«Ο ηχος της Ποιησης» Μια γιορτη για την ποιηση αποψε στην Ξανθη

Στις 19.00 στον Πολυχώρο Σκέψης και Τέχνης «Οικία Μάνου Χατζιδάκι»

Παγκόσμια μέρα ποίησης σήμερα, 21 Μαρτίου και η Κοσμητεία της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΔΠΘ, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ξάνθης και η Φιλοπρόοδη Ένωση Ξάνθης επέλεξε να διοργανώσει για τον εορτασμό της μία «διαπολιτισμική» εκδήλωση –που θα λάβει μέρος στον Πολυχώρο Σκέψης και Τέχνης «Οικία Μάνου Χατζιδάκι» στις 19:00– στην οποία θα πρωταγωνιστεί η ποίηση, ή μάλλον ο ήχος της, καθώς η ποίηση δεν είναι μόνο το νόημα και η οπτική της αναπαράσταση, αλλά και ο ήχος. Οπότε θα κυριαρχήσουν σήμερα «ασκήσεις» για το πώς ακούγονται – γνωστά ή και άγνωστα προς το ευρύ κοινό– ξένα ποιήματα στη γλώσσα που γράφτηκαν αρχικά, ενώ παράλληλα θα ακολουθήσουν συγκρίσεις με τις μεταγραφές τους στην ελληνική γλώσσα. 

Πηνελόπη Καμπάκη-Βουγιουκλή «Σήμερα, θα έχουμε από τη μία μεριά την εμπειρία του διαχρονικού, δηλαδή της ποίησης στη γλώσσα που γράφτηκε, και του εφήμερου, δηλαδή μιας μετάφρασης που επιλέξαμε»

Η Καθηγήτρια Γλωσσολογίας του ΤΕΦ και Κοσμητόρισσα της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, κ. Πηνελόπη Καμπάκη-Βουγιουκλή,  στο πρόγραμμα της εκδήλωσης, για τη πολύγλωσση δομή της, την αρχική γλώσσα στην οποία ένα ποίημα γράφτηκε και θα ακουστεί, αλλά και μια μετάφρασή του η οποία επίσης θα απαγγελθεί, γράφει: «Τα τελευταία χρόνια το βάρος στο λογοτεχνικό πεδίο διεθνώς μετατοπίζεται στη μελέτη της διαπολιτισμικότητας. Σημαντική έκφανση της διαπολιτισμικής επαφής και ανταλλαγής είναι η μετάφραση. Η μετάφραση είναι εξαρτημένη γλωσσική πράξη και αυτό συμβαίνει διότι το μετάφρασμα είναι ένα δευτερογενές κείμενο το οποίο εξαρτάται από ένα άλλο πρωτογενές. Η μεταφράστρια, ως αναγνώστρια του πρωτογενούς κειμένου και ως συγγραφέας του δευτερογενούς, διαμεσολαβεί ώστε να γίνει κατανοητό ένα κείμενο και να αναγνωριστούν θεματικά, πραγματολογικά και αισθητικά αξίες που διέπουν το πρωτότυπο. Ακόμη, η εκάστοτε μεταφράστρια διαδραματίζει τον ρόλο του συνδέσμου μεταξύ ανθρώπων και πολιτισμών, ένα έργο πολύ απαιτητικό.

Προτείνει, πρώτα απ’ όλα, μια δική της ερμηνεία του υπό μετάφρασιν κειμένου, γι’ αυτό, ενώ το πρωτότυπο έργο παραμένει διαχρονικό και αθάνατο, η μετάφραση έχει ημερομηνία λήξεως και κάθε νέα μετάφραση υποχρεωτικά θα ακολουθήσει νέες ερμηνείες παρακολουθώντας τις κοινωνικές, πολιτικές, οικονομικές, αισθητικές και γλωσσικές αλλαγές. Έτσι, πολλές φορές η μετάφραση, που αποτελεί δημιουργία, μπορεί να προχωρήσει ακόμη και πέρα από το πρωτότυπο και να αποκτήσει αυτοτελή παρουσία και αξία. Στη σημερινή εκδήλωση ελπίζουμε να πετύχουμε διπλό στόχο. Συγκεκριμένα, από τη μια μεριά θα έχουμε την εμπειρία του διαχρονικού, δηλαδή της ποίησης στη γλώσσα που γράφτηκε, και του εφήμερου, δηλαδή μιας μετάφρασης που επιλέξαμε φυσικά γιατί μας άρεσε. Από την άλλη μεριά, θα έχουμε τη χαρά να ακούσουμε ποίηση στις γλώσσες των δημιουργών της, κάτι που απετέλεσε και την έμπνευση της εκδήλωσης, μιας και η επιθυμία του Θανάση Μπακαλίδη ήταν να ακουστεί ο ήχος της ποίησης, σε αντιπαράθεση με τη συνήθη διαδικασία της κατ’ ιδίαν, σιωπηλής ανάγνωσης… Ελπίζουμε να το καταφέρουμε». 

Κωνσταντίνα Καλλιντζή «Πώς ηχεί ένα ποίημα στη γλώσσα που γράφτηκε; Τι χάδι στα αφτιά χαρίζει η αρμονία των λέξεων, ο τονισμός, το μέτρο…»

Η Κωνσταντίνα Καλλιντζή, Αρχαιολόγος Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ξάνθης, για τη σημερινή ποιητική βραδιά αναφέρει: «Ο ήχος. Δεχόμαστε καταιονισμό από ήχους. Δυνατούς και ασθενείς, στιγμιαίους και διαρκείς, εύ-ηχους και κακό-ηχους. Και τι είναι ήχος; Είναι δυνατόν οι αρθρωμένες λέξεις που συνιστούν τη γλώσσα να είναι “ήχος”; Και μπορεί η ποίηση, η ανώτερη μορφή του δομημένου λόγου, να βιώνεται ως “ήχος”; Ναι, είναι η απάντηση, αν δεν κατασταλάζει το νόημά της μέσα μας, αν είναι ξένη δηλαδή. Και ναι, είναι η δεύτερη, παράλληλη απάντηση, καθώς η ποίηση στην προφορική εκφορά της βασίζεται και στο παιχνίδι των ήχων. Για την κατανόηση του νοήματος… εφευρέθηκε η μετάφραση, μπορεί όμως η μετάφραση να αποδώσει αυτό που ήθελε να πει ο ποιητής και αυτό που ήθελε να κάνει να ηχήσει ο ποιητής; Και αν το πρώτο, κάποιες φορές το κατακτά, το δεύτερο, σίγουρα όχι. Πώς ηχεί λοιπόν ένα ποίημα στη γλώσσα που γράφτηκε; Τι χάδι στα αφτιά χαρίζει η αρμονία των λέξεων, ο τονισμός, το μέτρο, η ομοιοκαταληξία, η παρήχηση, ή ό,τι άλλο τράβηξε από το οπλοστάσιό του ο ποιητής; Αυτό μας απασχόλησε, αρχικά σε ιδιωτικές συζητήσεις, φιλικές και οικογενειακές. Θελήσαμε να το διαπιστώσουμε στην πράξη και να μοιραστούμε αυτήν την εμπειρία μαζί σας. Ας απολαύσουμε, λοιπόν, όλοι μαζί το αποτέλεσμα».

Οι συντελεστές της «γιορτής»

Συντελεστές της εκδήλωσης είναι οι κ.κ. Θωμάς Βουγιουκλής, Κωνσταντίνα Καλλιντζή Πηνελόπη Καμπάκη-Βουγιουκλή, Δήμητρα Κατάκη, Χρυσούλα Κωνσταντινίδου, Θανάσης Μουσόπουλος, Θανάσης Μπακαλίδης, Λίντα Πασχαλίδου, Τάσος Πετρόπουλος, Ξανθή Ρουσινοπούλου, Μαρίνα Σόποβα, Γιάννης Στεφανίδης, Κώστας Ταβουλτσίδης, Μάγδα Τοπαλίδου, Raban Ibrahim, Νilqioun Τoursenoglou

INFO
Πέμπτη 21 Μαρτίου 2019
Ώρα: 19.00-21.00
Χώρος: Πολυχώρος Σκέψης και Τέχνης «Οικία Μάνου Χατζιδάκι» (Ελ. Βενιζέλου 17, Ξάνθη)
Είσοδος: Ελεύθερη

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.