Καλο Ζερμιναλ!

21 Μαρτίου- Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης
Ενθάδε κείται ο Ετιέν Λαντιέ 1885

Κρέμασε την καρβουνιασμένη ρεντιγκότα
κι από κάτω στοίχισε τις κατάμαυρες γαλότσες
Ξάπλωσε ικανοποιημένος
στο  ημίφως του τάφου του
χορτασμένος απ’ τις πατάτες
που τον φίλεψαν οι Μαέ
μα πιο πλήρης από το κρασί και
τα λόγια της ταβέρνας
έριξε κλεφτά μια ματιά
στην Κατερίνα πλάι του
στα κίτρινα γιλέκα που σαν μαργαρίτες
φύτρωναν στο χώμα που τον σκεπάζει
και ήσυχος ξανακοιμήθηκε
 
Τίποτε δεν είχε αλλάξει
   Όλα ήταν όπως τα άφησε

21η Μάρτη σήμερα, καλή μας άνοιξη! 

Όταν, το 1789, επικράτησε η Γαλλική Επανάσταση, οι επαναστάτες θέλησαν να αλλάξουν τα πάντα. Κι ανάμεσα σ' αυτά τα «πάντα» ήσαν και τα ονόματα των μηνών του έτους. Ζερμινάλ, λοιπόν, ονομάστηκε ο πρώτος μήνας της άνοιξης που άρχιζε στις 21 Μαρτίου και έληγε στις 19 Απριλίου. Είναι ο μήνας που «βλάστησε» η επανάσταση των εργατών στα ανθρακωρυχεία. Στο «Ζερμινάλ» του Εμίλ Ζολά (1885), μια νύχτα αυτού του μήνα –νύχτα χωρίς άστρα, πνιγμένη σε σκοτάδι πυκνό και μαύρο σαν μελάνι– διάλεξε ένας άνθρωπος (Ετιέν Λαντιέ) για να φτάσει στα ορυχεία του Βορέ. Εκεί, ψάχνοντας για δουλειά, γνώρισε το ερωτικό πάθος και τη βία της εξέγερσης.
 
Τι ήταν εκείνο που ώθησε τον πολέμιο της Κομμούνας Ζολά, αυτόν που απόφευγε να πάρει θέση, για να μην θεωρηθεί μεταρρυθμιστής, να γράψει ένα βιβλίο όπως το «Ζερμινάλ»;

Όπως γράφει ο ίδιος στις προσωπικές του σημειώσεις, στο έργο αυτό συνοψίζεται η «πάλη του κεφαλαίου και της δουλείας. Είναι σπρωξιά στην κοινωνία που τρίζει. Το πιο σημαντικό πράγμα για τον 20ο  αιώνα. Η επανάσταση μέσον της πείνας», ενώ σε μια ανοιχτή του επιστολή αργότερα θα αναφέρει: «Ε, λοιπόν, ναι, είναι αλήθεια, δεν είχα παρά μία επιθυμία στο βιβλίο μου: να δείξω αυτούς τους εξαθλιωμένους, αυτούς που γίνονται θύματα της εκμετάλλευσης, αυτούς που ασφυκτιούν, όπως ακριβώς τους έχει καταντήσει η κοινωνία μας και να ξεσηκώσω τέτοιον οίκτο, να προκαλέσω τέτοια κραυγή για δικαιοσύνη, ώστε η Γαλλία να πάψει επιτέλους να επιτρέπει να την κατασπαράζουν».
 
Με μια γραφή ακραιφνώς νατουραλιστική, ο Ζολά ξεδιπλώνει τις συνθήκες ανείπωτης καταπίεσης και εκμετάλλευσης που βίωνε το εργατικό δυναμικό της χώρας στα μεγάλα ορυχεία, καθηλώνοντας το σύγχρονο αστικό αναγνωστικό κοινό με την καταγραφή του καθημερινού αγώνα για το ψωμί εκατομμυρίων ανθρώπων.

Πόσο έχουν αλλάξει άραγε τα πράγματα 135 χρόνια μετά στην Ευρώπη, στη Γαλλία των κίτρινων γιλέκων και στην Ελλάδα της κρίσης; 
 

Παρασκευή 8-3-19
 
*Ο Πασχάλης Κατσίκας εργάζεται ως βιβλιοθηκονόμος και είναι ποιητής.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.