Καβάλα.
 
Στην σπουδαία πορεία του ως γλύπτης και ζωγράφος ο Δημοσθένης Σωτηρούδης δημιούργησε ένα προσωπικό και αναγνωρίσιμο ύφος με επίκεντρο το ανθρώπινο σώμα. Έχοντας στο βιογραφικό του πολυάριθμες εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό αλλά και την σφραγίδα του στο στήσιμο πολλών εκθέσεων μουσείων τις τελευταίες δεκαετίες, μεταξύ των οποίων και το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κομοτηνής, «επιστρέφει» στην Ξάνθη, μία πόλη που όπως εξήγησε με την οποία τον ενώνουν πολλά, στην έκθεση που πραγματοποιεί ο Σύλλογος Φίλων Ιδρύματος Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης.
 
Με αφορμή τα σημερινά εγκαίνια και την έκθεση αυτή ο Δημοσθένης Σωτηρούδης μίλησε στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm» για το περιεχόμενό της, την πηγή έμπνευσής του αλλά και την πορεία του στον χρόνο.
 
Ο λόγος στον ίδιο…
 

ΠτΘ: κ. Σωτηρούδη η Θράκη σας υποδέχεται εκ νέου στην έκθεση που διοργανώνει ο Σύλλογος  Φίλων του Ιδρύματος Τέχνης και Παράδοσης  στην Ξάνθη, σε επιμέλεια του κ. Βασίλη Μακέδου. Τι περιλαμβάνει η έκθεση αυτή;
Δ.Σ.:
Είναι μια πολύ ωραία έκθεση γιατί είναι μια δουλειά των τελευταίων ετών, περισσότερο στην ζωγραφική και λιγότερο στην γλυπτική, τα οποία ωστόσο πηγάζουν μέσα από την ίδια τη γλυπτική μου. Η δημιουργία αυτή έχει τις ίδιες μορφές, περίπου, που ανήκουν θεματικά στον αρχέγονο κύκλο της ζωής που χρησιμοποιώ στη γλυπτική μου. Οι συμπαγείς όγκοι με τις πληθωρικές καμπύλες που παραπέμπουν στην παλιά μαγεία της γονιμότητας, που εξελίσσεται και αναπλάθεται επί αιώνες. Η ιερότητα και η λατρεία του γυναικείου σώματος  παρουσιάζεται με πιο συναρπαστικό τρόπο. Οι μοναχικές μορφές, οι μητρότητες, τα συμπλέγματα των οικογενειών, τα δοτικά συμπλέγματα με τα σφιχταγκαλιασμένα σώματα των εραστών, αποτελούν ύμνο στο μεγαλείο το έρωτα. Το πρόβλημα της επιβίωσης του ανθρώπου, το θετικό και ιερό άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Η γήινη υπόσταση και η μοίρα του ανθρώπου, η πορεία προς τον θάνατο και η αθανασία της ψυχής, το φως και η σκιά, η χαρά και ο πόνος της ζωής, η πνευματική και ψυχική ανάταση είναι καταστάσεις που αναδεικνύονται στο έργο μου. Επάνω σε αυτά τα θέματα κινείται όλη η έκθεση. Πέρα από αυτά έχει και τα χαρίσματα της ζωγραφικής που είναι το χρώμα.
 
ΠτΘ: Παραμένετε πιστός σε κάτι που χαρακτηρίζει το έως τώρα έργο σας καλλιτεχνικά, την γυναίκα. Γιατί επιμένετε;
Δ.Σ.:
Τα πάντα ξεκινούν από τη γυναίκα. Και η ίδια η ζωή ξεκινάει από τη γυναίκα. Η ανάγκη να δουλέψω για τις γονιμότητες ήταν καθαρά εκφραστική. Μπορούσα να πλάσω το γυναικείο σώμα όπως ήθελα εγώ. Να το μορφοποιήσω έτσι ώστε να με ικανοποιεί και πλαστικά. Στη γλυπτική παίζει σημαντικό ρόλο το πώς πλάθεις, πώς σου βγαίνουν όλοι αυτοί οι όγκοι και πώς λειτουργούν μέσα στο χώρο βέβαια παράλληλα. Ύστερα ήρθε και η θεματολογία αναγκαστικά. Δεν μπορούσα να μην πάω στην μητρότητα, στην εγκυμοσύνη. 

«Τα μοντέλα που μας δείχνουν σήμερα δεν είναι η πραγματική μητρότητα» 

ΠτΘ: Οι γυναικείες μορφές που αποτυπώνετε στα έργα σας απέχουν από τα κυρίαρχα αυτή τη  χρονική περίοδο γυναικεία πρότυπα. Βλέπουμε σε εσάς την αποθέωση των καμπυλών, που όχι μόνο δεν ισχύει ως ισχύον πρότυπο αλλά πολλές φορές δυστυχώς κατακρίνεται.  
Δ.Σ.:
Δεν είναι έτσι την πραγματικότητα. Τα μοντέλα που μας δείχνουν σήμερα δεν είναι η πραγματική μητρότητα.
 
ΠτΘ: Άρα είναι και μια θέση απέναντι στα πρότυπα που μας περνάνε;
Δ.Σ.:
Ναι, γιατί αυτά είναι ακραία πρότυπα. Σκοπός είναι να είμαστε σε φυσιολογικά όρια, να μην τα υπερβαίνουμε, ούτε από τη μια πλευρά, ούτε από την άλλη. 

«Από μικρός το όνειρό μου ήταν να γίνω ζωγράφος» 

ΠτΘ: Η ζωγραφική και η γλυπτική είναι δυο καλλιτεχνικά είδη εντελώς διαφορετικά. Μας μιλήσατε για το χρώμα στη ζωγραφική, κάτι που λείπει από την γλυπτική. Πιο αγαπάτε περισσότερο και πώς επιλέγετε το μέσο που θέλετε να αποτυπώσετε, τις μορφές και τις ιδέες σας και πόσο διαφορετικά είναι τα δύο αυτά είδη;
Δ.Σ.:
Η προτίμησή μου για 40-50 χρόνια ήταν η γλυπτική, την οποία την προχώρησα αρκετά. Έφτασα σε κάποιο σημείο βέβαια που η δημιουργία είναι τόση πολύ που δεν έχω μέρος να τα βάλω. Από την αρχή, όταν ξεκίνησα τις σπουδές μου ακόμα ή από μικρός ήθελα να ασχοληθώ με την ζωγραφική.  Αυτό το όνειρο αρχίζει να πραγματοποιείται τώρα, τα τελευταία χρόνια, γιατί ήθελα να ασχοληθώ με το χρώμα. Αγαπούσα πάρα πολύ το χρώμα και ήμουν πάρα πολύ καλός κολορίστας τα πρώτα χρόνια των σπουδών μου. Σε σημείο μάλιστα που οι περισσότεροι καθηγητές μου, μου έλεγαν να γίνω ζωγράφος. Όλα αυτά τα θέματα ωστόσο βγαίνουν μέσα από τη γλυπτική μου, δεν είναι κάτι καινούργιο. Ουσιαστικά είναι σαν να αντιγράφω την ίδια τη γλυπτική μου με τη μόνη διαφορά ότι τα εντάσσω σε κάποιους άλλους χώρους και λειτουργούν διαφορετικά ως σύνθεση.
 
ΠτΘ: Έχετε εκπροσωπήσει και τη χώρα μας και την περιοχή μας και στο εξωτερικό και σε όλη την Ελλάδα. Είστε Εβρίτης στην καταγωγή, αγαπάτε και ζείτε στην Καβάλα. Πώς είναι να επιστρέφετε στη Θράκη με την έκθεση αυτή;
Δ.Σ.:
Δεν παύω να είμαι Θρακιώτης και μάλιστα Εβρίτης, αλλά με την Ξάνθη έχω έναν σύνδεσμο πολύ παλιό, γιατί έχω τελειώσει την εκεί εκκλησιαστική σχολή. Κάπως έτσι προέκυψε και η Καβάλα. Την απόφασή μου για να εγκατασταθώ στην Καβάλα την πήρα στη Νέα Υόρκη όπου βρισκόμουν για έξι μήνες, γιατί ήθελα να οργανώσω κάποιο εργαστήριο και να δημιουργήσω τη δουλειά μου. Την Αλεξανδρούπολη την είχα  ζήσει για δύο χρόνια μετά τις σπουδές μου, η οποία βέβαια τότε ήταν ένα χωριό. Δεν υπήρχε κίνηση στην Αλεξανδρούπολη, τόσο καλλιτεχνική όσο και άλλη. Με παρέσυρε η Καβάλα γιατί εκείνο το διάστημα εξέδιδαν γύρω στις επτά εφημερίδες και είπα κάτι γίνεται εδώ. Αλλά δυστυχώς κι εδώ δεν γινόταν πολλά πράγματα. Απλώς παρασύρθηκα. 

«Ακόμα και σε ένα χωριό μπορείς να βρεις ευαίσθητους ανθρώπους που μπορούν να δουν κάποια πράγματα» 

ΠτΘ: Η περιφέρεια επειδή την έχετε επιλέξει και το βλέπουμε και τώρα μέσω της έκθεσης αυτής, θεωρείτε ότι μπορεί να αποτελέσει πεδίο έκφρασης για έναν καλλιτέχνη όπως  εσείς; Μιας τέχνης η οποία για το ευρύ κοινό τουλάχιστον, δεν είναι τόσο διαδεδομένη.
Δ.Σ.:
Ζω την επαρχία και την ζω πάρα πολύ καλά. Στην Κομοτηνή έχω προσφέρει τις υπηρεσίες μου μεταξύ άλλων στο Μουσείο, έχω κάνει εκθέσεις για τα αρχαιολογικά ως υπάλληλος του Υπουργείου Πολιτισμού σαν μουσειακός γλύπτης, όπως επίσης έχω οργανώσει πάρα πολλά μουσεία. Μην νομίζετε πως η διαφορά είναι μεγάλη με την επαρχία. Εάν η Καβάλα έχει 50 ανθρώπους που μπορούν να δουν κάποια πράγματα, κάπου εκεί κοντά θα είναι το αντίστοιχο ποσοστό και στην Κομοτηνή και την Ξάνθη. Το αντίστοιχο ποσοστό είναι και στην Αθήνα, αλλά επειδή εκεί είναι 4 εκατομμύρια θα είναι πολλαπλάσιος ο αριθμός. Έχω κάνει εκθέσεις παντού. Η Θεσσαλονίκη με έχει τιμήσει ιδιαίτερα, στο παλιό Αρχαιολογικό και στο Βυζαντινό Μουσείο της Θεσσαλονίκης. Δεν μπορώ να πω ότι υπάρχουν τεράστιες διαφορές. Τα ευαίσθητα άτομα υπάρχουν παντού. Ακόμα και σε ένα χωριό μπορείς να βρεις ευαίσθητους ανθρώπους που μπορούν να δουν κάποια πράγματα. 

«Τα πάντα ξεκινάνε από την αρχαία ελληνική τέχνη» 

ΠτΘ: Ο συμβολισμός των γυναικείων μορφών τον οποίο μας περιγράψατε, συναντάται και στην αρχαιότητα. Αντλείτε έμπνευση από την αρχαιότητα; Βλέπουμε για παράδειγμα πίνακες σας που μάς θυμίζουν, τη Νίκη της Σαμοθράκης;
Δ.Σ.:
Ποιος δεν αντλεί έμπνευση από την αρχαιότητα; Και δεν αναφέρομαι μόνο στους Έλληνες.  Τα πάντα ξεκινούν από την αρχαία ελληνική τέχνη. Μακάρι να σωζόταν η ζωγραφική που ήταν τεράστια, αλλά δυστυχώς σήμερα τη γνωρίζουμε μόνο από τις αγιογραφίες. Εγώ άντλησα και μάλιστα πάρα πολλά στοιχεία από την αρχαία ελληνική τέχνη. Η αρχαϊκή τέχνη ειδικά μου έδωσε πάρα  πολλά στοιχεία στη γλυπτική μου, καθώς και σε ένα τμήμα της δουλειάς μου με έχει επηρεάσει πολύ η κυκλαδίτικη τέχνη. Αφαιρώ πολλά πράγματα και κρατώ μόνο κάποιες γραμμές.
 
ΠτΘ: Ένας καλλιτέχνης διαβάζει για το έργο του; Οι πηγές, η έρευνα, η ανάγνωση ή το να πάρετε διαφορετικές εικόνες, είναι κάτι που απαιτείται για έναν καλλιτέχνη;
Δ.Σ.:
Όχι μόνο διαβάζω, μελετώ. Το διάβασμα μπορεί να μην σου δώσει πολλά πράγματα, αλλά η μελέτη σου δίνει όλα τα στοιχεία που θέλεις. Και μάλιστα πολύ επίμονα και επίπονα, πολλές φορές. Η ζωγραφική μου έχει μεγάλη σχέση και με τη βυζαντινή, τουλάχιστον χρωματικά, ζωγραφική. Τα χρώματα είναι πιο πολύ βυζαντινά παρά του Μεσαίωνα ή της Αναγέννησης.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.