Αναζητωντας την πραγματικη διασταση του βιασμου και των σεξουαλικων εγκληματων

Για μια από τις υποθέσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας στη Ρόδο μίλησε η δικηγόρος Ρόδου Μαρία Κρικοπούλου - Μόνο το 15% των καταγγελιών φτάνουν σε καταδίκη, σύμφωνα με τον Στέργιο Γιαλάογλου - Η νομική πραγματικότητα, αλλά και δικαστικά παραδείγματα στην εκδήλωση της ΔΑΠ ΝΔΦΚ

Ο βιασμός, ο οποίος θεωρείται ένα σεξουαλικό έγκλημα, μπορεί να είναι όμως και κάτι πέρα από αυτό. Στη μονογραφία της για το έγκλημα του βιασμού, η αείμνηστη Λέκτορας της Νομικής του ΔΠΘ κ. Αγγελική Σαρέλη, κατατάσσει τον βιασμό σαν ένα έγκλημα βίας, το οποίο έχει απλά μια σεξουαλική επικάλυψη. Πρόκειται για μια προσέγγιση με την οποία δεν συμφωνεί απαραίτητα το σύνολο της νομικής κοινότητας που ρίχνει ένα διαφορετικό φως στις τελευταίες υποθέσεις που έρχονται στο φως της δημοσιότητας τόσο στη Ρόδο όσο και σε άλλες περιοχές.
 
Έτσι, με το ζήτημα του βιασμού και των σεξουαλικών εγκλημάτων να είναι όσο ποτέ στο προσκήνιο, η εκδήλωση για το θέμα που διοργάνωσε η ΔΑΠ ΝΔΦΚ Νομικής Κομοτηνής την Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου απόκτησε ιδιαίτερα επίκαιρα χαρακτηριστικά.
 
Στην εκδήλωση τη νομική πλευρά του ζητήματος, ανέλυσαν ο κ. Στυλιανός Γονατάς, Αναπληρωτής Καθηγητής Ποινικού Δικαίου ΔΠΘ, Ποινικολόγος, ο οποίος αναφέρθηκε και ανέλυσε και την άποψη της κ. Σαρέλη, και η κ. Άννα Αποστολίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Ποινικού Δικαίου ΔΠΘ, δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω.
 
Την πιο κοινωνική του πλευρά παρουσίασε η κ. Αναστασία Μαρασλή, Ψυχολόγος-Κοινωνική Λειτουργός, Υπεύθυνη Γραφείου Κοινωνικής Προστασίας Δήμου Ορεστιάδας, ενώ για την εμπειρία τους μέσα στις δικαστικές αίθουσες μίλησαν ο κ. Στέργιος Γιαλάογλου, Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και η κ. Μαρία Κρικοπούλου, Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, η οποία έχει αναλάβει την πολιτική αγωγή σε μια από τις υποθέσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας στη Ρόδο, μετά την τραγική δολοφονία της Ελένης Τοπαλούδη, αυτή του ομαδικού βιασμού της 19χρονης με νοητική υστέρηση από τον Αλβανό υπήκοο, που κατηγορείται και για τον βιασμό και τον φόνο της φοιτήτριας από τον Έβρο, και από ένα Έλληνα Ρομά. 

Βιασμός 3 μέρες μετά τη δολοφονία Τοπαλούδη 

Η κ. Κρικοπούλου ασχολείται κυρίως με υποθέσεις βιασμού και ασέλγειας και είναι συνήγορος πολιτικής αγωγής εκπροσωπώντας την 19χρονη, με το κατηγορητήριο να μιλά για ομαδικό βιασμό, σε συναυτουργία, σε κεντρικό σημείο της πόλης της Ρόδου, βραδινές ώρες.
 
Η κ. Κρικοπούλου σημείωσε πως υπήρξε μια σοβαρή αντίδραση από την παθούσα, όμως δεν κατάφερε να ξεφύγει, και το γεγονός ότι η εντολέας της είναι άτομο με ειδικές ανάγκες, επιτείνει ακόμα περισσότερο την απαξία της πράξης του βιασμού.
 
Ο βιασμός συντελέστηκε τρία εικοσιτετράωρα μετά την δολοφονία της Ελένης Τοπαλούδη, και δεν καταγγέλθηκε άμεσα. Όπως ανέφερε, η εντολέας της είναι άτομο με ειδικές ανάγκες, όμως δεν είναι μόνο αυτός ο λόγος που ένα θύμα δεν επιλέγει να καταγγείλει το βιασμό άμεσα.
 
Η καταγγελία έγινε μετά από 40 μέρες, κάτι που η ίδια θεωρεί πως αφορά αποκλειστικά το θύμα και τον τρόπο που έχει επιλέξει να το κοινωνήσει με το χώρο, μιας και έπρεπε πρώτα να βρει το θάρρος και να το χειριστεί στο δικό της μυαλό, και να ενημερώσει το συγγενικό της περιβάλλον, ώστε το θέμα να φτάσει στις αστυνομικές αρχές.
 
Θεωρεί πάντως πως η δημοσιότητα που πήρε η υπόθεση Τοπαλούδη, ήταν συγκλονιστική για την ίδια, γιατί διαπίστωσε πως ο ένας εκ των δύο δραστών συμμετείχε την δολοφονία, κάτι που την απορρύθμισε, δημιουργώντας της την πεποίθηση πως θα είχε την ίδια κατάληξη.
 
Η υπόθεση τους αναμένεται σύντομα να μεταβιβαστεί στον εισαγγελέα και στη συνέχεια στο πρωτοβάθμιο δικαστικό συμβούλιο, αναμένοντας τις ιατρικές γνωματεύσεις για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η εντολέας της. 

Υπάρχει ακόμα θυματοποίηση 

Η κ. Κρικοπούλου σημείωσε πως υπάρχει κακώς μια γενικότερη αρνητική αντίληψη για το θύμα ενός βιασμού, προσαρμόζοντας την συμπεριφορά του θύματος σε μια μετακυλιόμενη δράση, θυματοποιώντας το ίδιο το θύμα, ότι δηλαδή αυτό προκάλεσε. Κάτι που αποτελεί λόγο καθαρά ανασταλτικό, στο πώς το θύμα θα χειριστεί μια υπόθεση και πώς θα το δημοσιοποιήσει προς τα έξω.
 
«Δυστυχώς η κοινωνία μας δεν είναι ακόμα έτοιμη, παρόλο που πλέον γυναίκες και άντρες χειρίζονται πιο εύκολα την σεξουαλική τους ελευθερία» τόνισε η ίδια για να συμπληρώσει πως «οι κακιές γλώσσες πολύ εύκολα θα πουν ότι η τάδε ήταν προκλητική και στην προηγούμενη ζωή της ή έκανε αυτό και εκείνο». Όλη αυτή η αντίληψη δημιουργεί μια ανασφάλεια στο θύμα, με την οποία θα πρέπει να ζήσει, και να αντιληφθεί πως θα υπάρξει και αυτή η αντίδραση. Όμως και μόνο με τη σκέψη αυτή, το θύμα εγκλωβίζεται στη σκέψη και τον κόσμο του, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να μην γνωστοποιούνται τέτοια συμβάντα.
 
Η κ. Κρικοπούλου θεωρεί πάντως πως η διάσταση και η δημοσιότητα που δόθηκε στα εγκλήματα της Ρόδου, περισσότερο έκλεισε παρά άνοιξε στόματα, σημειώνοντας πως εν γνώσει της ιδίας ήρθαν πληροφορίες για, τουλάχιστον, ασελγείς πράξεις των δραστών, με τα θύματα να μην θέλουν να γίνουν πρωτοσέλιδα και να στοχοποιηθούν, και παρά τις προτροπές της ίδιας τα φερόμενα ως θύματα δεν έχουν προχωρήσει σε κάποια καταγγελία. 

Το 15% των καταγγελιών φτάνει σε καταδικαστική απόφαση 

Τα εγκλήματα που έχουν να κάνουν με τη γενετήσια ελευθερία, ενεργοποιούν τόσο τα κοινωνικά όσο και τα δημοσιογραφικά αντανακλαστικά, μιας και κυριαρχεί κατεξοχήν το ηθικοπλαστικό κριτήριο, σημείωσε ο κ. Γιαλάογλου. «Πιο πολύ τα κρίνουμε με βάση την ηθική μας αρχικά, και ύστερα καταλήγουμε να κάνουμε νηφάλια την κρίση με τη λογική μας» σημείωσε, με τα εγκλήματα αυτά πάντως, να έρχονται με μεγαλύτερη ευκολία στα δικαστήρια, από ό,τι έρχονταν παλιά.
 
Αυτή τη «σύγχυση», παρά το σταθερό, για πολλά χρόνια, νομοθετικό πλαίσιο, θέλησε να αναδείξει στη δική του εισήγηση, αναφερόμενος στον τρόπο με τον οποίο δέχεται η ελληνική κοινωνία τα εγκλήματα που έχουν να κάνουν με τη γενετήσια ελευθερία, είτε είναι βιασμός είτε αποπλάνηση, αναδεικνύοντας προβληματισμούς μέσα από περιστατικά που χειρίστηκε ο ίδιος.
 
Γενικότερα τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια έξαρση καταγγελιών, όμως μόνο οι 15 από τις 100 υποθέσεις φτάνουν σε καταδικαστικές αποφάσεις, κάτι που δείχνει είτε  πρόβλημα με την κατανόηση των εγκλημάτων του βιασμού και της αποπλάνησης, είτε έλλειψη αποδεικτικών μέσων για την καταδίκη.
 
Στο θέμα των αποδεικτικών μέσων, έχουν γίνει πολλά βήματα προόδου, με ιατροδικαστικές εκθέσεις, μεγαλύτερη δυνατότητα πειστηρίων με εξετάσεις DNA, παρόλα αυτά ο κ. Γιαλάογλου εντοπίζει μια τάση υπερβολής, που θεωρεί πως έχει να κάνει και με τον τρόπο που αναδεικνύεται μια είδηση. Την τελευταία πενταετία έχει βιώσει μια σειρά περιπτώσεων που θεωρεί πως έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τόσο από πλευράς περιπτώσεων βιασμού όσο και αποπλάνησης, ενώ θεωρεί πως υπάρχουν ακόμα δυσχέρειες, με τη νομολογία να ερίζει για τη διαφορά της ασελγούς πράξης και της ασελγούς χειρονομίας, με μια απλή διαφοροποίηση στη λέξη να οδηγήσει από το πλημμέλημα στο κακούργημα.
 
Γενικότερα πάντως θεωρεί πως η νομοθεσία είναι επαρκής. Αυτό που χρειάζεται, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι να γίνει λίγο πιο συγκεκριμένη. 

Περίπλοκες και δύσκολες υποθέσεις 

Ανάμεσα στα παραδείγματα που ανέφερε, ήταν μια περίπτωση όπου καταγγέλθηκε βιασμός που δεν αποδεικνυόταν ιατροδικαστικά, καθώς και μια περίπτωση όπου η πράξη ξεκίνησε συναινετικά, και εξελίχθηκε σε βιασμό.
 
Μια άλλη, ήταν ανήλικης κάτω των 14 που κατήγγειλε βιασμό από ενήλικο, που ενώ αρχικά έδωσε μια κατάθεση, στη συνέχεια έδωσε άλλες τρείς, μέσα σε διάστημα μια εβδομάδας, λέγοντας ότι δεν συνέβη και το έκανε για λόγους εκδίκησης, χωρίς να συμβαίνει αυτό.
 
Τέλος αναφέρθηκε σε μια περίπτωση καταγγελίας ανήλικης κάτω των 15 ετών για βιασμό από ενήλικο, για να αποδειχτεί πως η ίδια είχε βιαστεί, σε διάστημα τριών ετών, από άλλους τέσσερις ενήλικες, χωρίς καμία από τις προηγούμενες πράξεις να καταγγελθούν.
 
Οι περιπτώσεις είναι πολλές και αρκετές φορές ιδιαίτερες, για αυτό και αυτά τα εγκλήματα κρίνονται από μεικτά ορκωτά, όπου μπαίνει το στίγμα του καθενός, σύμφωνα με τον κ. Γιαλάογλου, για το πώς βλέπει ο καθένας τα αδικήματα αυτά, μια θέση που αναγνώρισε πως είναι ιδιαίτερα δύσκολη.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.