Η ΠΑΜ-Θ πρωταγωνιστρια του Cosmote History με «Τα φτερα του Α’ Παγκοσμιου Πολεμου»

Τα άγνωστα δεδομένα και τις καταγραφές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου για την περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης που αποτέλεσε επίκεντρο διαφόρων δραστηριοτήτων, αναμένεται να φέρει στο φως η σειρά ντοκιμαντέρ και η ταινία μεγάλου μήκους με τίτλο «Στα φτερά του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου» που θα προβληθεί τον προσεχή Οκτώβρη στο Cosmote History.
 
Η πρωτοβουλία της παραγωγής ανήκει στην «τοπική» εταιρεία παραγωγής τηλεοπτικού περιεχομένου και Creative Agency “Gullwing” που εδρεύει στην Καβάλα, με συμπαραγωγό την Cosmote, ενώ «συνταξιδιώτης» στο ταξίδι αυτό είναι και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης που συνέδραμε στο κομμάτι της τεκμηρίωσης των καταγραφών και μαρτυριών που προέκυψαν κατά την έρευνα.
 
Όπως γράψαμε λίγες ημέρες πριν η θεματολογία των ντοκιμαντέρ έχει να κάνει με τις άγνωστες αεροπορικές επιχειρήσεις πάνω από  τα εδάφη της Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης και του Βόρειου Αιγαίου κατά την διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, μέσα από μοναδικά τεκμήρια, όπως επίσημες καταγραφές στρατιωτικών και διπλωματικών αρχείων, βιβλίων πτήσεων και ημερολογίων, που βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας.
 
Τεκμήρια που βρέθηκαν στην κατοχή του ιστορικού ερευνητή και σεναριογράφου της σειράς Πασχάλη Παλαβούζη και τα οποία διανθίστηκαν με προφορικές καταγραφές ανθρώπων που αποτυπώθηκαν στη συλλογική μνήμη των κατοίκων των περιοχών που φιλοξένησαν τις αεροπορικές βάσεις, ήτοι της Δράμας, Ξάνθης –  Λίμνης Βιστωνίδας, Θάσου, Λήμνου, και Θεσσαλονίκης – Βρασνών.
 
Ο διευθυντής παραγωγής της σειράς κ. Γιώργος Κάσδαγλης μίλησε στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm» για την πρωτοβουλία της δημιουργίας της σειράς, τα όσα αυτή καταγράφει, το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσής της αλλά και την αξία αυτής και ως πολιτιστικό προϊόν για την ανάδειξη της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
 
Ο λόγος στον ίδιο…
 
ΠτΘ: κ. Κάσδαγλη είστε ο διευθυντής παραγωγής της σειράς ντοκιμαντέρ, και μιας ταινίας μεγάλους μήκους, με τίτλο «Στα φτερά του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου» που όπως διαβάσαμε λίγες ημέρες πριν προσπαθείτε να φέρετε στο φως μία άγνωστη πτυχή της ιστορίας του τόπου μας και συγκεκριμένα των πέντε αεροδρομίων που λειτούργησαν επί του Μεγάλου Πολέμου στην περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης. Πώς πήρατε την απόφαση να ασχοληθείτε με το θέμα αυτό;
Γ.Κ.: Η εταιρεία μας “Gullwing”, έχει δώσει ιδιαίτερη έμφαση στον πολιτισμό, την ιστορία και τον τουρισμό, όσον αφορά τις εργασίες που εκτελεί. Μας ενδιαφέρει πάρα πολύ, ως μοχλός ανάπτυξης, να δούμε θέματα που έχουν σχέση με τον πολιτισμό και την ιστορία μας. Παρεπόμενο αυτής της ανάπτυξης των θεμάτων ο τουρισμός και η ανάλογη «εκμετάλλευση» τους. Δια μέσου και των συνεργασιών που αναπτύσσουμε με διαφόρους ανθρώπους και φορείς, όπως το Πανεπιστήμιο, έρχονται πολλά θέματα υπόψη μας, από τα οποία προσπαθούμε να δούμε ποιο θα είναι αυτό το οποίο μπορεί να αναδειχθεί και μπορεί να δώσει κάτι στην περιφέρεια μας. Να δώσει μια έξτρα ώθηση ώστε να γίνει περαιτέρω γνωστό σε όλο τον κόσμο.
 
Το εν λόγω θέμα επιλέχθηκε μαζί με τον Πασχάλη Παλαβούζη, ιστορικό ερευνητή και σεναριογράφο στην συγκεκριμένη παραγωγή. Ο Πασχάλης Παλαβούζης έχει εντρυφήσει ιδιαίτερα στο αντικείμενο της αεροπορίας,διαθέτει τεράστιο υλικό και γνώση γύρω από αυτό το θέμα και θα τολμήσω να πω ότι είναι ένας από τους δέκα ανθρώπους που ασχολείται ιδιαίτερα με την αεροπορία σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Πέραν του υλικού που είχε ο ίδιος στην διάθεσή του κάναμε έρευνα και διαπιστώσαμε ότι υπάρχει πλούσιο υλικό και ιστορία, άγνωστη στον πολύ κόσμο. Όπως επίσης διαπιστώσαμε ότι κανένας στην Ελλάδα δεν ασχολείται με τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, λόγω έλλειψης τεκμηρίων.  Επιμένω στα τεκμήρια γιατί σαφώς δεν θα ήταν σωστό ούτε για την ιστορία μας, αλλά ούτε και για την αλήθεια αυτά που λέμε να μην τεκμηριώνονται. Προτείναμε το θέμα στην Cosmote και συγκεκριμένα στο Cosmote History που έγινε αμέσως δεκτό. 

«Η καταγραφή της συλλογικής μνήμης εκ των σημαντικότερων στοιχείων της παραγωγής» 

ΠτΘ: Πώς εργαστήκατε εσείς λοιπόν για την τεκμηρίωση και την ανάδειξη της αλήθειας;
Γ.Κ.: Καταρχάς στη σειρά συμμετέχουν απόγονοι των πιλότων που υπηρέτησαν στην αεροπορία, η πλειοψηφία αυτών Εγγλέζοι. Είναι πάρα πολύ σημαντική η συλλογική μνήμη των κατοίκων που έζησαν γεγονότα και πράγματα και η οποία κάποια στιγμή  πρέπει να καταγραφεί ως τεκμήριο, διότι χάθηκαν πάρα πολλοί άνθρωποι που είχαν να πουν ιστορίες. Η καταγραφή λοιπόν είναι για εμάς το σημαντικότερο. Όχι μόνο η καταγραφή των ιστορικών γεγονότων, αλλά και της συλλογικής μνήμης, διότι εμπλέκονται και άνθρωποι οι οποίοι έζησαν γεγονότα, και που δυστυχώς δεν κατάφεραν να τα γράψουν κάπου, αλλά τα μεταφέρανε στα παιδιά και τα εγγόνια τους. Κι αυτά όμως σβήνουν σιγά σιγά διότι έχουν περάσει πολλά χρόνια και φυσικά δεν υπάρχουν επιζώντες εκείνης της εποχής. 

«Στον πόλεμο ο ανθρώπινος παράγοντας παραλείπεται» 

ΠτΘ: Επίκεντρο της παραγωγής αυτής είναι πέντε αεροδρόμια άγνωστα έως τώρα στο ευρύ κοινό. Αυτά της Δράμας, Ξάνθης –  Λίμνης Βιστωνίδας, Θάσου, Λήμνου, Θεσσαλονίκης – Βρασνών. Πώς δουλέψατε γι' αυτή την παραγωγή, αλλά και πώς δουλέψατε για την ανάδειξη τους; Υπάρχουν απομεινάρια τους;
Γ.Κ.: Η περιοχή μας κατά την περίοδο του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου ήταν στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων. Εκτός από τα πέντε αεροδρόμια που αναφέρονται στη σειρά των ντοκιμαντέρ υπάρχουν κι άλλα. Χαρακτηριστικά πρέπει να σας πω ότι υπάρχει και στην Κομοτηνή αεροδρόμιο που δεν το γνωρίζει κανένας. Ίσως σε μία δεύτερη σεζόν, να μπορέσουμε να αναδείξουμε και άλλα αεροδρόμια στα οποία έδρασαν τόσο οι αντίπαλοι όσο και οι σύμμαχοι.
 
Ως προς τη διαδικασία της παραγωγής ξεκινήσαμε τον Ιανουάριο του 2019 με την συγγραφή των σεναρίων. Μία ιδιαίτερα χρονοβόρα δουλειά διότι ό,τι γραφόταν έπρεπε και να αποδεικνύεται. Ο Πασχάλης Παλαβούζης γνώριζε πάρα πολλά πράγματα, αλλά έπρεπε όλα αυτά να τεκμηριωθούν. Έτσι, πέρα από την αναζήτηση που έπρεπε να κάνει, έπρεπε να συλλέξει και όλο του το υλικό, να το αρχειοθετήσει με τον τρόπο που απαιτούσαν τα σενάρια και έπειτα ξεκίνησε να γράφει. Η αρχική σκέψη ήταν η ανάδειξη κάθε ενός εκ των πέντε αεροδρομίων σε κάθε επεισόδιο. Τελικά, με την σύμφωνη γνώμη και άλλων συντελεστών επιλέξαμε να αναφερθούμε στα πέντε επεισόδια με βάση τον άξονα του χρόνου. Για παράδειγμα όταν δημιουργήθηκε το αεροδρόμιο της Ξάνθης, παράλληλα πραγματοποιούνταν και άλλες αεροπορικές κινήσεις στην περιοχή της ΑΜ-Θ στις οποίες και αναφερόμαστε. Οπότε παράλληλα με το αεροδρόμιο της Ξάνθης δημιουργήθηκε το αεροδρόμιο της Δράμας. Θα πρέπει επίσης να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν αναφερόμαστε μόνο στα αεροδρόμια καθότι σήμερα αυτά δεν υπάρχουν. Οι εγκαταστάσεις εκείνης της περιόδου ήταν πρόχειρες, σκηνές και παραπήγματα. Ο διάδρομος προσγείωσης και απογείωσης ήταν ένα χωράφι που ήταν απλά ευθύ και μπορούσε κάποιο αεροσκάφος της εποχής να προσγειωθεί με ασφάλεια. Σήμερα λοιπόν απομεινάρια αυτών δεν υπάρχουν, παρά τα απομεινάρια ενός πεσμένου αεροπλάνου που βρέθηκε από ερευνητές λίγα χρόνια πριν στην Θάσο, τα κομμάτια του οποίου φυλάσσονται.
 
Αυτά που έχουμε στα χέρια μας είναι φωτογραφίες και οπτικό υλικό γενικότερα, από το οποίο μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα για την ιστορία. Επίσης υπάρχει πλούσιο υλικό τεκμηρίωσης από βιβλία πτήσεων, ημερολόγια, επίσημα έγγραφα, τόσο των αεροδρομίων, όσο και των κυβερνήσεων και των μυστικών υπηρεσιών που δρούσαν εκείνη την περίοδο εδώ.
 
Πέραν αυτών επειδή πάντοτε στον πόλεμο παραλείπεται ο ανθρώπινος παράγοντας και εξετάζουμε μόνο τα γεγονότα, εμείς καταφέραμε μέσα από τις γνώσεις και τα τεκμήρια του Πασχάλη Παλαβούζη, να απομονώσουμε ιστορίες ανθρώπων που πολέμησαν, Έλληνες και ξένους, πολλοί εκ των οποίων δεν γύρισαν ποτέ στις πατρίδες τους, αλλά πολέμησαν στα εδάφη μας και άφησαν εδώ την τελευταία τους πνοή ως ήρωες.
 
Οι ιστορίες αυτές είναι νομίζω το πιο συγκλονιστικό κομμάτι των ντοκιμαντέρ αυτών. Οι ιστορίες που δείχνουν τον πόλεμο από την πλευρά που τον έζησαν οι άνθρωποι. 

«Το Τμήμα Ιστορίας Εθνολογίας του ΔΠΘ σε ρόλο τεκμηριωτή των γεγονότων του ντοκιμαντέρ» 

ΠτΘ: Πώς εμπλέκεται το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης στην παραγωγή;
Γ.Κ.: Το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης συμμετέχει στην παραγωγή, όντας ουσιαστικά ο τεκμηριωτής των ιστοριών και των γεγονότων στα οποία αναφερόμαστε. Γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό. Ακόμα και αν η δράση είναι ιδιωτική, η συμμετοχή των τοπικών φορέων θα πρέπει να είναι πιο έντονη – δεν αναφέρομαι μόνο στους ΟΤΑ και την Τοπική Αυτοδιοίκηση – διότι οι δράσεις αυτές ενισχύουν το brand της Περιφέρειάς μας. Το ΔΠΘ λοιπόν μάς έδωσε απλόχερα τη δυνατότητα τεκμηρίωσης των στοιχείων που είχαμε στην διάθεσή μας, συμμετέχοντας μάλιστα με δύο καθηγητές του, την κ. Ελεονώρα Ναξίδου και τον κ. Ιωάννη Μπακιρτζή.
 
Υπάρχουν βέβαια ιστορικά γεγονότα που δεν θα μπορούσε κάποιος να τεκμηριώσει, γιατί όταν μιλάμε για ιστορίες ανθρώπων, οι οποίες προέρχονται από το προσωπικό άλμπουμ φωτογραφιών ή το ημερολόγιο ανθρώπων, το πανεπιστήμιο δεν μπορεί να μπει τόσο βαθιά σε μια ιστορία. Εμείς ωστόσο είμαστε υποχρεωμένοι στο Τμήμα Ιστορίας Εθνολογίας και στον πρόεδρό του τον κ. Βαρβούνη που μας προσέφερε απλόχερα τη βοήθειά του.
 
ΠτΘ: Μιας και στο παρελθόν στην χώρα μας έχει καταγραφεί η αδυναμία φιλοξενίας τηλεοπτικών και κινηματογραφικών παραγωγών λόγω γραφειοκρατίας, εσείς συναντήσατε τέτοια εμπόδια κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων;
Γ.Κ.: Λόγω της εμπειρίας που έχουμε, φροντίσαμε να αποφύγουμε τα εμπόδια αυτά, μη έχοντας πολλές επαφές με τον κρατικό μηχανισμό. Για παράδειγμα μπορεί σε ένα γύρισμα σε μια παραλιακή ζώνη να εμφανιστεί το λιμεναρχείο και να αρχίσει να ρωτάει τι κάνουμε εκεί και αν έχουμε άδεια. Αποφύγαμε τις επαφές μας σε τέτοιου είδους κακοτράχαλους ατραπούς, γιατί αυτοί οι ατραποί καθυστερούν την παραγωγή. Οργανώσαμε την παραγωγή αποφεύγοντας τέτοιου είδους «υποχρεώσεις» λοιπόν. 

«Παραδώσαμε το καλύτερο προϊόν με πόρους και ανθρώπους αποκλειστικά από την περιοχή μας» 

ΠτΘ: Η παραγωγή αυτή αποδεικνύει εμπράκτως πως η ελληνική περιφέρεια και οι άνθρωποί της διαθέτουν όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά ώστε να δημιουργήσουν ποιοτικές παραγωγές. Εν αντιθέσει με την κυρίαρχη αντίληψη του Κέντρου. Εσείς είστε μία εταιρεία που επιλέξατε να έχετε την έδρα σας στην Καβάλα…
Γ.Κ.: Όταν ξεκινήσαμε να κάνουμε αυτού του είδους τις παραγωγές κύριος στόχος ήταν να αναδείξουμε ακριβώς αυτό το σημείο. Στην παραγωγή μας, όλοι οι πόροι και οι άνθρωποι που εργάζονται σε αυτή είναι τοπικοί.
 
Ο Νίκος Γιαλελής, ο ηθοποιός που κάνει την εκφώνηση, εργάζεται στην Αθήνα, έχει όμως καταγωγή από την Καβάλα. Ο Γιώργος Ξουλόγης που υπογράφει την πρωτότυπη μουσική επίσης ζει και εργάζεται στην Αθήνα, αλλά η καταγωγή του είναι από την Καβάλα. Το υπόλοιπο τεχνικό προσωπικό, ο σκηνοθέτης, ο μοντέρ, οι κάμεραμαν, οι βοηθοί, όλοι είναι από την περιοχή μας. Όταν αναφέραμε στην cosmote ότι η παραγωγή θα γίνει με ντόπιους, υπήρξε μια αντίδραση. Όταν αποσαφηνίσαμε κάποια πράγματα και είδαν ένα πρώτο δείγμα δουλειάς, έμειναν ήσυχοι και μάλιστα μάς έδωσαν συγχαρητήρια.  Τα συγχαρητήρια από αυτόν που παραλαμβάνει το τελικό προϊόν, είναι πάρα πολύ σημαντικό για μας, γιατί τις περισσότερες φορές αυτός που παραλαμβάνει κάνει παρατηρήσεις, με την έννοια ότι θέλει να παραλάβει το καλύτερο. Εμείς λοιπόν παραδώσαμε το καλύτερο με πόρους που αξιοποιήσαμε μόνο από την περιοχή μας. Με ανθρώπους αξιόλογους, άξιους, γνωστούς και άγνωστους, οι οποίοι έψαχναν να βρουν την ευκαιρία  να κάνουν κάτι πανευρωπαϊκού επιπέδου, γιατί αυτή η παραγωγή προβάλλεται άνετα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και είναι ένας στόχος που θα προσπαθήσουμε να πετύχουμε και σε ξένες αγορές. 

Οι Κυριακές του Οκτωβρίου στο Cosmote History αφιερωμένες στην ΠΑΜ-Θ 

ΠτΘ: Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα της παραγωγής; Πότε θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε το τελικό αποτέλεσμα;
Γ.Κ.: Έχουμε σχεδόν ολοκληρώσει τα γυρίσματα, ενώ το πρώτο επεισόδιο έχει ήδη περάσει τον ποιοτικό έλεγχο. Μέχρι το τέλος του Αυγούστου θα έχουμε τελειώσει την παραγωγή, ενώ σύμφωνα με τις έως τώρα συζητήσεις η προβολή τους θα γίνει στο αφιέρωμα του Cosmote History τον προσεχή Οκτώβριο. Ένα επεισόδιο κάθε Κυριακή, με διπλό επεισόδιο την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου. Είναι ιδιαίτερα τιμητικό να μας επιλέγουν για την prime time ζώνη και για την περιοχή μας, καθότι θα δουν την Περιφέρειά μας περίπου 2.5 εκατ. Τηλεθεατές.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.