Ο Βαγγελης Ραπτοπουλος, «Ο ανθρωπος που εκαψε την Ελλαδα» ηρθε και «εκαψε» με το εργο του και την Κομοτηνη
Διαβάζοντας κανείς το τελευταίο μυθιστόρημα του Βαγγέλη Ραπτόπουλου με τίτλο «Ο άνθρωπος που έκαψε την Ελλάδα», που έχει ως βασικό του ήρωα έναν άνεργο Αθηναίο δημοσιογράφο ίσως θεωρήσει πως αντίστοιχα η βιβλιοπαρουσίασή του θα ήταν κάτι ανάμεσα σε τραγελαφικό αρχαίο δράμα και μία ανιαρή παρουσίαση στατιστικών για την ανεργία. Ωστόσο, η προχθεσινή βιβλιοπαρουσίαση του έργου στη Λέσχη Κομοτηναίων, με ομιλητές τον ίδιο τον συγγραφέα, τη Δημοσιογράφο Νατάσσα Βαφειάδου και τον Πρόεδρο του Τμήματος Κοινωνικής Διοίκησης και Πολιτικών Επιστημών του ΔΠΘ, Χαράλαμπο Πουλόπουλο, ήταν μία μοναδική εκδήλωση, ένας πραγματικός διάλογος με τον συγγραφέα, γεμάτος χιούμορ, καυστικά σχόλια, έλλειψη πουριτανισμού.
Μία βιβλιοπαρουσίαση με βασικούς πρωταγωνιστές τους ακροατές
Ο κ. Ραπτόπουλος χειμαρρώδης και συνάμα απολαυστικός, εκτός του ότι περιέγραψε τα βασικά σημεία του έργου του, ανέπτυξε στη συνέχεια έναν ζωντανό διάλογο με τους ακροατές, μία συνδιαλλαγή απόψεων πάνω σε ζητήματα πολιτικής, σάτιρας, επικοινωνιακών πρακτικών (βλ. fake news), της πυρογένεσης κ.ά., με εμβόλιμες αναφορές αποσπασμάτων του βιβλίου, που λειτουργούσαν όχι ως ξένα σώματα, αλλά έρχονταν να συμπληρώσουν ως τα κατάλληλα κομμάτια το παζλ των ποικίλων απόψεων. Προσιτός ενέπνευσε τους παριστάμενους να εκφράσουν ελεύθερα τις απόψεις τους, δίχως να δημιουργείται μία απόσταση που να θυμίζει δεσποτικό συγγραφέα και παθητικό αποδέκτη-αναγνώστη, μία απόσταση αρκετά συνηθισμένη-επιβεβλημένη στο παρελθόν.
Οι αναφορές του Βαγγέλη Ραπτόπουλου σε «σύγχρονες» παθογένειες
Η μάστιγα των fake news (ψευδών ειδήσεων) που έχει κατακλύσει το διαδίκτυο υπήρξε ένα από τα πολλά αντικείμενα σχολιασμού ανάμεσα στους ομιλητές και τους παρόντες της βιβλιοπαρουσίασης. Και οι δύο πλευρές, εξέφρασαν τις απόψεις τους στηριζόμενοι σε απτά παραδείγματα, καταλήγοντας πως είναι λογικό ο ψηφιακός κόσμος, χάρη στον τεράστιο πλούτο που διαθέτει, να μπορεί να οδηγήσει στην παραπληροφόρηση, ωστόσο με την ορθή και προσεκτικότερη χρήση του μπορεί να λειτουργήσει ως θησαυρός. Φυσικά, από τη συζήτηση δεν θα μπορούσε να λείπει και η αναφορά στον θάνατο του Ζακ Κωστόπουλου, όπου ο κ. Ραπτόπουλος με τη σατιρική του ματιά καυτηρίασε την αντιμετώπιση του περιστατικού από την ελληνική αστυνομία αλλά και την κάλυψη-σχόλια των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.
«Οι μάζες δεν ξεσηκώνονται και δεν βγαίνουν στους δρόμους, εάν δεν ωθούνται από ένα αίσθημα κατά βάσιν ερωτικό»
Επιστέγασμα της βραδιάς και επιστέγασμα του παρόντος αποτελεί η αναφορά στο απόσπασμα που επέλεξε η Νατάσσα Βαφειάδου, εκ των παρουσιαστών του βιβλίου, που αναδεικνύει πολυποίκιλα ζητήματα δίνοντας έναυσμα στους αναγνώστες για μία βαθιά διαδικασία αναζήτησης. «Οι μάζες δεν ξεσηκώνονται και δεν βγαίνουν στους δρόμους, εάν δεν ωθούνται από ένα αίσθημα κατά βάσιν ερωτικό, μέσω του οποίου ποθούν να αλλάξουν τον κόσμο. Φλέγονται από επιθυμίες και πόθους, και ρίχνονται στον αγώνα –ακόμη κι όταν πρόκειται για μια τυφλή εξέγερση– διεκδικώντας ό,τι και οι εραστές: το ανέφικτο, το ουτοπικό, το αποκύημα της φαντασίας που απαιτεί να το εκλάβουν ως πραγματικότητα. Φλέγονται ολόψυχα, και την ίδια στιγμή ανάβουν φωτιές παντού γύρω τους και πυρπολούν το σύμπαν.
Ναι, η Συνωμοσία των Πυρήνων της Φωτιάς είναι ο έρωτας και η ίδια η ζωή, που δεν γνωρίζει φραγμούς, πολλοί πυρήνες μαζί που συνωμοτούν και αντεπιτίθενται βάζοντας φωτιές, τυλίγοντας όποιον τους αντιστέκεται, όποιον τους πολεμά στις φλόγες. Η Συνωμοσία των Πυρήνων της Φωτιάς είναι το δίκαιο και το ιδανικό, το σωστό και το ωραίο, αλλά είναι μαζί και τα άσχημα, οι αδικίες, οι ελλείψεις, τα λάθη, οι κακίες, οι αρρώστιες. Οι λέξεις-κλειδιά είναι
“συνωμοσία” και “φωτιά”, ενώ οι “πυρήνες” σημαίνουν απλώς την ύπαρξη πολλών αυτόνομων κέντρων. Χρειάζεται συνωμοσία, όμως, για να βάλεις φωτιές. Και η φωτιά είναι πάντα ιερή, από τότε που ο άνθρωπος σηκώθηκε στα δυο του πόδια.»
Στην εκδήλωση παρόντες ήταν η Αντιπρύτανης του ΔΠΘ κ. Μαρία Μιχαλοπούλου, οι Αναπληρωτές Καθηγητές του Τμήματος Κοινωνικής Διοίκησης και Πολιτικών Επιστημών του ΔΠΘ κ. Αλέξανδρος Ιωαννίδης και κ. Μαρία Πεμπετζόγλου, η δικηγόρος κ. Έλπη Μπλεκάτση, η κ. Μαρία Μαλαμίδου και πολλοί φοιτητές.
Το «Ο άνθρωπος που έκαψε την Ελλάδα», η καλύτερη μαύρη, υπαρξιακή κωμωδία που καταγράφει το σύγχρονο μνημονιακό και μεταμνημονιακό γίγνεσθαι
Απροόπτως, για μας τουλάχιστον που δεν είχαμε μελετήσει τον «μπεστσελερίστα» Ραπτόπουλο, το «Ο άνθρωπος που έκαψε την Ελλάδα», ήταν ένα από τα καλύτερα βιβλία που δώρισε η οικονομική κρίση του 2009 στην νεοελληνική λογοτεχνία.
Ένα δεξιοτεχνικά γραμμένο μυθιστόρημα που συγκεφαλαιώνει, κλασικές αφηγηματικές τεχνικές, ακουμπώντας στο επιστολικό μυθιστόρημα, μέσω όμως των σύγχρονων μέσων, όπως η ανταλλαγή μηνυμάτων μέσω e-mails, στην αξιοποίηση μυθοπλαστικών ψηφίδων που αντλούν από την τεχνική του μυθιστορήματος ντοκουμέντου, αξιοποιώντας σελίδες από εκδοθέντα, υποτίθεται, βιβλία, ρεπορτάζ και άρθρα από εφημερίδες, αναρτήσεις στο fb κ.ά, και, συγχρόνως, ένα βαθύτατα υπαρξιακό μυθιστόρημα της κρίσης που καταδύεται στον εσώτατο ψυχισμό του άνεργου και άστεγου νεοέλληνα που πριν λίγο είχε και σπίτι, το λιγότερο, αλλά, το κυριότερο, είχε εργασία, όχι με καταγγελτικούς, ούτε λυπητερούς τόνους, αλλά με καυστική και ευρηματική σάτιρα, διογκωμένη στα άκρα.
Όπως συμβαίνει στο δεύτερο κεφάλαιο του μυθιστορήματος με τον άστεγο πλέον δημοσιογράφο, που στο τρίτο κεφάλαιο ενεργοποιείται εντός του η «Δύναμη». Η πυρογενετική ιδιότητά του την οποία χρησιμοποιεί για να κάψει όλη την Ελλάδα σε μια μυθοπλαστική λαϊκή εξέγερση που ο συγγραφέας την τοποθετεί το 2013, όταν είχαν σχεδόν ξεχαστεί οι δυο προηγηθείσες πραγματικές του 2008(δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου) και του 2011( οι εξεγέρσεις των πλατειών με τους αγανακτισμένους).
Διογκωμένη στα άκρα σάτιρα, έξοχη μαύρη κωμωδία, αντλημένη θαρρείς από τα σουρεαλιστικά του Γκόγκολ(βλ. «Το παλτό»), όταν η πυρογενετική ικανότητα του ήρωα που βάζει φωτιά όχι μόνο στην Αθήνα αλλά σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας ενεργοποιείται με τη βοήθεια του google earth σε διάφορα ίντερνετ καφέ, επιφέροντας στον ήρωα την άνθιση δυο εν ταυτώ φαινομένων: ενός εξανθήματος που προκαλεί κνησμό και, συγχρόνως, διαρκή στύση.
Ένα έξοχο μυθιστόρημα που μετατρέπει τον θυμό και την προσωπική ήττα της άνεργης χώρας σε λογοτεχνικό έργο ύψους, και την απόγνωση σε βαθιά λογοτεχνική απόλαυση, μαγική απελευθέρωση μέσω της γραφής, γεννώντας ταυτόχρονα ελπίδα, γιατί όσο κι αν είμαστε βυθισμένοι στα βαθιά συναισθήματα της ήττας, προσωπικής και συνολικής, έστω κι ένας, ακόμη κι αν θεωρείται ψυχωσικός, μπορεί να ανθίσει πικρά χαμόγελα, δωρίζοντάς τα σε όλους μας.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
