Επικαιρος, αλλα και απαραιτητος, οσο ποτε ο Μποστ

Τις πολλαπλές πτυχές του έργου του ανέδειξε το Συνέδριο του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας στην Κομοτηνή - Παρουσία του γιου του, αλλά και ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών που έζησαν τον συγγραφέα-καλλιτέχνη και υπηρέτησαν το έργο του

Σκιτσογράφος και γελοιογράφος, θεατρικός συγγραφέας, στιχουργός και ζωγράφος, είναι μόνο μερικές από τις ιδιότητες του Μποστ, μιας προσωπικότητας του σύγχρονου  πολιτισμού, ο οποίος συνέδεσε το όνομά του με τις προοδευτικές καταστάσεις του καιρού του, σατιρίζοντας, και καυτηριάζοντας παράλληλα, παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας, παραμένοντας διαχρονικά επίκαιρος.
 
Αυτές τις πτυχές του έργου του, αλλά και τους ανθρώπου πίσω από αυτό, θέλησε να  αναδείξει το Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας, με το διήμερο επιστημονικό συνέδριο «Μποστ: ο συγγραφέας, ο γελοιογράφος και το έργο του» που ολοκληρώθηκε την Τρίτη 4 Δεκεμβρίου στην Κομοτηνή.
 

Μέσα από αυτό μέλη του τμήματος, αλλά και εκλεκτοί καλεσμένοι, όπως ο γιος του και μελετητής του έργου του κ. Κωνσταντίνος Βοσταντζόγλου, ο σκηνοθέτης-ηθοποιός που ανέβασε στη σκηνή της «Στοάς», του θεάτρου του, πολλά από τα έργα του Μποστ κ. Θανάσης Παπαγεωργίου, καθώς και ο γλωσσολόγος κ. Θανάσης Νάκας.
 
Οι συμμετέχοντες είχαν πρόσβαση στο έργο, ζωγραφικό και σκιτσογραφικό, του Μποστ μέσω της ευρείας έκθεσης αναπαραγωγής έργων του που ετοιμάστηκε από την οργανωτική επιτροπή του Συνεδρίου στον χώρο του Συνεδρίου, σε σκηνές από το θεατρικό του έργο «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» υπό την καθοδήγηση της κ. Μυρσίνης Λαντζουράκη, μελοποιημένους στίχους του που τραγούδησε ο Γρηγόρης Παπαγιάννης, καθώς και σε εργασίες σχετικές µε το έργο του μεγάλου λογοτέχνη και σκιτσογράφου, τον οποίο γνώρισαν καλύτερα τόσο για την ιδιαίτερη πένα του, όσο και για την πολιτική και κριτική διαχρονικότητά του. 

Κωνσταντίνος Βοσταντζόγλου, εικαστικός -συγγραφέας «Ζαχάρωνε με τα αστεία τις πικρές αλήθειες» 

Ο κ. Κωνσταντίνος Βοσταντζόγλου μίλησε για τον πατέρα του, όπως τον γνώρισε, από τα παιδικά του χρόνια μέχρι που απεβίωσε.
 
«Μιλάω εγώ γιατί ο αδερφός μου είναι δύο χρόνια μικρότερος, και έτσι ήξερα τον πατέρα μου δυο χρόνια περισσότερο, η μητέρα μου που τον ήξερε ακόμα πιο πριν, του κάνει συντροφιά επάνω, οπότε δεν μπορεί να μιλήσει» σημείωσε, «οπότε θα πρέπει νομοτελειακά, να θεωρηθώ αυθεντία επάνω στο αντικείμενο».
 
Ο ίδιος είναι βέβαια και μελετητής του έργου του πατέρα του, το οποίο είναι πολυσχιδές μιας και τον ενδιέφερε το τραγούδι, η ζωγραφική, το γράψιμο, η πολιτική, μιας και όλα είναι πολιτικά, μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο αξιών, το οποίο είχε βάλει στον εαυτό του, και το οποίο περίμενε να τηρούν και οι άλλοι.
 
«Αυτός έριχνε τον σπόρο. Τώρα αν ο σπόρος πέσει σε καλό χώμα ή αν πέσει σε βράχο δεν το ξέρεις» τόνισε. Έτσι ο πατέρας του ήθελε να δίνει το έναυσμα «και επειδή οι αλήθειες που έλεγε ήταν πολύ πικρές, προσπαθούσε να τις ζαχαρώνει με αστεία, ώστε να “κατεβαίνει” το αστείο πιο εύκολα, και μετά να μένει.» 

Θανάσης Παπαγεωργίου, σκηνοθέτης, ηθοποιός, ιδρυτής του θεάτρου «Στοά» «Εξαιρετικά ιδιόμορφος θεατρικά ο Μποστ» 

Εξαιρετικά ιδιόμορφο θεατρικά χαρακτήρισε τον Μποστ ο κ. Θανάσης Παπαγεωργίου, που θεωρείται  ως ο κατ’ εξοχήν Μποστ-ικός θεατράνθρωπος, αφού συνεργάστηκε στενά μαζί του και ο Μποστ έγραψε δύο έργα για τη «Στοά», το θέατρό του,  τη «Μήδεια» και τον «Ρωμαίο και την Ιουλιέτα». Το θέατρο «Στοά», με τη συνεργασία της έξοχης ηθοποιού και συνιδρύτριάς του Λήδας Πρωτοψάλτη,   ανέβασε επίσης την «Φαύστα», ενώ ο κ. Παπαγεωργίου έχει σκηνοθετήσει και ένα κολάζ με έργα του Μποστ.
 
«Από το 1987 που ανέβασα τη “Φαύστα” γνωριστήκαμε καλά, είπαμε πολλά, γίναμε φίλοι, και αγάπησα πάρα πολύ αυτόν τον άνθρωπο, και αυτό το θέατρο» σημείωσε αναφέροντας «πως πρόκειται για πολύ ιδιόμορφο θέατρο, το οποίο δεν θα υπάρξει ξανά στη χώρα μας, σαν γραφή, σαν γλώσσα και σαν στίχος».
 
«Πρέπει να προσαρμοστεί ολόκληρη η τέχνη του θεάτρου για να παίξεις Μποστ, αλλάζουμε εκ βάθρων την τέχνη μας για να μπορέσουμε να τον ερμηνεύσουμε» κατέληξε. 

Θανάσης Νάκας, Ομότιμος καθηγητής ΠΤΔΕ ΕΚΠΑ «Ένας γελοιογράφος του γλωσσικού λογιοτατισµού» 

«Ο Μποστ ήταν ένας γελοιογράφος του γλωσσικού λογιοτατισµού», σημείωσε ο κ. Θανάσης Νάκας, «και αποτελεί την πιο καυστική γελοιοποίηση της καθαρεύουσας που γνωρίζουν οι γλωσσολόγοι». Βέβαια ο Μποστ είναι και ζωγράφος, αλλά οι λεζάντες συμβάλλουν σε αυτό το ανατρεπτικό κομμάτι. Και αυτό γιατί ζούσε σε μια εποχή όπου υπήρχαν τα δύο γλωσσικά μορφώματα, η καθαρεύουσα και η δημοτική, με την καθαρεύουσα να είναι η γλώσσα της εξουσίας, ενώ η δημοτική να συνδέεται περισσότερο με το λαϊκό.
 
«Σε αυτή τη σχέση λόγιου και λαϊκού, βάζει τα μηνύματά του στην καθαρεύουσα, αλλά με ένα τέτοιο τρόπο που η γλώσσα της εξουσίας τελικά αποσαθρώνεται» τόνισε, σημειώνοντας «πως ο Μποστ είχε θίξει πάρα πολλά θέματα και ζητήματα, που μας απασχολούν ακόμα και σήμερα, με σκίτσα ακόμα και για τις καταλήψεις, που πρόσφατα ξαναβγήκαν στην επιφάνεια και έχουν προκαλέσει συζητήσεις, εξ ου και διεκδικεί τον τίτλο του νεοέλληνα Αριστοφάνη». 

Η έναρξη του Συνεδρίου 

Στην ιδιαιτερότητα του Μποστ, και το θετικό ότι το τμήμα ασχολείται με αυτή και τον συγγραφέα, στάθηκε η Αντιπρύτανης του ΔΠΘ κ. Ζωή Γαβριηλίδου.
 
«Ας αναδείξουμε το εξαιρετικό των κειμένων του συγγραφέα», τόνισε καλωσορίζοντας όλους όσους ήρθαν από μακριά για αυτό, ευχόμενη να είναι ένα συνέδριο που θα το απολαύσουν όλοι. 

Πηνελόπη Καμπάκη-Βουγιουκλή, Κοσμήτορας ΣΚΑΣ  «Ελπίζουμε να καταφέρουμε να δώσουμε μια γεύση από Μποστ, και η επίγευση να είναι γλυκόπικρη» 

Από την πλευρά της, η Κοσμήτορας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών κ. Πηνελόπη Καμπάκη-Βουγιουκλή τόνισε πως ο Μποστ είναι ο μόνος, που κατά την άποψή της, μπορεί να διεκδικήσει, μαζί με τον Σουρή, τον τίτλο του νεοέλληνα Αριστοφάνη, λαμβανομένων υπόψη των συνθηκών και τηρουμένων των αναλογιών.
 
Το συνέδριο αυτό αποτελούσε διακαή επιθυμία τόσο του Καθηγητή κ. Κώστα Τσουρή, όσο και δικό της, γιατί είχαν πολλές προσλαμβάνουσες από την εποχή, και μαζί με την Αντιπρύτανη κ. Ζωή Γαβριηλίδου στην αρχή και στη συνέχεια  την κ. Μαρία Μητσιάκη, κατάφεραν να την υλοποιήσουν.
 
«Ελπίζουμε να καταφέρουμε να δώσουμε μια γεύση από Μποστ, και η επίγευση να είναι γλυκόπικρη: γλυκιά για τη μεγαλοσύνη του ανθρώπου, και πικρή, για τις καταστάσεις που έζησε ο ίδιος και η χώρα, και μακάρι να μην αντιμετωπίσει ξανά» ανέφερε. 

Μαρία Τζιάτζη, Πρόεδρος ΤΕΦ: Επίκαιρος όσο ποτέ ο Μποστ 

«Πέρα του βασικού αντικειμένου του, το επιστημονικό συνέδριο αποτελεί μια ένδειξη τιμής και αναγνώρισης στον Καθηγητή κ. Κώστα Τσουρή, ο οποίος συνήθιζε να διανθίζει με τραγούδια του Μποστ τις αποχαιρετιστήριες γιορτές που διοργάνωνε, επί σειρά ετών, με τη συνδρομή αρκετών συναδέρφων κάθε Μάιο για τους αποφοίτους του Τμήματος, στο γρασίδι έξω από τα προκάτ, με ντολμαδάκια του ίδιου και σουβλάκια από τους φοιτητές», ανέφερε η Πρόεδρος του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας κ. Μαρία Τζιάτζη.
 
«Το Συνέδριο άλλωστε αποτελεί ένα συνδυασμό του τερπνού μετά του ωφελίμου, όπως και τα πνευματικά προϊόντα του Μποστ, και μια ευκαιρία να θυμηθούν οι παλιότεροι, και να γνωρίσουν οι νεότεροι, για να διαπιστώσουν όλοι πόσο επίκαιρα είναι σήμερα τα καυστικά στιχάκια του, εν μέσω της πολύπλευρης κρίσης που ταλανίζει τη χώρα μας», ανάφερε, κλείνοντας με ένα κλασικό σκίτσο του, με τους τρεις πλέον γνωστούς ήρωές του: Μαμά- Ελλάς, Πειναλέων και Ανεργίτσα. 

Κώστας Τσουρής, Καθηγητής ΤΕΦ ΔΠΘ «Το “σπίρτο” του ανθρώπου νομίζω ότι είναι ανεπανάληπτο» 

Όπως προαναφέρθηκε ο κ. Τσουρής αποτέλεσε έναν από τους καταλυτικούς παράγοντες για να ξεκινήσει η προσπάθεια για το Συνέδριο, παρόλο που όπως αναφέρει ο ίδιος, η ενασχόλησή του με αυτή τη συνάντηση δεν είναι επιστημονική, είναι ερασιτεχνική, και προσεγγίζει τον Μποστ όχι ως επιστήμονας, αλλά ως αναγνώστης, θεατής και ακροατής.
 
«Ο κύριος λόγος που με  γοήτευσε, και τα σκίτσα του και τα γραπτά του, και οι στίχοι που έγιναν τραγούδια, είναι το σπίρτο του ανθρώπου, το οποίο νομίζω ότι είναι ανεπανάληπτο. Ο κόσμος που έχει ο άνθρωπος αυτό στο κεφάλι του και στην ψυχή του, δεν βρίσκεται κάθε μέρα στο δρόμο μας» ανέφερε, θεωρώντας πως η εκπαίδευση που παρακολούθησε του έδωσε τα εφόδια να παρακολουθήσει πάρα πολύ καλά το ύφος του Μποστ σε όλες τις πτυχές της δουλειάς του, κάτι που ισχύει για όλους τους ανθρώπους της γενιάς του που είχαν τη δική του εγκύκλια εκπαίδευση.
 
Οι σύγχρονοι νέοι βέβαια, οι  φοιτητές του κ. Τσουρή, μπορεί να τον απέρριπταν, μιας και το ύφος του δεν είναι το ύφος της εποχής τους, ενώ είχε και μια ιδιαίτερα πολιτική πλευρά, που είναι ξεκάθαρη σε κάθε είδους δημιουργίας του.
 
«Δεν το κρύβει, δεν προσπαθεί να το περάσει λαθραία μέσα από τις δουλειές του. Δίπλα στην πολιτική προσωπικότητα, όπως πηγάζει από τις δημιουργίες του, υπάρχει ένας άνθρωπος, ο Χρύσανθος Μποσταντζόγλου, ο οποίος ασχολήθηκε συστηματικά με την πολιτική» ανέφερε.
 
Ο Μποστ δραστηριοποιήθηκε στον αριστερό χώρο, ήταν στη νεολαία Λαμπράκη, έκανε μια σειρά από διαβήματα, ενέργειες δραστηριότητες, ενώ ήταν υποψήφιος σε δημοτικές εκλογές με ψηφοδέλτια της Αριστεράς.
 
«Αυτά που για μας είναι αντικείμενο θαυμασμού, το φωτοστέφανο δηλαδή του αγωνιστή, για τα παιδιά είναι ακατανόητα. Δεν μπορούν να καταλάβουν τι σημαίνει μετεμφυλιοπολεμική Ελλάδα, με κανέναν τρόπο. Ούτε εμείς ζήσαμε άμεσα στην μετεμφυλιοπολεμική Ελλάδα, αλλά ζήσαμε τα απόνερά της» τόνισε. 

«Υπάρχει ακόμα θεατρικό κοινό για τον Μποστ» 

Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου εκτέθηκαν, πέρα από τα σκίτσα, και ζωγραφιές του Μποστ, θεατρικά του έργα, βιβλία, παρουσιαζόμενα μέσα από τη «διερμηνεία»  του κ. Τσουρή των πολιτικών γεγονότων, τα οποία στάθηκαν αφορμή για να σκιτσάρει ο Μποστ ή να σατιρίσει μια πολιτική κατάσταση.
 
Άλλωστε ο κ. Τσουρής θεωρεί πως χωρίς μια τέτοια βοήθεια, είναι σήμερα για πολλούς νέους τελείως ακατανόητος ο Μποστ, και αυτή είναι η δουλειά της επιστήμης που υπηρετούν στο Τμήμα, να προσφέρουν τα εργαλεία για να γίνουν κατανοητά αυτά.
 
Ο κ. Τσουρής γοητεύεται από τον Μποστ και ως θεατρικό συγγραφέα, κάτι που μοιράζεται με σημαντικό κοινό, μιας και βλέπουμε συνεχώς να ανεβαίνουν παραστάσεις των έργων του.
 
«Όταν ανεβάζουν παραστάσεις του Μποστ στην επαρχία, σημαίνει ότι υπάρχει ένα κοινό που μπορεί να παρακολουθήσει αυτή τη θεατρική παράσταση. Δεν προορίζεται για διανοουμένους. Προορίζεται για ένα πολύ κοινό ακροατήριο» τόνισε, καταλήγοντας πως μονίμως μένει εκστατικός με τις πηγές της έμπνευσής του, μιας και ο συγγραφέας φαινόταν ότι «ανάσαινε και ο αέρας που έμπαινε στα πνευμόνια του τού ήταν πηγή έμπνευσης».

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.