Και στην Ελλαδα γινεται παλι… της γραφειοκρατιας!!!
«Πονοκέφαλος» για τους Έλληνες επιχειρηματίες το … «τέρας» της γραφειοκρατίας! Το 71% των επιχειρηματιών στη χώρα μας θεωρεί την γραφειοκρατία ως νούμερο ένα απειλή για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων…
Άλλωστε, σχεδόν όλοι μας έχουμε έρθει κάποια στιγμή αντιμέτωποι με αυτό το «τέρας» που ακούει στο όνομα γραφειοκρατία. Για τους περισσότερους η πρώτη αυτή επαφή ήρθε με την διαδικασία της εγγραφής τους στο πανεπιστήμιο –η οποία οφείλω να ομολογήσω μόνο απλή και εύκολη δεν είναι- ενώ μία πρόγευση αυτής βιώσαμε ακόμα περισσότεροι κατά τη διαδικασία της εγγραφής μας στις πανελλαδικές εξετάσεις.
Τι είναι όμως η γραφειοκρατία;
Με τη λέξη γραφειοκρατία εννοείται η διεκπεραίωση διοικητικών υποθέσεων σχετικών με τις δημόσιες υπηρεσίες από άτομα που ασχολούνται επαγγελματικά με την εν λόγω δραστηριότητα.
Οι αρνητικές επιπτώσεις της αναπτυγμένης γραφειοκρατίας επιβάλλουν στα σύγχρονα κράτη την επιδίωξη της απλούστευσης των διοικητικών τύπων και διαδικασιών, και αναβάθμιση της εκπαίδευσης του προσωπικού που στελεχώνει δημόσιες υπηρεσίες.
Ήδη από την είσοδο της Ελλάδας στην ΕΕ -στις αρχές της δεκαετίας του 1980- μέχρι και σήμερα έχουν γίνει αλλεπάλληλες προσπάθειες για την μείωση της γραφειοκρατίας από τις περισσότερες –αν όχι όλες- ελληνικές κυβερνήσεις. Παρόλα αυτά δεν έχει σημειωθεί κάποιο αξιόλογο αποτέλεσμα, έτσι ώστε να εκσυγχρονιστεί ο ελληνικός δημόσιος τομέας.
Παράλληλα, ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί αυτή τη στιγμή στη χώρα μας είναι πως το κράτος ζητεί κατά μέσο όρο 10 δικαιολογητικά για κάθε πράξη συναλλαγής στην αγορά ακινήτων (π.χ. αγοραπωλησία, αποδοχή κληρονομιάς κ.τ.λ.), ενώ συνολικά υφίστανται 22 δικαιολογητικά που ζητούνται από τους ενδιαφερόμενους, ανάλογα με την πράξη που θα πραγματοποιήσουν.
Εκείνο, όμως, που εκπλήσσει περισσότερο τόσο τους ξένους όσο και τους έλληνες του εξωτερικού είναι το πόσο φρικαλέα είναι η γραφειοκρατία της Ελλάδας, με την οποία έρχεται κανείς αντιμέτωπος ήδη στα προξενεία και τις πρεσβείες. Το υπεργραφειοκρατικό αυτό πνεύμα είναι τόσο εφιαλτικό και τόσο ασύλληπτο, που αξίζει να γράψει κανείς ένα ξεχωριστό βιβλίο, αφιερωμένο στο απίθανο μέγεθος της ανθρώπινης ηλιθιότητας… Το δε πνεύμα αυτό δεν επικεντρώνεται μόνον στα χαρτιά και τις σφραγίδες, που θεωρούνται πιο σημαντικά από οτιδήποτε άλλο στη ζωή (εκτός, ίσως, από το ποδόσφαιρο), αλλά είναι μια ολόκληρη νοοτροπία που προβάλλεται ολοζώντανη μπροστά σου, σε όλη της τη δόξα, και σου αναστατώνει κάθε αίσθηση λογικής και κάθε φυσικό ένστικτο μέσα σου.
Τον τερματισμό αυτής της κατάστασης έχουν δείξει να επιθυμούν τόσο οι ελληνικές κυβερνήσεις, όσο και οι πολίτες. Στο σημείο αυτό, λοιπόν, προκύπτει το εξής πολύ σημαντικό ερώτημα: αφού και οι δυο πλευρές (κράτος και πολίτες) φαίνεται να επιθυμούν το ίδιο ακριβώς πράγμα, τότε γιατί δεν επιτυγχάνεται κάποιο αποτέλεσμα;
Πρώτα από όλα, πρέπει να αναφερθούμε στην ξεπερασμένη –ίσως και απαρχαιωμένη θα μπορούσε να πει κανείς- διοίκηση των δημοσίων υπηρεσιών της χώρας. Το κράτος μπορεί από την πλευρά του να έχει επιβάλλει έμμεσα τη χρήση των υπολογιστών και του διαδικτύου, αυτό όμως δεν εμποδίζει την πλειοψηφία τόσο των ανθρώπων που στελεχώνουν τις δημόσιες υπηρεσίες όσο και των πολιτών από το να μην τα χρησιμοποιούν.
Αυτό συμβαίνει κυρίως, διότι η τεχνολογία αναπτύσσεται με ιδιαίτερα γοργούς ρυθμούς και η πλειοψηφία τόσο των πολιτών όσο και των εργαζομένων (αναφέρομαι σε όσους είναι άνω των 40) δεν γνωρίζουν να τη χρησιμοποιούν σωστά και προς όφελος τους. Σε αυτό έρχεται να προστεθεί και η πολυπλοκότητα που παρουσιάζουν αρκετές –όχι όλες προς Θεού- από τις ιστοσελίδες των δημοσίων υπηρεσιών, γεγονός που δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση, ενώ παράλληλα το πρόβλημα εντείνεται και από τη μη ύπαρξη online σύνδεσης μεταξύ των δημοσίων υπηρεσιών (ΚΕΠ, τράπεζες ,εφορία κλπ.).
Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι η αποφυγή της χρήσης των νέων τεχνολογιών ή και ακόμα χειρότερα ο φόβος και η απέχθεια που αναπτύσσουν μερικοί προς αυτές.
Υπάρχει βέβαια πάντα και η άλλη όψη του νομίσματος. Τι εννοώ με αυτό; Είναι πολύ απλό. Χωρίς να θέλω να κατηγορήσω όλους τους υπαλλήλους των δημοσίων υπηρεσιών -καθώς όπως και σε κάθε άλλο επαγγελματικό κλάδο υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν εξαιρετικά τη δουλειά τους- θα πω απλά ότι υπάρχουν κάποιοι που δεν θέλουν να ακολουθήσουν την τεχνολογία και έτσι συνεχίζουν να υποστηρίζουν την γραφειοκρατία ταλαιπωρώντας ανελέητα τον κόσμο. Για παράδειγμα, για να τακτοποιήσω έναν λογαριασμό μισθοδοσίας στην τράπεζα χρειάστηκε να πάω σε τέσσερις διαφορετικές δημόσιες υπηρεσίες, την ίδια ώρα που η δουλειά αυτή θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει ηλεκτρονικά (να σημειωθεί ότι ο λογαριασμός προϋπήρχε). Παράλληλα, υπάρχουν και αυτοί που διορίστηκαν όχι με διαγωνισμό του ΑΣΕΠ – όπως θα έπρεπε- αλλά με το γνωστό σε όλους μας και μη εξαιρετέο «μέσον» ή αλλιώς «βίσμα», για να το πούμε και πιο λαϊκά.
Αυτές λοιπόν οι δύο κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων είναι και αυτές που δημιουργούν κατά τη γνώμη μου και το μεγαλύτερο πρόβλημα (ειδικά δε όσοι ανήκουν στην τελευταία δεν είναι μόνο άσχετοι αλλά ενίοτε και κομπλεξικοί) στις δημόσιες υπηρεσίες. Φυσικά ο κρατικός έλεγχος είναι μηδενικός, οπότε το πρόβλημα όχι μόνο δεν επιλύεται, αλλά αντίθετα διογκώνεται συνεχώς.
Κανένα πρόβλημα όμως δεν είναι άλυτο, όσο μεγάλο και αν είναι. Η φράση αυτή μπορεί να έχει καταντήσει γραφική και τετριμμένη, όμως από ό,τι μαρτυρούν τα γεγονότα δεν παύει να είναι το «μότο» της νέας κυβέρνησης. Ειδικότερα ο Πρωθυπουργός σε συνάντηση που είχε με τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Κυριάκο Πιερρακάκη τόνισε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους είναι μονόδρομος. «Το κράτος οφείλει να είναι στην υπηρεσία του πολίτη», ανέφερε ενώ είπε ότι θα απλοποιηθούν οι διαδικασίες και θα αποκτήσουν ψηφιακό χαρακτήρα ώστε να είναι δυνατό «να επικοινωνούμε με το Δημόσιο με ευκολία από το σπίτι ή από τον χώρο εργασίας».
Ο κ. Μητσοτάκης παράλληλα τόνισε, ότι πρόκειται για μια από τις πιο σημαντικές παρεμβάσεις και πως η κυβέρνηση έχει φιλόδοξο σχέδιο με έργα τα οποία σύντομα θα εκτιμήσουν οι πολίτες, ενώ ευχήθηκε καλή δύναμη στην ηγεσία του υπουργείου και σημείωσε ότι «εδώ πέρα έχουμε κάνει δημιουργική σύνθεση άξιων κοινοβουλευτικών στελεχών και στελεχών από την αγορά».
Στο σημείο αυτό όμως έχω να κάνω δύο πολύ σημαντικές παρατηρήσεις: Πρώτον, δεδομένης της αποτυχίας των προηγούμενων να εκσυγχρονίσουν τεχνολογικά τον δημόσιο τομέα, η τωρινή κυβέρνηση πρέπει να μεριμνήσει για την επιμόρφωση των δημοσίων υπαλλήλων, έτσι ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις της δουλειάς τους. Δεύτερον, είναι σημαντικό τόσο οι νέες ιστοσελίδες των δημοσίων υπηρεσιών -που προφανώς θα δημιουργηθούν- όσο και οι ήδη υπάρχουσες να είναι σχετικά απλές, ώστε όλοι οι πολίτες να είναι σε θέση να τις χρησιμοποιούν χωρίς δυσκολία.
Στην ανάγκη απλοποίησης των διαδικασιών αναφέρθηκε με έμφαση και ο κ. Πιερρακάκης, υπογραμμίζοντας πως «στόχος είναι να κάνουμε τη ζωή των πολιτών ευκολότερη».
Η επίσκεψη του πρωθυπουργού στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης κράτησε πάνω από μία ώρα, ενώ προσερχόμενος ο κ. Μητσοτάκης ακριβώς δύο λεπτά πριν τις 17:00 είπε πως τους δημοσιογράφους:
«Όπως βλέπετε έρχομαι και νωρίτερα».
Παρόμοιες συναντήσεις θα ακολουθήσουν με εκπροσώπους και άλλων φορέων για σειρά ζητημάτων που αφορούν στην απλούστευση διαδικασιών και την καλύτερη εξυπηρέτηση όλων των πολιτών.
Ο στόχος που έχει θέσει η κυβέρνηση είναι μεγαλεπήβολος και αναμφίβολα θέτει τον πήχη αρκετά ψηλά. Παρόλα αυτά η καταπολέμηση της γραφειοκρατίας δεν εξαρτάται μόνο από τις κυβερνητικές προθέσεις και πράξεις, αλλά και από τους ίδιους τους πολίτες, διότι όσα μέτρα και να επιβάλλει μια κυβέρνηση αν ο κάθε πολίτης από μόνος του δεν μπει στον κόπο να μάθει αυτό το «νέο τρόπο ψηφιακής δημόσιας διοίκησης», η γραφειοκρατία δεν θα εξαλειφθεί ποτέ. Κρατώντας, λοιπόν, μικρό καλάθι –γιατί ακόμα στην Ελλάδα είμαστε- θα ευχηθώ καλή επιτυχία στην κυβέρνηση για την επίτευξη αυτού του δύσκολου –όχι όμως ακατόρθωτου- στόχου.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
